Từng được kỳ vọng sẽ “làm thay đổi đời sống người dân ở vùng nông thôn nghèo khó”, nhưng dự án nuôi cá thương phẩm trên lòng hồ Ia Dreh (Krông Pa, Gia Lai) với vốn đầu tư 2,2 tỷ đồng chỉ thu được... 7 triệu đồng khi kết thúc.
Nhiều hộ dân góp vốn tham gia dự án này bức xúc cho biết làm giàu đâu chưa thấy, chỉ thấy thêm nợ sau khi dự án thất bại hoàn toàn.
“Họ giới thiệu nếu ai đầu tư sẽ thu về mấy trăm triệu đồng chỉ sau một năm nên tôi “cắm” sổ đỏ đi vay ngân hàng, dốc vốn vào đó nhưng không thu được đồng nào, giờ tôi lại gánh nợ ngân hàng 55 triệu đồng” - ông Nguyễn Duy Ngô, người tham gia dự án này, bức xúc.
Lồng bè, lưới lồng nuôi và máy móc bị bỏ hoang phế trên bè nổi ở lòng hồ Ia Dreh sau khi dự án nuôi cá đổ bể |
Theo ông Ngô, tháng 8/2012 Sở Khoa học - công nghệ Gia Lai cùng Ban quản lý khai thác các công trình thủy lợi Krông Pa đã phối hợp triển khai dự án xây dựng mô hình nuôi cá thương phẩm tại hồ thủy lợi Ia Dreh với vốn đầu tư 2,2 tỷ đồng, trong đó Nhà nước hỗ trợ 1 tỷ, các hộ dân tham gia dự án đóng 1,2 tỷ đồng.
Cuối năm 2012 sau khi đưa dân đi tập huấn, dự án bắt đầu đi vào nuôi thả 1.000 con cá chình, 5.000 con cá lăng nha và 2.500 cá thát lát cườm.
Theo kế hoạch, cuối năm 2013 sẽ cho thu hoạch và thả tiếp lứa thứ hai. Tuy nhiên do lồng bè nuôi cá bị phá trong quá trình nuôi, toàn bộ cá bị sổng ra ngoài. “Người dân tiếp tục góp tiền thả lứa thứ hai, nhưng càng nuôi cá càng còi cọc, nhiều đợt thả xuống thấy cá chết trắng bụng trên mặt nước” - ông Võ Văn Nhật, một hộ dân, cho biết.
Theo kế hoạch, vào tháng 7/2014 cá sẽ được thu hoạch và các bên phân chia lợi nhuận. Thế nhưng cá chỉ đạt... 0,4 kg/con, không đủ tiêu chuẩn bán ra thị trường nên dự án phải gia hạn, nhiều người bỏ cuộc và chấp nhận mất tiền, chỉ còn bốn hộ bám trụ.
Giữa năm 2015, cá trong các bè lại chết sạch, chỉ còn sót lại những con cá nhỏ và gầy ốm. “Cha con tôi tiếc quá nên bắt lên rồi đưa ra thị trấn bán nhưng chẳng ai mua. Chúng tôi lại đóng thùng lạnh về Phú Yên bán dọc đường nhưng họ chê quá nhỏ, phải đổ hết” - ông Ngô kể.
Tuy nhiên, theo đánh giá của các đơn vị tham gia tại lễ tổng kết dự án vào tháng 8/2015, dự án “đã có những thành công về mặt... xã hội học” (!).
Khảo sát, đánh giá tiềm năng “quá ẩu tả”
Theo ông Đinh Xuân Duyên - trưởng Phòng nông nghiệp Krông Pa, dự án nuôi cá ở Ia Dreh bị thất bại do điều kiện tự nhiên không phù hợp, khâu khảo sát đánh giá tiềm năng của dự án quá ẩu tả, chủ nhiệm đề tài là cán bộ đê điều không có chuyên môn trong lĩnh vực này, các hộ tham gia cũng chưa có kinh nghiệm nuôi cá bè trên lòng hồ.