Đài thiên văn vô tuyến mạnh nhất thế giới

Đài thiên văn lớn nhất thế giới, được ví với “cỗ máy thời gian”, giúp con người tìm hiểu sự hình thành và phát triển của vũ trụ, vừa được hoàn thiện toàn bộ với tổng chi phí xây dựng 1,5 tỷ USD.

Không chỉ lớn nhất, Atacama (ALMA) còn là đài thiên văn vô tuyến mạnh nhất và đắt nhất từng được con người chế tạo. Cấu thành từ 66 kính thiên văn riêng biệt được lắp đặt theo thứ tự nhất định, khả năng quan sát bầu trời của ALMA sẽ được cải thiện đáng kể khi chúng đồng loạt quay về một hướng.

Đài thiên văn vô tuyến ALMA.

Được xây dựng ở vùng sa mạc khô cằn nhất thế giới tại Chile, tổ hợp ALMA nằm trên diện tích tương đương một sân bóng đá. Mỗi ăng ten riêng biệt có chiều rộng 12m và sở hữu trọng lượng lên tới 100 tấn. Nằm trên bệ thép lớn giúp các ăng ten dễ dàng di chuyển trong khi lòng chảo cực nhạy với sóng vô tuyến được làm từ sợi các bon, giúp chúng quan sát những hình ảnh vô cùng sắc nét.

Nằm ở độ cao 5 km so với mực nước biển, tại một trong những vùng khô cằn nhất giúp ALMA có điều kiện thuận lợi nhất để quan sát bầu trời. Không khí loãng, trời quang, độ ẩm thấp cùng với nhiệt độ thường xuyên ở mức âm, ở sa mạc Atacama khiến sóng vô tuyền từ vũ trụ truyền tới trái đất gần như không bị nhiễu loạn hoặc hấp thụ.

Các ăng ten cực nhạy với sóng vô tuyến giúp tăng cường khả năng quan sát của ALMA.

Sở dĩ, ALMA được gọi là “cỗ máy thời gian” bởi sứ mệnh đặc biệt mà nó được xây dựng. Với các ăng ten được thiết kể đế thu thập các sóng vô tuyến từ vũ trụ, ALMA có thể quan sát được hình ảnh truyền đến trái đất từ những hành tinh nằm cách chúng ta nhiều triệu, thậm chí là tỷ năm ánh sáng. Đây chính là yếu tố giúp các nhà khoa học có thể tìm hiểu được chính xác những gì xảy ra trong vũ trụ cách đây hàng trăm triệu năm.

Trên thực tế, sóng vô tuyến có khả năng truyền đi rất xa trong vũ trụ. Nó còn có khả năng vượt qua những đám khí đặc và lạnh, thường xuất hiện trong quá trình hình thành các ngôi sao mới. Không chỉ có khả năng quan sát những vùng xa xôi mà con người chưa từng biết tới, ALMA còn có thể cho ra những hình ảnh sắc nét gấp 10 lần kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA.

66 ăng ten cùng nhìn về một hướng giúp ALMA tạo ra hình ảnh sắc nét gấp 10 lần kính thiên văn vũ trụ Hubble.

Dù là đài thiên văn bao gồm 66 ăng ten riêng biệt nhưng ngay từ khi ăng ten đầu tiên đi vào hoạt động, ALMA đã quan sát được những sự kiện vô cùng độc đáo. Khả năng quan sát của ALMA tăng dần theo số lượng ăng ten được hoàn tất. Trải qua quá trình xây dựng kéo dài nhiều năm, ăng ten thứ 66 của ALMA đã chính thức đi vào hoạt động ngày hôm qua, giúp khả năng quan sát của nó trở nên hoàn thiện.

Là sản phẩm của chương trình hợp tác đa quốc gia và vùng lãnh thổ bao gồm Liên minh châu Âu, Mỹ, Canada, Nhật Bản, Đài Loan và nước chủ nhà Chile, ALMA hứa hẹn sẽ giải mã hàng loạt những bí ẩn về vũ trụ mà con người chưa từng biết tới. Việc hoàn tất ăng ten số 66 trao cho ALMA sức mạnh tuyệt đối để đi tìm lời giải cho sự hình thành vũ trụ.

Hồng Duy

Theo Infonet