Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Đại bác khổng lổ của Ottoman

Những khẩu đại bác khổng lồ của Ottoman đã vang danh khắp châu Âu. Chúng thường được những Cơ đốc nhân nắm rõ các kỹ thuật hiện đại nhất hỗ trợ chế tạo.

Tranh minh họa đại bác của quân Thổ. Nguồn ảnh: Johnsmachines.

Nhờ vào lực lượng pháo binh cừ khôi của mình, Quốc vương Constantinople giờ đây đã kiểm soát được cỗ máy quân sự hiện đại và mạnh mẽ nhất mà thế giới từng biết đến; các quốc gia theo đạo Cơ đốc khi nhận thức rõ thực tế này thì đã vô cùng sợ hãi.

Những khẩu đại bác khổng lồ của Ottoman đã vang danh khắp châu Âu. Chúng thường được những Cơ đốc nhân nắm rõ các kỹ thuật hiện đại nhất hỗ trợ chế tạo. Người Ottoman cũng mua đại bác ở châu Âu hoặc sử dụng những khẩu đại bác mà họ chiếm được từ kẻ thù Cơ đốc giáo.

Từ năm 1521 đến năm 1541, theo F. Braudel, có 5.000 khẩu súng đã được sử dụng trong trận chiến ở Hungary. Francis I thậm chí còn gửi một số khẩu đại bác cho Suleiman vào thời điểm ông thực hiện cuộc viễn chinh ở Hungary năm 1543. Xe chở súng đại bác đã được những người Do Thái cải đạo nhập cư (Marrano) từ Tây Ban Nha đưa vào Ottoman, nhưng hầu hết súng ống đều được sản xuất trong khuôn khổ đế chế.

Ở quận Tophane (hoặc xưởng đúc) của Istanbul, nơi đặt doanh trại của các xạ thủ và vẫn giữ tên này cho đến ngày nay; và các xưởng đúc, đơn vị khác nằm rải rác khắp mọi tỉnh thành. Tổng cộng có khoảng một nghìn lính pháo binh, cộng với các chuyên gia về mìn nổ, súng cối và bom đạn, các đơn vị tham gia vận chuyển đại bác (topçu başi1), v.v.

Chính sức mạnh pháo binh của Ottoman đã khiến phần còn lại của thế giới Hồi giáo bị lép vế. Rõ ràng, Selim I đã dùng súng ống để nắm quyền kiểm soát Ai Cập và Syria. Vài năm sau ở Ba Tư, đại bác của Ottoman bắn phá Tabriz trong tám ngày liên tiếp cho đến khi thành phố thất thủ. Trong một thời gian dài, người Ottoman luôn cập nhật đầy đủ những phát triển mới nhất của khoa học quân sự. Sự tàn lụi của họ bắt đầu khi họ từ chối thừa nhận rằng các loại vũ khí từng giúp họ giành rất nhiều chiến thắng trong quá khứ đã trở nên lỗi thời.

Nhưng điều này vẫn còn là một chặng đường dài trong tương lai vào đầu thế kỷ XVI. Không pháo đài nào có thể chống lại được những khẩu đại bác của quân Ottoman hùng mạnh, cũng như không có đội quân nào có thể chống lại các trung đoàn bộ binh Porte hoặc các đội kỵ binh Porte, lại càng không thể chống lại được đội quân đông đảo của các kỵ binh cấp tỉnh (timariote).

Những kỵ binh cấp tỉnh này là những hiệp sĩ phong kiến hoặc chư hầu bị sa thải, những người góp sức tạo nên một phần của hệ thống phong kiến phức tạp: để đổi lấy doanh thu từ một mảnh đất (thường nhận được bằng thuế của người trồng trọt ở mảnh đất đó), họ buộc phải cầm vũ khí phục vụ cho Quốc vương bất cứ khi nào họ được kêu gọi.

Dai bac anh 1

Tranh minh họa đại bác của quân Thổ. Nguồn ảnh: Johnsmachines.

Số lượng người và loại thiết bị mà kỵ binh cấp tỉnh phải mang theo trong chiến dịch thay đổi tùy theo mức độ của khoản tài trợ quân sự (timar3). Nếu khoản tài trợ hàng năm trên 4.000 akçe, thì một người lính mặc áo giáp (cebelu1) phải đi kèm với kỵ binh cấp tỉnh; trên 15.000 akçe thì có thêm một người nữa và mỗi người nhận được thêm 3.000 akçe. Mỗi sĩ quan an ninh trưởng hoặc Thống đốc thị trấn (subaşi2) nhận được 4.000 akçe, và mỗi sĩ quan cấp cao hoặc Thống đốc tỉnh nhỏ nhận được 5.000 akçe. Kỵ binh cấp tỉnh phải được trang bị vũ khí, thường là cung, kiếm, chùy, thương và khiên.

