“Chúng ta làm việc trong lĩnh vực xuất bản nên gặp nhiều người đọc. Nhưng tôi đã chứng kiến nhiều người ông, bà, nhiều bậc phụ huynh loay hoay, thậm chí hoang mang không biết nên chọn sách gì cho con đọc”, ông Nguyễn Anh Vũ - Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Văn học - nêu thực trạng.
Vấn đề mà ông Vũ đưa ra không phải cá biệt. Đọc sách gì, cuốn nào phù hợp là câu chuyện mà nhiều người băn khoăn. Một số cá nhân hoạt động trong lĩnh vực xuất bản, phát triển văn hóa đọc đã bàn thảo về việc xây dựng một tủ sách gắn bó với đời người.
 |
| "Đọc gì?" là câu hỏi của nhiều người khi lựa chọn sách. Ảnh: Việt Linh. |
Trả lời câu hỏi “Đọc sách gì?”
Cũng giống ông Nguyễn Anh Vũ, bà Trần Hoài Phương - Giám đốc xuất bản Omega Plus - cho biết công ty sách của bà thường xuyên tổ chức các hội sách nhỏ tại địa phương.
“Đọc gì?” là câu hỏi mà những người bán sách thường xuyên nhận được. Người dân địa phương, nhất là vùng nông thôn, tới hội sách thường không biết nên mua gì cho con mình đọc.
Điều đó cho thấy nhu cầu cần được chỉ dẫn về việc đọc sách. Với người thường xuyên đọc, họ hiểu rõ nhu cầu của mình, biết chọn lựa sách để đọc. Nhưng với những người mới bắt đầu, người muốn gây dựng thói quen, nề nếp đọc, việc chọn sách không hề đơn giản.
Kho tàng tri thức của nhân loại rộng lớn, trong những giai đoạn khác nhau của cuộc đời, không ít người sẽ băn khoăn: Cuốn sách nào cần cho ta? Cuốn nào phù hợp vào lúc này?
Đó cũng là lý do công ty của bà Phương khởi xướng thực hiện “Tủ sách đời người”. Mục tiêu của những người thực hiện là tinh tuyển 100 (có thể nhiều hơn nữa) cuốn sách đáng đọc trong đời cho độc giả Việt; lưu giữ những cuốn sách giá trị mọi thời đại, góp phần thúc đẩy văn hóa đọc.
Để hình thành danh mục sách này, một cuộc bình chọn “100 + cuốn sách nên đọc trong đời” được thực hiện từ ngày 31/3. Các độc giả có thể tham gia bình chọn cuốn sách mà họ cho là giàu giá trị, có ý nghĩa.
Song song bình chọn của cộng đồng, danh mục sách này sẽ được hình thành dựa trên “bộ lọc” nữa là đóng góp ý kiến của một hội đồng, gồm những học giả, chuyên gia, người đọc sách chuyên sâu như: TS giáo dục Thụy Anh, TS khảo cổ học Nguyễn Thị Hậu, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều (Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam), ông Nguyễn Quốc Vương (tác giả, dịch giả, người làm công tác khuyến đọc), ông Vũ Trọng Đại (Phó chủ tịch HĐQT Omega Plus)...
 |
| Từ trái qua: Ông Vũ Trọng Đại, TS Nguyễn Thụy Anh, TS Vũ Dương Thúy Ngà, ông Nguyễn Quốc Vương trong cuộc khởi động bình chọn "100 + cuốn sách nên đọc trong đời" tại Thư viện Quốc gia sáng 31/3. Ảnh: OP. |
Khơi gợi tiềm năng đọc của mỗi cá nhân
Đánh giá việc xây dựng danh mục sách tinh tuyển là cần thiết, những người làm công tác phát triển văn hóa đọc, giới xuất bản, báo chí đã có góp ý cho “Tủ sách đời người”.
Ông Lê Quang Minh - Tổng giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam - nói việc có những tủ sách giá trị sẽ góp phần vào việc đưa sách đến gần bạn đọc hơn. Không chỉ người làm xuất bản, báo giới cũng cần chung tay để lan tỏa những cuốn sách ý nghĩa, thúc đẩy văn hóa đọc. Đó là lý do khi về công tác tại Truyền hình Quốc hội Việt Nam, ông triển khai chương trình riêng về sách.
Sáng lập và là chủ nhiệm câu lạc bộ Đọc sách cùng con nhiều năm qua, TS giáo dục Nguyễn Thụy Anh cho rằng công việc khuyến đọc rất tinh tế. Không phải cứ đưa cuốn sách hay cho ai đó thì lập tức họ sẽ đọc. Xây dựng tủ sách hay cũng là một giải pháp hỗ trợ gia đình, nhà trường trong việc hình thành thói quen đọc.
“Mỗi người có tiềm năng đọc khác nhau, miễn sao khơi gợi được tiềm năng đó. Nếu quanh ta xuất hiện những cuốn sách, tủ sách mà bố mẹ đọc, ông bà đọc, con cái sẽ đọc”, TS Nguyễn Thụy Anh nói.
Bà Nguyễn Thụy Anh cho rằng "Tủ sách đời người" gợi câu chuyện của cả thế hệ, quá trình trưởng thành của mỗi người. Bà hy vọng tủ sách sớm được hoàn thiện, để những tác phẩm sẽ trang bị tới bạn trẻ Việt kiến thức nền cùng giá trị phổ quát của nhân loại.
Theo ông Nguyễn Cảnh Bình, Chủ tịch Alpha Books, bất cứ danh mục sách nào cũng sẽ nhận ý kiến trái chiều về các cuốn được lựa chọn. Tuy vậy, triển khai các tủ sách, danh mục sách luôn cần thiết bởi đó là gợi ý giúp gia đình, cộng đồng lựa chọn sách phù hợp.
Đồng tình với ý kiến ông Bình, ông Vũ Trọng Đại cho biết trên thế giới không hiếm những danh mục sách đã được thực hiện. Đơn cử, Nhà xuất bản Penguin Classics công bố danh mục sách tiêu biểu thuộc các thể loại khác nhau, từ văn học, kỹ năng sống, sách phục vụ học tập, làm việc.
"Thế giới đã làm danh mục sách hàng chục năm, thậm chí cả thế kỷ. Bởi vậy, việc đi tìm danh mục sách của chúng ta là rất cần thiết", ông Đại nói.
