Khi ông Chris Coons đang bay từ Ethiopia trở về Washington trong tuần này, một nhân viên cho ông xem một bức ảnh trên radar máy bay: Đường đi máy bay của ông và Ngoại trưởng Antony Blinken chuẩn bị cắt qua nhau trên Đại Tây Dương.
Khoảnh khắc này là một phép ẩn dụ về vai trò hiện tại của ông Coons đối với Tổng thống Joe Biden. Tình bạn thân thiết của vị thượng nghị sĩ đảng Dân chủ xuất thân từ bang Delaware với Tổng thống Biden đã khiến Coons trở thành đặc phái viên không chính thức của Nhà Trắng tại Thượng viện. Và ông đang mở rộng phạm vi hoạt động ra nước ngoài, với việc tổng thống cử thượng nghị sĩ này tới Ethiopia vào cuối tuần qua để thực hiện một nhiệm vụ ngoại giao khẩn cấp.
Chuyến công du đặc biệt
Vào tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cử Thượng nghị sĩ Chris Coons đến Ethiopia nhằm gặp mặt Thủ tướng Abiy Ahmed trong bối cảnh xung đột vũ trang kéo dài nhiều tháng tại miền Bắc nước này.
Việc ông Coons - một thành viên của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện - được chọn đi công du thay mặt cho tổng thống là một điều hiếm thấy và khiến giới quan sát chú ý. Chuyến công du trên, cùng lịch sử công việc của ông, khiến nhiều chuyên gia cho rằng ông đang dần trở thành một "ngoại trưởng ngầm" trong chính quyền Biden.
Việc ông Coons được chọn cho chuyến công du này một phần là do ông có mối quan hệ sâu sắc với khu vực Đông Phi, khi ông từng là nhân viên cứu trợ nhân đạo tại Kenya trước khi vào trường luật và từng là thành viên Dân chủ hàng đầu trong tiểu bang châu Phi của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện.
Thêm vào đó, ông từng là một trong những ứng viên hàng đầu cho vị trí ngoại trưởng, tuy nhiên đã thất bại trước ông Anthony Blinken.
Một lý do khác mà ông được chọn là việc ông có mối quan hệ thân cận với Tổng thống Biden. Ông là thượng nghị sĩ đại diện cho bang Delaware - quê nhà của ông Biden, và là một người bạn cũng như đồng minh lâu năm của tổng thống.
 |
| Ông Coons và Tổng thống Biden. Ảnh: Twitter. |
Trong lần công du này, ông Coons tự nhận mình là một "sứ giả riêng" của Tổng thống Biden. Theo vị thượng nghị sĩ, việc ông có mối quan hệ gần gũi với tổng thống giúp ông "đưa ra một thông điệp mạnh mẽ hơn".
"Tổng thống Biden nghĩ việc cử một người có thể phát ngôn và đưa ra thông điệp trực tiếp thay ông là rất quan trọng", ông Coons nói thêm.
Ông Coons, sau khi trở về, đã mô tả chuyến đi là "tích cực và có mục đích", và các kết quả đã nhanh chóng chứng minh cho phát biểu của ông.
Vào hôm 23/3, sau nhiều lần phủ nhận, chính quyền Ethiopia cuối cùng đã thừa nhận việc đưa quân vào vùng Tigray, nơi nhiều binh sĩ bị cáo buộc tàn sát và hãm hiếp dân thường. Đây được xem là một bước ngoặt lớn trong cuộc xung đột kéo dài giữa chính quyền Ethiopia của ông Abiy và các lực lượng tự trị địa phương.
"Ngoại trưởng giấu mặt"
Giới quan sát cho rằng chuyến công du trên càng thể hiện tầm quan trọng của ông Chris Coons trong chính quyền của ông Biden, không chỉ tại Quốc hội Mỹ mà còn đối với các vấn đề đối ngoại.
