 |
| Đại sứ Ted Osius (giữa) chia sẻ với báo chí sau chuyến đi cùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Mỹ. Ảnh: Phương Hà |
"Khi có mặt trong phòng Bầu dục, một bên là Tổng thống Barack Obama, một bên là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, và các quan chức cấp cao của hai bên, tôi vẫn còn cảm giác bất ngờ nhưng vô cùng hạnh phúc vì cuộc gặp đã trở thành hiện thực", Đại sứ Osius nói.
Hai nhà lãnh đạo đã có cuộc trao đổi rất tập trung trong không khí thoải mái và đạt được các tiến bộ quan trọng và "không thể có cuộc gặp nào có thể tốt hơn được nữa", Đại sứ Mỹ đánh giá.
Mối quan hệ bạn bè
Nhà ngoại giao cho hay, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo "rất thực chất và kéo dài một tiếng rưỡi. Tổng thống Obama và Tổng Bí thư Trọng khẳng định tôn trọng hệ thống chính trị của nhau và cùng thảo luận về những vấn đề như Biển Đông và hàng hải, mối quan hệ an ninh, Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)..."
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Tổng Bí thư cũng có bài phát biểu, gặp gỡ các nghị sĩ và học giả Mỹ, đồng thời chứng kiến nhiều lễ ký các thỏa thuận kinh tế, giúp mối quan hệ của hai bên tiến về phía trước.
Đặc biệt, tại bữa trưa do Phó tổng thống Joe Biden chủ trì cùng ngày, Tổng Bí thư dùng từ "bạn bè" để mô tả mối quan hệ của hai nước, một việc làm lần đầu tiên và có tính lịch sử.
Theo ông Osius, mối quan hệ "bạn bè" mà Tổng Bí thư mô tả thể hiện tầm quan trọng của sự tin cậy, không phải là quan hệ đổi chác. Việc xây dựng lòng tin giữa hai người bạn sẽ giúp hai bên củng cố được lợi ích chung và đưa mối quan hệ hợp tác có thể tiến xa hơn nữa.
 |
| Quan hệ Việt Nam - Mỹ đã có bước chuyển biến sang một tầm cao mới. Ảnh: Reuters |
Khi được hỏi về tính lịch sử của chuyến thăm khi Nhà Trắng lần đầu mời Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam sang thăm, Đại sứ Mỹ cho biết hai bên đã cam kết tôn trọng thể chế chính trị của nhau và khác biệt thể chế, hệ thống chính trị không phải là rào cản để hai bên trở thành đối tác. Hai bên đều mong muốn và thể hiện nỗ lực tháo gỡ các rào cản và tăng hiểu biết lẫn nhau.
"Việc cam kết tôn trọng thể chế chính trị của nhau trong Tuyên bố chung năm 2013 và được nhắc lại trong Tuyên bố chung vừa qua, thể hiện nội dung vượt qua tính chất biểu tượng. Đồng thời, nó cho thấy hai bên dù có những hệ thống chính trị khác nhau nhưng vẫn có thể hợp tác và là những đối tác, có thể làm sâu thêm mối quan hệ từ kinh tế đến an ninh - quốc phòng cũng như các lĩnh vực khác", ông nói.
An ninh - quốc phòng và TPP
Vị đại sứ cho biết, ông đã trả lời với người dân Mỹ khi tới bang California rằng chính sách của Mỹ là tôn trọng sự khác biệt chính trị của các nước khác chứ không phải là thay đổi thể chế của họ và Mỹ muốn xây dựng quan hệ hợp tác, đối tác vững mạnh với một Việt Nam thành công và thịnh vượng.
Để đạt được điều đó, hai nước đã cố gắng rất nhiều để xây dựng các hợp tác an ninh-quốc phòng và kinh tế.
 |
| Quan chức cấp cao Mỹ đón chào Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khi ông tới Washington. Ngày 6/7, Vietnam Airlines và Boeing đã tổ chức lễ bàn giao máy bay Boeing 787-9 Dreamliner đầu tiên của hãng dưới sự hiện diện và chứng kiến của Tổng Bí thư. Ảnh: VOV |
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cùng Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh đã ký tuyên bố Tầm nhìn chung trong khuôn khổ chuyến thăm của ông Carter đến Việt Nam hồi tháng 5. Trong chuyến thăm của Tổng Bí thư, hai bên đã ký biên bản ghi nhớ về Giữ gìn hòa bình... Có thể nói quan hệ an ninh - quốc phòng đang rất tốt đẹp và "chúng tôi hài lòng về mối quan hệ đó".
Về TPP, Đại sứ Osius đánh giá vẫn có những việc cần phải làm trong những ngày tới để kết thúc đàm phán TPP, tuy nhiên hai bên đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc thu hẹp các khác biệt.
Ngoài ra, các thỏa thuận được ký kết trong chuyến thăm giữa hãng Boeing và Vietnam Airlines cùng VietJet Air, giữa Cơ quan Thương mại và Phát triển Hoa Kỳ với Cục Hàng không Việt Nam, việc thành lập trường Đại học Fullbright trong tương lai, Hiệp định chống đánh thuế hai lần... cũng giúp mối quan hệ tiến về phía trước. Những điều đó chứng minh rằng hai bên "đang tiến xa hơn hợp tác song phương và tiến đến hợp tác khu vực và toàn cầu".
Theo vị đại sứ, sắp tới, hai chuyến thăm cấp cao của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và của chánh án tòa án tối cao Mỹ sẽ diễn ra, và nhiều khả năng Tổng thống Obama sẽ thăm chính thức Việt Nam vào cuối năm.
Đây được kỳ vọng là những bằng chứng tích cực nhất để chứng minh quá trình làm việc tích cực không ngừng và sự hợp tác có hiệu quả ở tất cả các cấp. "Tôi tin rằng quan hệ Hoa Kỳ - Việt Nam hiện tốt nhất từ trước tới nay và tôi tin rằng chúng ta có thể tiếp tục đà phát triển hiện tại trong thời gian tới", Đại sứ Ted Osius nhấn mạnh.
