 |
Ai chiến thắng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ là câu hỏi hiện vẫn chưa ngã ngũ. Một ngày sau kỳ bầu cử, giới truyền thông địa phương chưa thể khẳng định đảng Cộng hòa hay đảng Dân chủ sẽ kiểm soát Quốc hội Mỹ.
Tuy nhiên, với cựu Tổng thống Donald Trump - người luôn đe dọa chính trường Mỹ ngay cả khi rời khỏi Nhà Trắng, mọi thứ dường như đã rõ ràng: Ông Trump bị đánh bại.
Nhiều hãng tin địa phương đang gọi ông Donald Trump là "người nhận thất bại lớn nhất" của đảng Cộng hòa sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Một bài báo của Fox News - đồng minh truyền thống của ông Trump - cho rằng cựu tổng thống đã "bị đánh bại trên phương diện truyền thông", đồng thời trích dẫn một câu nói mô tả ông là "người thua cuộc lớn nhất đêm nay". Hãng tin ABC và NBC cũng lặp lại ý kiến tương tự.
Trên CNN, cựu giám đốc truyền thông Nhà Trắng dưới thời ông Trump, Alyssa Farah Griffin, thậm chí kêu gọi đảng Cộng hòa từ bỏ cựu tổng thống.
"Nếu muốn đảng Cộng hòa phát triển, cuối cùng chúng ta phải lên tiếng: 'Người đàn ông này đã thất bại'", bà Grifin cho biết.
Cuộc bầu cử xoay quanh ông Trump
Theo Guardian, từ khi bắt đầu chiến dịch vận động, ông Trump muốn trở thành tâm điểm trong cuộc bầu cử lần này. Các cuộc mít tinh được tổ chức trên danh nghĩa thúc đẩy sự ủng hộ cho các ứng viên Cộng hòa thực chất luôn tập trung vào cựu tổng thống.
Chẳng hạn, tại một sự kiện ở Latrobe, Pennsylvania, vào tối 5/11, ông Trump chỉ nói thoáng qua về những ứng viên đang tranh cử thống đốc hoặc thượng nghị sĩ. Sau đó, ông dành phần lớn bài phát biểu kéo dài 2 giờ để xoa dịu quá khứ - nhấn mạnh cáo buộc đánh cắp cuộc bầu cử 2020, hoặc ám chỉ một tương lai huy hoàng nếu ông tái đắc cử tổng thống vào năm 2024.
Ông Trump cũng đưa ra một loạt cuộc thăm dò ý kiến cho thấy bản thân vẫn là người được yêu thích nhất trong đảng Cộng hòa.
 |
| Cựu Tổng thống Trump phát biểu trước báo chí vào ngày 8/11, tại dinh thự Mar-a-Lago, ở Florida. Ảnh: Reuters. |
Song khi mọi thứ dần ngã ngũ, ông Trump dường như nhận ra rằng danh tiếng của mình không còn như kỳ vọng. Theo một cách nào đó, cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022 thực sự xoay quanh ông Trump, chỉ là không theo cách cựu tổng thống mong muốn.
Giống như nhiều người khác, ông Trump cho rằng đêm 8/11 sẽ chứng kiến một làn sóng đỏ tràn khắp nước Mỹ, quét sạch cả hai viện của Quốc hội và lật đổ các tòa thành màu xanh (màu của đảng Dân chủ) ở những nơi không ngờ nhất.
Ông Trump đã sẵn sàng nhận công lao cho một chiến thắng vang dội và tận hưởng thành quả. Ông kỳ vọng đảng Cộng hòa sẽ tiếp quản Hạ viện và cuộc điều tra do đảng Dân chủ dẫn đầu về cuộc bạo động ngày 6/1/2021 cũng bị hủy bỏ, thay vào đó, cơ quan này sẽ tập trung vào các vấn đề của gia đình Tổng thống Joe Biden.
Giống như nhận định của một đảng viên Dân chủ lâu năm nói với Guardian: "Ông (Trump) muốn Hạ viện hoạt động như một công ty luật của ông ấy".
Song dù đảng Cộng hòa có giành được chiến thắng cuối cùng trong Quốc hội hay không, rõ ràng làn sóng đỏ đã không xuất hiện.
“Chắc chắn không phải một làn sóng của đảng Cộng hòa. Đây là điều chắc chắn”, Thượng nghị sĩ và là người đồng hành không mệt mỏi của ông Trump, Lindsey Graham, thừa nhận.
Và đó là một bất ngờ. Tình cảnh này thay đổi xu hướng chính trị thông thường của Washington, khi đa số đảng cầm quyền nhận thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử giữa kỳ.
Ông Barack Obama từng mất 63 ghế Hạ viện vào năm 2010, ông Bill Clinton cũng mất 52 ghế vào năm 1994. Cựu Tổng thống Trump cũng mất 40 ghế vào năm 2018. Tuy nhiên, tổn thất của đảng Dân chủ lần này sẽ ít hơn nhiều, ngay cả vào thời điểm kinh tế khó khăn và xếp hạng tín nhiệm của tổng thống thấp.