Trên một mức thu nhập nhất định (30.000 akçe cho thống đốc thị trấn, 50.000 cho thống đốc tỉnh nhỏ), người lính cũng được yêu cầu trang bị áo giáp làm bằng thép mỏng cho ngựa (gecim) của mình và, trong mọi trường hợp, còn nhẹ hơn nhiều so với áo giáp của các kỵ sĩ Cơ đốc giáo (có một cái được trưng bày tại Bảo tàng Metropolitan ở New York).

Họ còn phải mang theo lều (số lượng và thể loại tùy thuộc vào doanh thu từ nguồn tài trợ của mình). Các kỵ binh cấp tỉnh chính yếu đã mang theo những chiếc lều được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau: làm kho bạc, nhà bếp, kho đựng yên ngựa, v.v.

Vì vậy, tất cả trang thiết bị cần thiết cho chiến dịch đã được ấn định và các chỉ huy đều biết chính xác lực lượng và vũ khí mà họ có thể trông cậy vào khi huy động quân đội. Một số kỵ binh cấp tỉnh có doanh thu vài trăm nghìn akçe đã mang theo cả phi đội.

Dưới sự chỉ huy của Thống đốc thị trấn, tất cả những người đàn ông này sẽ tập hợp ở khu vực thủ lĩnh cắm cờ vào một ngày đã thống nhất. Do đó, khi việc huy động đã hoàn tất, Thống đốc sẽ nắm quyền chỉ huy quân đội và dẫn họ đến nơi tập kết để duyệt binh trước mặt Quốc vương. Quân số bao gồm 50.000 đến 200.000, tạo thành đội kỵ binh hạng nhẹ của quân đoàn và dàn quân ở hai bên cánh trong đội hình chiến đấu.

André Clot/Bách Việt Books-NXB Dân Trí

SÁCH HAY

Mot chien dich o Bac Ky hinh anh

Một chiến dịch ở Bắc Kỳ

0

Thị dân và quan lại mặc lễ phục lui tới thăm viếng nhau, tặng nhau những lá thiếp lớn màu đỏ và quà cáp.

Di nhu to giay trang hinh anh

Đi như tờ giấy trắng

0

Một trong những chuyến đi vào mùa Giáng sinh ghi dấu mãi trong tôi chính là về Đường Lâm, hay đúng hơn là về những ngôi làng quanh vùng Ba Vì, Sơn Tây.

Nhung ba chu khong gian hinh anh

Những bá chủ không gian

0

Khi Blue Origin phóng và hạ cánh thành công tên lửa New Shepard, Jeff Bezos chỉ viết vài dòng trên Twitter. Trái lại, Elon Musk "tuôn" cả tràng dài trên mạng xã hội.

Nguoi tre thoi 4.0 - Uy quyen long lay hinh anh

Người trẻ thời 4.0 - Uy quyền lộng lẫy

0

Trong số những kỹ năng mà người lao động phải có nếu không muốn bị bỏ lại phía sau, tư duy phản biện được nhiều người đặc biệt lưu ý.

Di bo xuyen Viet voi cay dan guitar hinh anh

Đi bộ xuyên Việt với cây đàn guitar

0

Thiên nhiên luôn biết cách chữa lành những tổn thương trong tôi. Thiên nhiên là mẹ, là người thầy hướng dẫn mỗi khi tôi lạc lối trong cuộc đời này.

Loan 12 su quan hinh anh

Loạn 12 sứ quân

0

Sau khi Ngô Xương Xí chết, họ Ngô hết người kế vị. Trong nước một ngày không thể không có vua, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi, lấy tôn hiệu là Vạn Thắng Vương.

Nhung ngay cach ly hinh anh

Những ngày cách ly

0

Phải chăng chỉ cần có độ lùi của thời gian và trải nghiệm, con người có thể nhìn sự việc bằng góc độ hoàn toàn khác?

Machiavelli hinh anh

Machiavelli

0

Leonardo và Michelangelo - hai nghệ sĩ tài năng - cùng làm việc trong một tòa nhà. Điều đó cho thấy Florence từng quy tụ nhiều ngôi sao sáng.