Trong nhiều năm qua, Samsung vươn lên giữ ngôi đầu thị trường điện thoại thông minh toàn cầu, vượt qua cả iPhone của Apple và nhiều hãng đối thủ bằng các thiết bị mạnh mẽ, màn hình lớn và mức giá hợp lý. Nhưng hiện tại hãng đang vấp phải sự cạnh tranh từ nhiều thương hiệu lớn nhỏ đến từ Trung Quốc chuyên cung cấp các sản phẩm giá rẻ dù không có nhiều tính năng nổi bật.
Thị trường di động vẫn phát triển không ngừng, nhưng doanh số smartphone của Samsung đang bắt đầu có dấu hiệu giảm xuống. Trong khi cuộc chiến về mức giá vẫn đang rất sôi động, dường như các hãng khác đang làm tốt hơn Samsung.
Không phải đơn giản mà tập đoàn điện tử Hàn Quốc có được vị trí như hôm nay. Sau nhiều năm đứng sau các ông lớn của dòng điện thoại phổ thông như Nokia và Sony Ericsson, mảng thiết bị di động của Samsung đã nổi lên từ đầu thập kỷ nhờ nắm bắt tiềm năng mạnh mẽ từ nền tảng Android. Ngay từ buổi đầu của cuộc đua về smartphone, Samsung tỏ ra là kẻ nhanh nhẹn và thông minh hơn hẳn các đối thủ. Trong khi Nokia và BlackBerry tiếp tục “bảo thủ” và cố gắng phát triển nền tảng đã lỗi thời của mình, Samsung đã cố gắng tập trung xây dựng các sản phẩm có cấu hình tốt nhất và giá cũng rẻ nhất.
 |
| Trước sự cạnh tranh từ các đối thủ, ngôi vương của Samsung liệu có giữ được lâu? |
Vấn đề sụt giảm doanh số bán hàng của Samsung là một dấu hiệu đáng quan tâm. Đây là một tập đoàn có thể sản xuất nhiều loại sản phẩm khác nhau, từ giàn khoan biển cho đến bồn rửa chén. Nhưng hơn một nửa lợi nhuận hằng năm của hãng đều đến từ việc kinh doanh các thiết bị di động. Samsung còn là nhà cung ứng linh kiện cho nhiều thương hiệu smartphone đang có mặt trên thị trường. Đây được coi là “con dao hai lưỡi”.
Trở thành đối tác linh kiện giúp Samsung có cơ hội phát triển và cải tiến công nghệ, nhưng nó cũng là mối đe dọa tiềm ẩn đối với tình hình kinh doanh của công ty. Samsung Display gần như phụ thuộc hoàn toàn vào chiến lược phát triển của Samsung Mobile. Khi một trong hai “gãy gánh”, bên còn lại cũng sẽ chịu chung số phận. Để minh họa cho điều này, không có ví dụ nào sinh động hơn Nokia. Dù là nhà sản xuất của hàng triệu chiếc điện thoại phổ thông mỗi năm, Nokia đã phải tự khai tử những nền tảng mà hãng đã bỏ công xây dựng là Symbian và Maemo trước sự bành trướng của Android.
Rõ ràng sự tăng trưởng của Samsung hiện đã không thế tiếp tục đi lên như trước kia, ngay tại thời điểm mà người dùng dần tìm đến các thiết bị di động có giá rẻ hơn. Theo số liệu mới nhất từ IDC, số lô hàng smartphone của Huawei đã tăng gấp đôi trong năm qua, Lenovo tiếp tục tăng trưởng và hàng chục thương hiệu smartphone Trung Quốc, trong đó đáng chú ý là Xiaomi sắp giành một chỗ trong tốp 5 nhà sản xuất lớn nhất thế giới. Đã đến lúc Samsung nên lo lắng.
 |
| Galaxy S5 là màn ra mắt không mấy ấn tượng của Samsung nửa đầu năm nay. Ảnh: The Verge |
Có rất nhiều nguyên nhân cho sự chững lại của Samsung. Đầu tiên, cuộc đua về cấu hình đã trở nên lỗi thời. Ngày đó, khi Galaxy S II cạnh tranh trực tiếp với HTC Sensation, Samsung có thể gây ấn tượng với bộ vi xử lý nhanh nhất, màn hình hiển thị đẹp nhất và camera tốt nhất. Nhưng những thông số kia giờ đã trở nên quá bình thường. Bộ vi xử lý 8 lõi của Samsung chưa đủ để thuyết phục người dùng khi họ chỉ cần một chiếc smartphone không quá mạnh. Công nghệ màn hình AMOLED đã được thay thế gần như hoàn toàn bởi màn hình IPS LCD. Công nghệ cũ của Samsung đã không còn khả năng cạnh tranh, lợi thế về mức giá cũng đã dần mất đi. Hãng chỉ còn cách cố gắng thuyết phục người dùng thông qua phần mềm và thiết kế của sản phẩm.
