Nằm cách TP Nha Trang gần 20 km, thôn Phú Lộc Tây 1 và Phú Lộc Tây 2 là nơi duy nhất sản xuất sản phẩm thờ cúng bằng đồng ở Khánh Hòa. |
Theo truyền thống, đầu tháng chạp hàng năm, hàng chục lò nấu đồng ở làng nghề Phú Lộc Tây đỏ lửa để cho ra những sản phẩm, như lư hương, chân đèn, lục bình, đài đựng nước, cổ bồng... phục vụ nhu cầu Tết của người dân khắp cả nước và xuất ra cả nước ngoài. |
Cận kề Tết Nhâm Dần, làng nghề trăm năm trầm lắng hẳn. Không còn cảnh lò nấu đồng đỏ rực khắp làng, tiếng gõ lách cách mở khuôn đúc cũng thưa thớt. |
"Dịch Covid-19 ảnh hưởng nghiêm trọng đến những người làm nghề như tôi. Tết cận kề mà không tiểu thương nào đến đặt hàng, tôi cũng không dám ra sản phẩm vì chả bán được", nghệ nhân Biện Ngọc Triền nói. |
"Chỉ khi khách hoặc tiểu thương đặt hàng thì mình mới bỏ công hoàn thiện sản phẩm", nghệ nhân Triền nói thêm. |
Đã vào vụ Tết nhưng số lượng gia đình nổi lửa nấu đồng không nhiều, các nghệ nhân chế tác không mặn mà với công việc hoàn thành sản phẩm. "Hàng làm không xuất bán được, đọng vốn nên không ai làm", nghệ nhân Triền buồn bã nói. |
Không làm vụ Tết, khuôn đúc nhiều gia đình chất đống, nằm phơi nắng mưa. Theo các nghệ nhân, mọi năm đến dịp cận Tết, tiểu thương khắp mọi miền đất nước gọi điện đặt hàng để phân phối đi TP.HCM, Hà Nội, Huế và xuất ra cả nước ngoài. "Giờ này mà chưa ai đặt hàng gia đình tôi coi như bỏ vụ Tết. Một ít hộ khác nổi lửa đúc sản phẩm vì họ có cửa hàng trưng bày hoặc tự mang sản phẩm đi bán dạo", nghệ nhân Biện Cư (73 tuổi) cho biết. |
"Dịch bệnh khiến nguyên liệu đầu vào tăng gần 2 lần, trong khi sản phẩm vẫn bán giá cũ. Tôi dự định nấu một lò rồi nghỉ Tết luôn", ông Trần Thơ cho biết. |
"Hàng không bán được nhưng tôi vẫn ráng đốt lò để có sản phẩm vì là nghề truyền thống của ông cha và cũng để giữ lửa nghề cho con cháu mai sau", nghệ nhận Biện Cư (trái) cho biết. |
"Mọi năm vào vụ Tết, đầu tháng Chạp chúng tôi đốt lò liên tục để kịp phục vụ đơn hàng cuối cùng của năm. Còn năm nay đây mới là lò đầu tiên coi như mất Tết", ông Quý - người có 30 năm làm nghề - nói. |
Nghề đúc sản phẩm thờ cúng bằng đồng ở làng Phú Lộc Tây có hơn trăm năm trước. Các công đoạn để có sản phẩm được làm hoàn toàn bằng thủ công từ khuôn đúc, nung lò cho đến tạo tác. Trong ảnh là lò nung khuôn đúc trước khi nghệ nhân nấu đồng tạo tác sản phẩm. |
Đồng nấu chảy được đổ vào các khuôn đúc để tạo tác sản phẩm. Đồng đổ vào khuôn, sau khoảng 3-6 phút (tùy sản phẩm) sẽ được nghệ nhân đập ra để lấy sản phẩm thô bên trong. |
Khuôn đúc sau khi được đổ đồng. |
"Mấy năm trước sản phẩm lư hương của làng Phú Lộc Tây đã xuất đi Lào, Campuchia, Myanmar. Còn năm nay rất ít thương lái đặt hàng nên đa số các gia đình không thuê nghệ nhân hoàn thiện sản phẩm mà chất kho chờ sang năm", ông Nguyễn Văn Nhường, Giám đốc HTX đúc đồng Phú Lộc, cho biết. |
Bình luận