Điều này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Biden gặp hàng loạt thách thức trong lĩnh vực đối ngoại, và Ngoại trưởng Blinken hiện phải đi khắp thế giới để giải quyết các vấn đề ngoại giao và an ninh quốc gia.
Mặc dù có những xung đột tiềm tàng giữa ông Coons và ông Blinken thì hiện vẫn chưa có dấu hiệu nào về "cuộc chiến" trên, và ông Coons hiện vẫn giữ thái độ khá hợp tác với quan chức ngoại giao hàng đầu nước Mỹ.
Ông Coons cho biết ông đã báo cáo khá đầy đủ cho ngoại trưởng Mỹ về tình hình. Ông cho biết Ngoại trưởng Blinken "cực kỳ bận rộn" khi phải gặp các quan chức Trung Quốc vào tuần trước và phải bay đến Brussels để đàm thoại cùng các quan chức NATO và Liên minh châu Âu (EU) sau đó.
 |
| Ngoại trưởng Blinken trong cuộc hội đàm với đoàn quan chức Trung Quốc tại Alaska. Ảnh: CNBC. |
"Vì thế, tôi sẽ rất vui nếu có thể đóng góp một phần nhỏ vào việc thúc đẩy các ưu tiên chung của chúng ta", ông Coons cho biết thêm.
Thêm vào đó, ông Coons còn có vị trí khá tích cực trong mắt đảng Cộng hòa. Điều đó khiến ông dễ dàng trở thành người thay thế của ông Blinken nếu ông này bị sa thải. Nhiều người đồng cấp của ông cho rằng ông sẽ dễ dàng nhận được sự thông qua của Thượng viện với trên 90 phiếu.
Điều cuối cùng khiến ông được đánh giá là "ngoại trưởng giấu mặt" của nước Mỹ là việc ông có mối quan hệ khá tốt với cả báo giới và các đồng nghiệp.
Ngay sau khi trở về, ông đã dành một buổi để trao đổi về chuyến công du của mình với các thượng nghị sĩ, và dành thêm 30 phút để trả lời các câu hỏi liên quan đến tình hình tại Ethiopia. Ông Coons vẫn sẵn sàng trao đổi, mặc dù theo ông thì mình chỉ ngủ khoảng 6 giờ trong suốt chuyến công du dài 3 ngày.
Tương lai của ông Coons
Vị thượng nghị sĩ cho biết việc liệu mình có tiếp tục thực hiện các nỗ lực ngoại giao thay mặt Tổng thống Biden hay không phụ thuộc hoàn toàn vào ông chủ Nhà Trắng.
"Tôi nghĩ điều quan trọng là việc nước Mỹ nói chung và Tổng thống Biden nói riêng có thể thể hiện sự tham gia, quan tâm và cam kết trong việc giải quyết các thách thức nhân đạo và nhân quyền tại Tigray", ông Coons bổ sung.
Giả sử ông không tiếp tục các nhiệm vụ đối ngoại, ông vẫn sẽ là một đồng minh quan trọng của tổng thống tại Thượng viện khi đảng Dân chủ sắp tới cần thông qua một loạt các dự luật.
 |
| Ông Coons được xem là một đồng minh quan trọng của Tổng thống Biden tại Thượng viện. Ảnh: AP. |
"Ngoại giao - đặc biệt là ngoại giao quốc tế - quan trọng với ông ta. Song ông còn là một nhà ngoại giao ngay trong Thượng viện, và ông là một đối tác tốt", Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Cornyn (bang Texas) bình luận.
Một thượng nghị sĩ Cộng hòa khác, ông Lindsay Graham (bang South Carolina), cho rằng việc cử ông Coons đi công du là "một bước đi khôn ngoan của Tổng thống Biden, và tôi biết Chris là người rất có khả năng".
Chính sự thân thiết của ông với tổng thống, cũng như sự xuất sắc của ông trong cả lĩnh vực đối nội và đối ngoại, đã giúp ông được các nghị sĩ của cả hai đảng xem là một yếu tố mà Tổng thống Biden nên tiếp tục tận dụng.
