Petrobras được xem là vụ tham nhũng lớn nhất trong lịch sử với sự có mặt của một loạt chính trị gia trong đó có 4 tổng thống bị điều tra và hàng trăm nhân sự cấp cao của các tập đoàn.
Không ai biết người đưa ra kế hoạch tham nhũng quy mô này. Có một điều chắc chắc, trong 10 năm từ 2004-2014, hàng tỷ USD đã bị biển thủ, chảy vào túi các giới chức. Tổng số tiền tham nhũng được New York Times nêu lên tới 5,3 tỷ USD.
 |
| Vụ bê bối tham nhũng ở Petrobras được xem là lớn nhất lịch sử thế giới. Ảnh: The Vox. |
4 bước chính trong mạng lưới tham nhũng khổng lồ
Vox phân tích 3 nhóm chính trong ván bài tham nhũng này gồm các nhà lãnh đạo Petrobras, tập đoàn dầu khí quốc gia lớn nhất Brazil và châu Mỹ latinh; các nhà quản lý hàng đầu tại các công ty xây dựng lớn của Brazil, và các chính trị gia của nước này.
Ngoài ra là sự can dự của một loạt các tập đoàn, cá nhân nước ngoài.
Mạng lưới tham nhũng được tiến hành theo 4 bước cơ bản, theo Vox:
Bước một, các giám đốc điều hành ngành xây dựng bí mật tạo nên các cartel để thông đồng với nhau trong đấu giá dành các hợp đồng với Petrobras và nâng giá một cách có hệ thống.
Bước 2, một nhóm thành viên trong Petrobras nhắm mắt làm ngơ, cho phép các doanh nghiệp xây dựng này tính phí cao một cách quá đáng cho Petrobras.
Bước 3, các giám đốc điều hành xây dựng bỏ túi khoản chênh thu được từ các hợp đồng được nâng giá này và chia chác với đối tác tay trong tại Petrobras với các phần lại quả lớn.
Bước 4, một phần của số tiền này được chuyển cho các chính trị gia thân quen, có thể là quà tặng cá nhân hoặc là khoản đóng góp cho chiến dịch tranh cử của họ. Bởi Petrobras do Nhà nước giữ cổ phần đa số, các chính trị gia có thể cài đặt người làm giám đốc điều hành - người sau đó quay lại và trả công chính trị gia đó với những khoản hối lộ hậu hĩnh.
Vượt ra ngoài biên giới Brazil
Theo New York Times, số tiền khổng lồ trị giá 1-5% giá trị hợp đồng được rút ra để lại quả cho các quan chức và những người liên quan. Số tiền khổng lồ thường được đưa tận tay bởi một quý ông cao tuổi, người bay khắp các nước với những chồng tiền mặt được giấu trong tất và những chiếc áo vest.
Đôi khi các khoản hối lộ sẽ được chuyển dưới dạng "đồng hồ Rolex, chai rượu vang trị giá 3.000 USD, du thuyền, máy bay trực thăng và gái mại dâm".
Không chỉ các chính trị gia, bất kỳ ai liên quan tới các hợp đồng béo bở tại Petrobras đều được hưởng lợi từ khoản thu bất chính nhờ nâng giá các hợp đồng.
Những số tiền khổng lồ được gửi vào các tài khoản tại ngân hàng Thụy Sỹ hoặc được rửa tiền thông qua các hợp đồng bất động sản ở nước ngoài hoặc các công ty nhỏ. Cách thức chuyển tiền thì hết sức phức tạp nhằm che giấu nguồn gốc tiền hoặc đơn giản, để không ghi chép sổ sách.
Các nhà điều tra phát hiện vụ việc vượt ra ngoài biên giới Brazil. Công ty xây dựng Odebrecht SA của Brazil có hẳn một bộ phận chuyên trách việc hối lộ. Bộ phận này đã chi tới 800 triệu USD để lại quả cho hơn 100 hợp đồng khác nhau ở hơn 10 nước trong suốt 15 năm.
 |
| Ảnh: The Olympians . |
Hàng chục nhà cung cấp nước ngoài, từ cung cấp thiết bị kỹ thuật, thiết bị điện, giàn khoan... cũng đối mặt với các câu hỏi từ chính quyền và cổ đông về những khoản hối lộ mà họ chi trả để có được hợp đồng với Petrobras.
Trong số này, phải kể đến tập đoàn Rolls-Royce. Doanh nghiệp này cho biết đã phải chịu một khoản phạt rất lớn vào tháng 1/2016 từ chính quyền Mỹ, Anh và Brazil.
Trong bê bối tham nhũng này, Petrobras đã mất khoảng 2 tỷ USD. Ban lãnh đạo của Petrobras bị thay thế. Petrobras cho biết họ đã được công nhận là "một nạn nhân". Hiện nay, tập đoàn này đã thu hồi lại được 1/5 số tiền thiệt hại, với khoảng 470 triệu USD. Đây là số tiền mà những kẻ tham nhũng đã chấp nhận trả lại để đổi lấy sự khoan hồng của luật pháp.
Đây là một trong các kết quả tức thì của chiến dịch điều tra phức tạp nhất đi liền với nhiều cuộc khủng hoảng chính trị lớn của Brazil.
