Tại buổi thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước và công tác phòng, chống dịch diễn ra sáng 8/11, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) dành toàn bộ thời gian để phân tích về chính sách y tế.
Nêu ý kiến về báo cáo phòng, chống dịch của Chính phủ, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đánh giá Việt Nam đã tương đối kiểm soát được tình hình dịch bệnh. Tuy nhiên, bên cạnh 20.000 người chết vì dịch Covid-19, còn nhiều trường hợp không được chăm sóc y tế tốt trong giai đoạn này và có thể đã gián tiếp ra đi.
“Chúng ta cần xem lại hệ thống y tế cơ sở khi hiện nay, chỉ có khoảng 30% ngân sách dành cho y tế dự phòng, y tế cơ sở nhưng số địa phương thực hiện được còn ít. Chưa kể con số 30% là rất thấp so với sự cần thiết, nhu cầu của người dân”, bà Lan nói.
Đại biểu đoàn TP.HCM cho rằng Việt Nam cần phải phân bổ hợp lý để đáp ứng với quy mô dân cư, chứ không phải dựa trên vấn đề về địa lý. Chính phủ cần có chính sách, chủ trương xuyên suốt và chỉ đạo Bộ Y tế về xây dựng quan điểm phòng chống dịch.
“Bộ Y tế đã rất cực khổ, không chỉ làm nhiệm vụ chỉ đạo, hướng dẫn địa phương, mà đã thực sự vào cuộc. Về y tế cơ sở, tôi nghĩ không phải chỉ vấn đề về tiền, mà còn vấn đề về nhân lực”, đại biểu Lan nhấn mạnh.
Đại biểu Quốc hội TP.HCM Phạm Khánh Phong Lan. Ảnh: Hiếu Duy. |
Theo bà, chính sách về y tế của Việt Nam còn chắp vá, thường xuyên thay đổi về tổ chức. Ví dụ khoảng năm 2006-2007, từ các trung tâm y tế của các quận huyện, chúng ta chia ra thành bệnh viện, trung tâm y tế dự phòng và phòng y tế, tức “đã yếu mà còn chia ra”.
Còn hiện nay, ngay cả tại TP.HCM, theo chỉ đạo thì tất cả trung tâm y tế dự phòng và bệnh viện thuộc quận, huyện lại trực thuộc Sở Y tế. Như vậy, UBND của địa phương rất khó khăn trong việc điều phối lực lượng và thực sự đơn vị phụ trách công tác y tế ở địa phương chính là phòng y tế, trong khi phòng y tế chỉ làm chức năng quản lý Nhà nước.
Về vấn đề hệ thống điều trị, các bệnh viện chưa được chuẩn bị cơ sở về mặt pháp lý, kiến thức cần thiết để đảm bảo cung ứng trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc và đặc biệt là cơ chế tài chính.
“Chúng ta cho rằng Covid-19 thì ngân sách Nhà nước lo, nhưng phân công giữa ngân sách và bảo hiểm chưa rõ ràng nên bệnh viện rất khó khăn trong thanh toán. Ví dụ về xét nghiệm, nếu chúng ta phân công rạch ròi để bảo hiểm thực hiện và có cơ chế đấu thầu chặt chẽ từ trước, chắc sẽ không xảy ra tình trạng loạn giá”, bà Lan thẳng thắn.
Trong khi đã yếu, theo bà, chúng ta lại đang bỏ quên lực lượng y tế tư nhân, tức hệ thống y tế tư nhân chưa được huy động kịp thời, chưa có được cơ chế, chính sách giá phù hợp để tham gia vào phòng, chống dịch. Tương tự với việc tiêm chủng khi Việt Nam chưa cho tiêm vaccine dịch vụ, mà đây cũng là một hình thức để đóng góp cho xã hội.
“Vì mục đích phục vụ người bệnh, chúng ta phải làm sao tạo điều kiện cho các nhân viên y tế, cán bộ quản lý có cơ hội, môi trường phát triển về y đức”, bà Lan kết luận.
Cũng liên quan đến vấn đề y tế dự phòng, y tế cơ sở, đại biểu Bố Thị Xuân Linh (tỉnh Bình Thuận) cho rằng hệ thống bộc lộ nhiều điểm yếu kém, nhân lực y tế tại chỗ còn thấp. Để khắc phục tình trạng trên, Chính phủ cần tập trung nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho y tế; rà soát, điều chỉnh chính sách cho lực lượng tham gia phòng chống dịch.