'Địa chấn' vừa xảy ra tại Greenland

Cử tri Lars Jorgen Kleist, đội mũ MAGA ("Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại") đặc trưng của người ủng hộ ông Trump, chuẩn bị bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử ở Nuuk, Greenland, ngày 11/3. Ảnh: Reuters.

Cụ thể, đảng Demokraatit, theo đường lối trung hữu, giành được 10 ghế, tăng hơn ba lần so với lần bầu cử trước, vượt qua đảng cầm quyền Inuit Ataqatigiit (IA) để trở thành chính đảng lớn nhất trong nghị viện Greenland.

Naleraq, có lập trường ủng hộ mạnh mẽ hợp tác với Mỹ và muốn tổ chức trưng cầu dân ý về việc độc lập khỏi Đan Mạch, cũng tăng gấp đôi số ghế, vươn lên vị trí thứ hai. Ngược lại, IA mất gần một nửa số ghế, chỉ còn 7, rơi xuống vị trí thứ ba.

Nghị viện Greenland có tổng cộng 31 ghế. Một đảng cần ít nhất 16 ghế để đạt đa số. Do không có bên nào giành đa số tuyệt đối, các đảng sẽ bước vào vòng đàm phán thành lập chính phủ mới.

Ngay cả lãnh đạo đảng Demokraatit, Jens-Frederik Nielsen, cũng tỏ ra ngạc nhiên với kết quả này. Trước đó, đảng này không được quá lưu tâm do mọi sự chú ý dồn vào IA, Naleraq và đảng liên minh Siumut.

Cơn địa chấn bầu cử Greenland diễn ra trong bối cảnh cử tri phản ứng trước những phát ngôn của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc có thể kiểm soát Greenland. Sự quan tâm của ông Trump cũng khiến chủ đề độc lập trở thành tâm điểm của chiến dịch tranh cử.

"Ông ấy đang tìm cách gây ảnh hưởng lên chúng ta. Tôi có thể hiểu tại sao người dân cảm thấy bất an”, ông Erik Jensen, lãnh đạo đảng Siumut, nhận định.

Trước đây, chiến dịch tranh cử xoay quanh vấn đề quan hệ lịch sử với với Vương quốc Đan Mạch, nhưng theo chuyên gia Julie Rademacher, "nỗi lo sợ về nước Mỹ gần đây đã lấn át cảm xúc về Đan Mạch”.

Nói với Reuters, nhiều người dân Greenland ủng hộ độc lập khỏi Đan Mạch nhưng cũng lo ngại quá trình này có thể ảnh hưởng kinh tế và phúc lợi xã hội.

"Chúng tôi không muốn trở thành một phần của Mỹ vì những điều rất hiển nhiên: hệ thống y tế và ông Trump”, Tuuta Lynge-Larsen, nhân viên ngân hàng sống tại Nuuk, cho biết. "Nói ngắn gọn, chúng tôi không thích sự chú ý này”.

Ông Trump từng không loại trừ khả năng dùng vũ lực để giành quyền kiểm soát Greenland - nơi có nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, bao gồm các khoáng sản quan trọng như đất hiếm. Ông sau đó dịu giọng, khẳng định sẽ "đầu tư hàng tỷ USD" nếu hòn đảo gia nhập Mỹ.

Cựu Thủ tướng Greenland Múte B Egede nhấn mạnh Greenland "không phải để bán" và kêu gọi chính phủ liên minh có sự tham gia của nhiều bên để chống lại áp lực từ bên ngoài.