Cựu tổng thống Jimmy Carter – người từng làm trung gian cho một thỏa thuận hạt nhân giữa Mỹ và ông nội của lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un vào những năm 1990 – đang đề nghị đến Triều Tiên để phá vỡ thế bế tắc giữa lãnh đạo 2 nước.
Lời đề nghị này được Hạ nghị sĩ Ro Khanna (đảng Dân chủ, bang California), người vừa gặp cựu tổng thống ngày 7/3, tiết lộ với trang tin Politico (Mỹ).
Năm 1994, ông Carter trở thành tổng thống đầu tiên của Mỹ thăm Triều Tiên. Ông đến gặp cố lãnh đạo Kim Nhật Thành, người sáng lập đất nước Triều Tiên và là ông nội của lãnh đạo Kim Jong Un. Họ đã cùng nhau phát triển một kế hoạch song phương nhằm “từng bước một tiến tới hòa bình và phi hạt nhân hóa”, ông Khanna nói với Politico.
 |
| Cựu tổng thống Jimmy Carter (trái), chụp hình bên cạnh vợ Rosalynn năm 2018, nói ông sẵn sàng đến Triều Tiên nếu chính quyền của Tổng thống Trump cần hỗ trợ. Ảnh: Getty Images. |
Cựu tổng thống Carter nay đã 94 tuổi và không còn đi lại nhiều. Thế nhưng, ông nói với Hạ nghị sĩ Khanna rằng ông sẵn sàng đến Triều Tiên nếu chính quyền Trump cần giúp đỡ.
Cũng theo lời ông Khanna, ông Carter “có lẽ là người duy nhất ở Mỹ” từng tiếp xúc và đàm phán trực tiếp với ông nội của ông Kim, một nhân vật được tôn kính ở Triều Tiên. Với “trọng trách lịch sử” đó, ông Carter có thể ở vị trí đặc biệt để trợ giúp Tổng thống Trump trong đàm phán hạt nhân với lãnh đạo Triều Tiên, sau khi 2 ông rời hội nghị thượng đỉnh ở Hà Nội mà không đạt được thỏa thuận, ông Khanna nhận định thêm.
Theo Politico, khả năng ông Trump sẽ nhờ cậy một người tiền nhiệm của đảng Dân chủ là không cao. Trong khi đó, ông Carter thậm chí từng chỉ trích ông Trump và nói nếu là mình thì ông sẽ “thay đổi toàn bộ chính sách hiện giờ”.
Tuy vậy, ông Khanna cho biết sau cuộc gặp, ông đã hình dung ra khả năng tận dụng chiến lược 12 điểm mà ông Carter và ông Kim Nhật Thành từng đồng ý, làm nguyên tắc cho một thỏa thuận mới với Triều Tiên sắp tới.
“Chính quyền hiện nay đã vấp phải chướng ngại trong việc đi tiếp”, Robert Malley, chuyên gia về xung đột dưới thời cựu tổng thống Barack Obama, nói với Politico. “Vì vậy đây là thời điểm tốt để nhìn lại và nói chuyện với những người có kinh nghiệm làm việc với Triều Tiên. Ông Carter chính là một người như vậy”.
Tuy nhiên, một trở ngại không nhỏ cho ông Carter chính là Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton. Sau khi ông Carter gặp ông Kim Nhật Thành, chính quyền Mỹ do đảng Dân chủ và ông Bill Clinton lãnh đạo đã tiếp tục đàm phán với Triều Tiên, nhưng đã không thể đạt được thỏa thuận 12 điểm nói trên. Ông Bolton sau cùng đã dập tắt các nỗ lực này khi chính quyền Mỹ được chuyển giao cho tổng thống George W. Bush.