Làm cách nào ông Biden có thể chống lại xu hướng lịch sử đó? Câu trả lời một phần nằm ở ông Trump.
Hàng loạt ứng viên do ông Trump ủng hộ đã thất bại trong cuộc đua lần này. Tại bang chiến địa Pennsylvania, ứng viên Mehmet Oz thất bại trước ứng viên John Fetterman của đảng Dân chủ. Kết quả này trực tiếp khiến đảng Cộng hòa mất một ghế trong Thượng viện.
Tại bang Michigan, cả bà Tudor Dixon và bà Kristina Karamo - hai ứng viên được ông Trump ủng hộ - đều thất bại trong cuộc đua vào ghế thống đốc và tổng thư ký bang.
Một cố vấn của ông Donald Trump ngày 9/11 cho biết vị cựu tổng thống Mỹ “tức giận” và “la hét với mọi người” khi biết về những thất bại của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử lần này.
Người này cũng chỉ trích nhiều ứng viên được ông Trump ủng hộ ở các bang chiến địa là “ứng viên tồi”, CNN đưa tin. “(Chất lượng) của các ứng viên là điều quan trọng”, vị cố vấn nói.
Không hài lòng
Sau đêm bầu cử 8/11, sự bất bình với ông Trump dần xuất hiện. Fox News trích dẫn các nguồn tin của đảng Cộng hòa cho rằng: “Nếu trước đây mọi chuyện không rõ ràng, giờ đã khác. Chúng ta có một vấn đề về ông Trump”.
Vấn đề này không chỉ nằm ở cách lựa chọn ứng viên của ông Trump, mà còn là những thay đổi do chính cựu tổng thống tạo ra.
Đa số ứng viên Cộng hòa được ông ủng hộ nghi ngờ hoặc phủ nhận hoàn toàn tính hợp pháp của cuộc bầu cử năm 2020. Điều đó giúp các đảng viên Dân chủ, bắt đầu từ Tổng thống Biden, sử dụng những cáo buộc này để cảnh báo các cử tri cứu lấy nền dân chủ.
 |
| Thống đốc bang Florida Ron DeSantis phát biểu sau chiến thắng. Ảnh: Reuters. |
Kết quả đêm 8/11 sẽ ảnh hưởng đến triển vọng tranh cử của ông Trump vào năm 2024, đặc biệt là khi đối thủ rõ ràng nhất của ông trong đảng Cộng hòa, Thống đốc bang Florida Ron DeSantis, đã có một đêm thắng lớn. Ông DeSantis tái đắc cử chức thống đốc với chiến thắng ở cả những khu vực vốn ủng hộ đảng Dân chủ.
Sự tương phản giữa hai người có thể khiến ông Trump không hài lòng. “Ứng viên duy nhất bị (ông Trump) chế nhạo trước ngày bầu cử - ông DeSantis - giành chiến thắng rõ ràng. Ngược lại, các ứng viên được ông Trump ủng hộ đã thất bại”, một đảng viên Cộng hòa nói.
Một số đồng minh cũng khuyên ông Trump hoãn thông báo chính thức về kế hoạch tái tranh cử vào Nhà Trắng năm 2024.
“Tôi sẽ khuyên ông ấy nên dời việc thông báo kế hoạch 2024 cho đến sau cuộc đua bổ sung ở Georgia. Hạt Gruzia cần phải trở thành tâm điểm của mọi đảng viên Cộng hòa trong cả nước ngay bây giờ”, AP dẫn lời ông Jason Miller, cựu cố vấn của ông Trump.
Trong khi đó, ông DeSantis từ chối tiết lộ khả năng tranh cử tổng thống và không đề cập đến ông Trump trong bài phát biểu chiến thắng của mình. Nhưng khi những người ủng hộ hô vang "hai năm nữa", ông cười và nói: “Cảm ơn rất nhiều”. Nếu tranh cử vào năm 2024, thống đốc bang Florida sẽ kết thúc nhiệm kỳ sau 2 năm, sớm hơn thông thường.
Tại Mar-a-Lago, nơi ông Trump tổ chức tiệc vào đêm 8/11, cựu tổng thống dường như không nhiệt tình phát biểu, trò chuyện với khách hay các phóng viên nhưng ông thường làm, theo Guardian.
Trong một dấu hiệu hiếm hoi cho thấy sự không hài lòng, ông Trump chỉ nói rằng đêm 8/11 là một "buổi tối thú vị", sau đó ca ngợi ứng viên đảng Cộng hòa Katie Britt - người giành chiến thắng ở Alabama.
Đến nay, ông Trump vẫn im lặng về chiến thắng của thống đốc bang Florida.
Tiết lộ về tổng thống Mỹ
Mục Thế giới xin giới thiệu tủ sách về tổng thống Mỹ, cung cấp cho độc giả thông tin về các đời tổng thống Mỹ cùng những người thân của họ, qua đó cho phép chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn không chỉ vào cuộc đời của những nhà lãnh đạo xứ cờ hoa mà còn là vào nền chính trị Mỹ.