Ban lãnh đạo Samsung luôn thể hiện là những người có tầm nhìn chiến lược khi quyết định tự xây dựng và phát triển hệ điều hàng Tizen (trước đây có nền tảng riêng là Bada), một phiên bản mã nguồn mở cạnh tranh trực tiếp với Android. Nhận thức được rằng chỉ có thể thu hút người dùng bằng những yếu tố đặc biệt, Samsung chăm chút cho Tizen một kho ứng dụng riêng, tương tự như những gì Amazon đã và đang làm với dòng máy tính bảng Kindle Fire. Trái ngược với đó, giao diện TouchWiz do Samsung thiết kế bị chê là quá cồng kềnh và tệ hại. Samsung Music Hub đã phải đóng cửa trước sự thờ ơ từ người dùng. Trớ trêu thay, những vấn đề phần mềm Samsung đang phải đối mặt lại chính là cơ hội để hãng giữ vững thế dẫn đầu trước các nhà sản xuất khác.
Về mặt thiết kế, trong các sản phẩm gần đây, Samsung vẫn chưa tạo được nhiều ấn tượng. Ba thế hệ gần nhất của dòng Galaxy S đều mang thiết kế nhựa hoặc nhựa giả kim loại mà theo phần đông người dùng là mang lại cảm giác rẻ tiền. Ngay cả chiếc Galaxy S5 mới nhất cũng phải hứng chịu nhiều chỉ trích bởi thiết kế lối mòn với mặt sau chi chít chấm tròn như hình dạng của chiếc băng cá nhân y tế. Samsung đã cố gắng đi trước các đối thủ về thiết kế bên cạnh chất lượng phần cứng và phần mềm, nhưng trên thực tế, đó là điều không dễ dàng. Hầu hết các sản phẩm mới của hãng đều phải rất vất vả để thật sự thu hút và tạo được lòng tin ở người dùng.
 |
| Thiết kế mặt sau của Galaxy S5 được ví von như một chiếc băng cá nhân. |
Không gì khác, sự trung thành của người dùng với thương hiệu là điều mà Samsung cần nhất hiện giờ. Hãng đã đổ không ít tiền cho việc quảng bá sản phẩm nhưng mức độ gắn bó với khách hàng rõ ràng không bằng Apple.
 |
| Sự trung thành thương hiệu là điều mà Apple đã làm tốt hơn Samsung. |
Tuy thất bại ở thiết kế và phần mềm nhưng Samsung vẫn còn cơ hội để lật ngược tình thế. Sự phát triển của dòng đồng hồ thông minh Gear cho thấy hãng đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ thất bại của Galaxy Gear thế hệ đầu tiên. Gear Fit được đánh giá cao nhờ sử dụng công nghệ màn hình dẻo AMOLED dù phần mềm vẫn cần cải thiện nhiều. Samsung nhận thức và thay đổi tích cực ở dòng thiết bị wearable nhưng hãng vẫn cần thêm thời gian để làm được điều tương tự đối với smartphone. Nếu chịu khó học hỏi từ các đối thủ, như thiết kế nhôm sang trọng của HTC One hoặc thiết kế bắt mắt của Moto X, Samsung có thể tự tin xuất hiện trên thị trường đúng như “tuyên bố bùng hồn” trong các mẫu quảng cáo hay chương trình khuyến mãi của mình.
Giám đốc bộ phận điện thoại di dộng JK Shin cam kết sẽ có ít nhất một mẫu điện thoại sử dụng “chất liệu mới” của Samsung được ra mắt trong năm nay. Đây cũng được coi là cơ hội để Samsung ngừng sử dụng chất liệu da hoặc kim loại và tiếp cận một loại vật liệu mới cho các sản phẩm trong tương lai của hãng. Samsung có thể tung ra thị trường nhiều mẫu smartphone tốt nhất, nhưng để có được sự trung thành thương hiệu từ người dùng, cạnh tranh bằng mức giá vẫn chưa đủ. Một chiếc điện thoại vượt trội hơn cả iPhone về mọi mặt là điều tốt nhất và hết sức cần thiết.
