Vào ngày 26/4, Justin Zhu, CEO công ty marketing Iterable ở San Francisco, Mỹ đã bị đuổi việc do vi phạm chính sách của công ty này vào ngày 26/4 giữa một cuộc họp quan trọng. Zhu cho biết hội đồng quản trị sa thải anh bởi anh đã sử dụng một lượng nhỏ LSD trước một cuộc họp vào năm 2019, với mục đích chính là tăng sự tập trung.
LSD là một loại ma tuý tổng hợp có thể gây ra ảo giác cực mạnh cho người sử dụng. Chất kích thích này bị coi là bất hợp pháp tại Mỹ. Tuy nhiên, Zhu cho rằng đây không phải lý do duy nhất khiến anh bị sa thải.
 |
| Justin Zhu, cựu CEO công ty Iterable. Ảnh: Bloomberg. |
Tin tức sa thải Zhu đã trở thành một chủ đề nóng được bàn tán và gây tranh cãi khắp các diễn đàn online, bởi nó nói lên văn hóa của Thung lũng Silicon, với những người điều hành khác truyền thống và cả vấn nạn sử dụng ma túy để tăng hiệu suất làm việc.
Người xây dựng công ty
Zhu bắt đầu sự nghiệp của mình với tư cách là một kỹ sư phần mềm tại Twitter vào năm 2011. Sau hai năm, anh và đồng sáng lập Andrew Boni cùng hùn vốn, đổ tiền tiết kiệm của mình vào một công ty khởi nghiệp mới là Iterable, hoạt động trong lĩnh vực quản lý chiến dịch marketing.
Từ một ý tưởng, những nhà sáng lập đã biến Iterable thành một công ty có giá trị vốn hoá khoảng 2 tỷ USD.
"Ban đầu, các nhà đầu tư sẽ muốn tìm những ý tưởng kỳ lạ", Zhu, năm nay 31 tuổi kể lại. Khi công ty đang trên đà phát triển, bước đến những giai đoạn tiếp theo thì Zhu lại bị sa thải.
Về tính cách, Zhu có phần lập dị, đồng thời cũng có tư duy phóng khoáng và lối sống tự do của Thung lũng Silicon. Anh rất thích thảo luận về thế giới tâm linh, luân hồi chuyển kiếp, nguyên lý của món nợ vũ trụ và nhu cầu về tình yêu.
 |
| Justin Zhu và Andrew Boni, hai nhà đồng sáng lập của Iterable. Ảnh: Iterable. |
Ngay cả khi Iterable phát triển mạnh, Zhu cho biết đôi khi anh cảm thấy bị xa lánh và lạc lõng. Anh nghĩ rằng những cảm giác đó là do anh và công ty đã quá tập trung vào doanh số bán hàng và tiền bạc cho kịp mục tiêu đã đề ra.
Vào năm 2019, trong lần tham dự đám cưới của một nhà đầu tư ở Lebanon, Zhu đã gặp một doanh nhân. Người này ngỏ ý mời anh dùng một lượng nhỏ LSD để cải thiện sự tập trung và sức khỏe tổng thể.
Sau khi trở lại San Francisco, Zhu chuẩn bị cho một cuộc họp quan trọng với một nhóm nhà đầu tư nổi tiếng, và nghĩ rằng sử dụng một lượng nhỏ LSD sẽ giúp cải thiện trí não và khả năng tập trung của mình. Anh chưa bao giờ dùng LSD, nhưng vẫn quyết định dùng thử thuốc này trước cuộc họp.
Kết quả diễn ra không như mong đợi. Anh cố gắng thuyết trình trước các nhà đầu tư tiềm năng qua một loạt các dự báo tài chính đã được chuẩn bị trước đó. Tuy nhiên, Zhu nhìn vào màn hình và thấy các con số và hình ảnh đang to dần ra rồi thu nhỏ lại, khiến anh không thể nào tập trung và phân biệt được.
Anh cảm thấy lâng lâng và bay bổng như thể đang bước trên mây. Sau một hồi lúng túng và bối rối, Zhu uống một ngụm trà, quyết định nói theo trí nhớ, cố gắng thuyết phục các nhà đầu tư nhưng cuộc họp đã không thể kiếm được khoản vốn nào cả.
Những dấu hiệu lạ
Mối quan hệ của Zhu với các nhà đầu tư ngay càng trở nên căng thẳng. Anh mặc quần ngố và áo phông đến một cuộc họp quan trọng với Geodesic, một công ty VC do John Roos, cựu đại sứ Mỹ tại Nhật Bản thành lập.
Một thành viên ban quản trị của Iterable sau đó đã thông báo rằng Geodesic sẽ không đầu tư cho Iterable, ngụ ý một phần là do trang phục xuề xoà.
Trong một cuộc họp với một nhà đầu tư khác, Zhu nói chữ viết tắt của AI, một sản phẩm của trí tuệ nhân tạo, nghe giống như tiếng Trung để nói về tình yêu. Boni đã đặt câu hỏi rằng liệu anh ấy có phê thuốc vào thời điểm đó không. Zhu phủ nhận, nhưng Boni nhắc Zhu cẩn trọng và chuyên tâm vào công việc hơn.
 |
| Justin Zhu cho rằng ngoài những rắc rối đời tư, lý do anh bị sa thải là do gốc châu Á. Ảnh: Bloomberg. |
Một vấn đề khác với Zhu là những rắc rối tài chính. Trong những ngày đầu đại dịch Covid-19, Zhu đã trả một khoản vay trị giá 30 triệu USD để duy trì hoạt động kinh doanh đề phòng trường hợp nền kinh tế bị suy thoái.
Để đóng khoản vay này, phía ngân hàng muốn có sự bảo lãnh từ hội đồng quản trị của anh ấy. Zhu đề ra phương án này và bị Shah từ chối. Cuối cùng, Shah buộc phải gặp Zhu, gặp cả Boni và Bicer tại South Park tại San Francisco.
Các nhà đầu tư lại đồng lòng đưa ra chủ đề tìm kiếm một CEO mới. Tuy nhiên, Zhu cho rằng anh bị nhắm đến vì là người gốc Á.
"Mọi người chỉ đang dập khuôn và cứng nhắc với người Châu Á chúng tôi. 20 CEO, 20 gương mặt thay thế đã được công khai, họ có lẽ đều là những người da trắng", Zhu nói thẳng với những nhà đầu tư.
Đó không hẳn là một phát ngôn ngông cuồng. Hầu hết CEO của Thung lũng Silicon đều là người da trắng; cũng có một số ít người đến từ Ấn Độ, nhưng một người đến từ các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản hoặc Hàn Quốc là ít hơn hẳn.
Không chỉ là một CEO công nghệ, Justin Zhu còn hoạt động để lấy lại sự công bằng cho cộng đồng gốc Á tại Mỹ. Anh cho rằng mình cần phải kể ra câu chuyện của mình.
Vào cuối tháng 4, các nhà đầu tư của Zhu lại yêu cầu anh không được liên lạc với báo chí. Ngay sau đó, anh nhận được cuộc gọi báo rằng anh đã bị sa thải.
Zhu ngồi xuống một công viên ở Financial District của San Francisco, đọc tin tức. “Đó là cái giá của công lý ngày nay,” anh nói. "Tôi cảm thấy kể câu chuyện này là hoàn toàn đúng đắn và đáng phải lên tiếng dù cho có bị sa thải”.
