|
|
Một bài viết chia sẻ việc uống nước cốt chanh mỗi sáng lúc bụng rỗng giúp thanh lọc, kiềm hoá cơ thể trẻ hoá tế bào. Ảnh chụp màn hình. |
Trên mạng xã hội, những trào lưu như "chanh muối kiềm hóa cơ thể", "chanh liều cao chữa ung thư", "chanh đánh bay HIV", "detox bằng chanh, phơi nắng"... đang lan rộng. Từ một loại quả quen thuộc, chanh được thổi phồng như "thần dược". Thế nhưng, phía sau những nội dung lan truyền chóng mặt này là những bi kịch có thật.
Một trong số đó là trường hợp đau lòng mà thạc sĩ, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, chia sẻ gần đây: một người đàn ông 47 tuổi tử vong sau khi tự ý bỏ thuốc huyết áp để làm theo "phương pháp tự nhiên".
Bỏ thuốc để uống chanh muối và phơi nắng
Trong buổi khám cho bệnh nhân nữ vì tăng huyết áp nhiều năm. Điều khiến bác sĩ Mạnh chú ý là câu chuyện đau lòng về người con trai 47 tuổi của bà - cũng mắc tăng huyết áp nhưng đã tử vong sau khi tự ý bỏ thuốc điều trị.
Mẹ của bệnh nhân kể rằng anh được chẩn đoán bệnh nhiều năm và luôn uống thuốc đều đặn. Nhưng gần đây, anh bị thuyết phục bởi những lời đồn trên mạng như "thuốc hại gan thận", "ngừng thuốc để cơ thể tự chữa lành".
Anh tham gia một nhóm "detox cơ thể", nơi lan truyền công thức uống chanh muối đậm đặc và phơi nắng giữa trưa để "đào thải độc tố", "giảm áp tự nhiên". Bất chấp lời khuyên can của mẹ, người đàn ông dừng toàn bộ thuốc, mỗi ngày uống chanh muối liều cao và phơi nắng để "ra mồ hôi hạ áp".
Chỉ sau 10 ngày, trong lúc đang phơi nắng, anh bất ngờ gục xuống và tử vong. Bác sĩ đánh giá nhiều khả năng anh rơi vào cơn tăng huyết áp kịch phát, dẫn đến vỡ mạch máu não.
Hiểm họa từ niềm tin mù quáng vào chanh, muối
Chanh, muối vốn là những gia vị quen thuộc và có lợi cho sức khỏe khi dùng đúng cách. Nhưng cùng với mạng xã hội, nhiều quan niệm sai lầm đã bị thổi phồng thành "liệu pháp chữa bệnh".
Bác sĩ Dương Minh Tuấn, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết một trong những quan điểm phổ biến nhất là "cơ thể bị toan hóa gây bệnh" và "uống chanh liều cao sẽ kiềm hóa toàn bộ tế bào". Đây là sự hiểu sai nghiêm trọng về sinh lý học.
"Cơ thể luôn giữ pH máu ổn định trong khoảng 7,35 - 7,45. Chỉ cần lệch một chút, hậu quả rất nghiêm trọng: pH < 7,2 có thể gây hôn mê, pH > 7,6 có thể ngừng tim. Để duy trì cân bằng này, phổi, thận và hệ đệm hoạt động liên tục", bác sĩ Tuấn nói.
Vị chuyên gia cũng nhấn mạnh không có loại nước nào, kể cả nước kiềm, chanh muối, có thể làm thay đổi pH máu của người khỏe mạnh. Tác động duy nhất của nước chanh khi được dùng đúng cách là làm nước tiểu tạm thời kiềm hơn, nhưng không "kiềm hóa tế bào" như lời đồn.
 |
Trên mạng xã hội, những trào lưu như "chanh muối kiềm hóa cơ thể", "chanh liều cao chữa ung thư", "chanh đánh bay HIV", "detox bằng chanh, phơi nắng"... đang lan rộng. |
Ngay cả WHO hay Hiệp hội Ung thư Mỹ cũng chưa bao giờ khuyến nghị "kiềm hóa cơ thể" như một phương pháp phòng hay điều trị ung thư.
Không chỉ vậy, nhiều bài viết hay clip khẳng định chanh "diệt được virus", muối "rửa độc", thậm chí "tiêu diệt tế bào ung thư". Thực tế, axit citric chỉ có khả năng tiêu diệt vi khuẩn trong ống nghiệm ở nồng độ rất cao, không thể đạt được trong ly nước chanh thông thường. Khi vào cơ thể, nó bị trung hòa ngay ở ruột non.
Theo bác sĩ Tuấn, muối cũng không phải "thần dược giải độc". Ngược lại, dùng quá nhiều natri làm tăng huyết áp, tổn thương tim mạch, thận và dạ dày. Với người tăng huyết áp, uống chanh muối đậm đặc càng nguy hiểm, có thể gây tăng huyết áp đột ngột và dẫn đến đột quỵ.
HIV và ung thư lại càng không thể chữa bằng chanh liều cao hay chanh muối đậm đặc. HIV tích hợp vào DNA tế bào miễn dịch, chỉ thuốc kháng retrovirus (ARV) mới kiểm soát được quá trình này. Ung thư hình thành do đột biến gen - điều mà chanh hay muối đều không can thiệp được.
"Các nghiên cứu ghi nhận bệnh nhân ung thư dùng phương pháp thay thế có nguy cơ tử vong cao hơn gấp 2,5 - 5 lần. Không phải vì chanh muối gây chết người, mà vì họ đánh mất thời gian vàng điều trị", bác sĩ Dương Minh Tuấn cho hay.
Ngoài ra, pha chanh muối tùy tiện còn dẫn đến rối loạn điện giải, uống quá mặn gây tăng natri máu và co giật; quá loãng gây hạ natri máu, phù não; quá chua gây viêm dạ dày, mòn men răng.
Vì sao người bệnh dễ tin vào "phương pháp tự nhiên"?
Theo bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, người mắc bệnh mạn tính luôn mong được "chữa khỏi hoàn toàn" để không phải dùng thuốc suốt đời. Khi nghe về một phương pháp giúp "khỏi hẳn", họ rất dễ bị thuyết phục, đặc biệt khi video được truyền tải bằng những câu chuyện cảm động theo kiểu "tôi đã khỏi bệnh".
Nhiều người ban đầu cảm thấy "sảng khoái" khi thay đổi chế độ ăn, nhưng đó chỉ là phản ứng tâm lý ngắn hạn. "Giống như người kiêng đồ chiên rán lâu ngày, khi ăn lại sẽ rất 'đã miệng'. Tuy nhiên, cảm giác đó không đồng nghĩa bệnh được cải thiện", bác sĩ Mạnh phân tích.
 |
| Với người tăng huyết áp, việc uống nước chanh pha nhiều muối đặc biệt nguy hiểm. Muối khiến huyết áp tăng nhanh, dẫn đến đột quỵ hoặc suy tim. Ảnh minh họa: Đinh Hà. |
Với người tăng huyết áp, việc uống nước chanh pha nhiều muối đặc biệt nguy hiểm. Muối khiến huyết áp tăng nhanh, dẫn đến đột quỵ hoặc suy tim. "Ngay cả y học cổ truyền cũng không bao giờ khuyến khích dùng quá nhiều muối", ông nhấn mạnh.
Chanh muối hoàn toàn có lợi khi được dùng đúng cách: bổ sung vitamin C, bù điện giải sau vận động hoặc thời tiết nóng bức. Nhưng nó chỉ là đồ uống. Không thể chữa HIV, không thể chữa ung thư, càng không thể thay thế thuốc điều trị huyết áp hay tiểu đường.
"Thuốc không phải kẻ thù. Nó giống như dây an toàn giúp người bệnh sống ổn định. Vì vậy đừng bỏ thuốc chỉ vì những video trên mạng", bác sĩ Mạnh nói.
Ông cho rằng những cá nhân, nhóm lan truyền phương pháp phản khoa học đang gây nguy hiểm trực tiếp cho sức khỏe cộng đồng. Đây không thể coi là quyền tự do ngôn luận. Khi lời khuyên khiến người khác chết oan, nó cần được xử lý nghiêm.
Da chỉ nhẵn mịn và căng bóng khi gan thải độc tốt. Mắt chỉ sáng trong khi lá gan được bồi bổ đúng cách. Có thể nói dưỡng gan chính là chìa khóa để dưỡng nhan. Cuốn sách Dưỡng gan để dưỡng nhan của bác sĩ - dược sĩ Thẩm Ninh là lời nhắc nhở đến phụ nữ hãy hình thành ý thức dưỡng gan.
