 |
Cho đến cuối tuần trước, không mấy ai biết đến cái tên Chu Vị Bình - một nhà dịch tễ học đang làm việc cho Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh của quận Phố Đông, thành phố Thượng Hải.
Nhưng sau đó, xuất hiện hai bản ghi âm trên mạng xã hội Trung Quốc, được cho là cuộc điện thoại giữa bác sĩ Chu và những người dân thành phố. Trong hai cuộc điện thoại này, bà Chu chỉ trích những biện pháp chống dịch mà giới chức trách Thượng Hải đang áp dụng, giữa bối cảnh thành phố đang ghi nhận số ca mắc Covid-19 kỷ lục do biến chủng Omicron.
 |
| Một người đi giao đồ ăn cho người cao tuổi ở Thượng Hải, trong bối cảnh thành phố ghi nhận số ca nhiễm kỷ lục vì biến chủng Omicron. Ảnh: AP. |
Phản ứng thái quá
Hai bản ghi âm này nhanh chóng lan truyền và được chia sẻ rộng rãi, phần nào thể hiện nỗi bức xúc trong một bộ phận dân chúng - những người đồng ý với quan điểm của bà Chu.
Trong hai cuộc điện thoại, bà Chu cho rằng các nguồn lực y tế của Thượng Hải đang bị lãng phí bởi những gì mà bà cho là một sự "phản ứng thái quá" trước biến chủng Omicron.
Theo nhà dịch tễ học này, chiến lược bấy lâu nay được áp dụng để chống dịch, bao gồm xét nghiệm đại trà, cách ly bắt buộc và phong tỏa diện rộng đã không còn hiệu quả trước biến chủng Omicron.
Tuy nhiên, vẫn chưa có dấu hiệu nào về một sự thay đổi trong chiến lược chống dịch. Phó thủ tướng Trung Quốc Tôn Xuân Lan, người phụ trách quản lý các nỗ lực phòng dịch trên cả nước, đã đến Thượng Hải và tuyên bố Trung Quốc sẽ tiếp tục trung thành với chiến lược Zero Covid-19.
Bà Tôn cũng thông báo rằng hàng chục nghìn nhân viên y tế trên khắp Trung Quốc sẽ được điều động đến Thượng Hải để hỗ trợ công tác xét nghiệm cho 25 triệu dân toàn thành phố.
Đầu tuần này, chính quyền thông báo lệnh phong tỏa dự kiến kết thúc hôm 5/4 sẽ được tiếp tục cho đến khi có thông báo mới. Cũng trong hôm 4/4, giới chức đã hoàn thành việc xét nghiệm lượt đầu tiên cho toàn bộ người dân Thượng Hải. Tổng cộng 30.000 ca nhiễm mới được ghi nhận trong hai ngày 4 và 5/4.
Mặc dù các thông tin cá nhân về bác sĩ Chu vẫn chưa được công bố, nhưng phong cách nói chuyện thẳng thắn đã giúp nhà dịch tễ này trở thành người được quan tâm. Nhiều người so sánh bà với Ai Fen, một nữ bác sĩ ở Vũ Hán từng cố gắng cảnh báo về một căn bệnh bí ẩn hồi cuối năm 2019, mà sau này được xác định là do SARS-CoV-2.
Bà Chu nói rằng đối với hầu hết người dân, việc nhiễm biến chủng Omicron giống như là bị cảm cúm. Tuy nhiên, giới chức trách dường như không quan tâm đến ý kiến của bà cũng như các chuyên gia y tế khác, về việc để cho những người nhiễm bệnh thể nhẹ hoặc không triệu chứng cách ly tại nhà.
Do đó, bà Zhu cho rằng việc cách ly bắt buộc đã làm lãng phí nguồn lực y tế của thành phố.
"Chúng ta sẽ đối phó với bệnh cúm theo cách này chứ?", bà Chu đặt câu hỏi trong cuộc trao đổi kéo dài 20 phút với một người dân Thượng Hải. Người này phàn nàn rằng cha của anh bị đưa đi cách ly mặc dù ứng dụng thông báo kết quả âm tính. Bác sĩ Chu cho rằng lẽ ra người này nên từ chối khi bị đưa đi cách ly.
 |
| Cảnh tượng vắng vẻ trên những con đường cao tốc của Thượng Hải khi chính quyền kéo dài lệnh phong tỏa với thành phố đông dân nhất Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg. |
Người gọi chưa được tiết lộ danh tính, nhưng anh này nói với bác sĩ Chu rằng cuộc gọi sẽ được ghi âm. Bà Chu cho biết không phản đối nếu anh ta đăng bản ghi âm cuộc gọi lên mạng.
Bám trụ chiến lược Zero Covid-19
Không phải ai ở Thượng Hải cũng phản đối chiến lược Zero Covid-19. Nhiều người vẫn tỏ ra lo lắng trước biến chủng Omicron và vui mừng trước hình ảnh hàng đoàn xe buýt chở nhân viên y tế đến tiếp viện cho thành phố vào cuối tuần trước.
"Họ đến để giải cứu Thượng Hải", một người dân nói, trong một video được chính quyền địa phương đăng tải.
Khi các bản ghi âm cuộc gọi với bác sĩ Chu bắt đầu lan truyền, nhiều cư dân thậm chí đã không tuân thủ quy định cách ly của giới chức trách.
Trong một chung cư ở quận Hồng Khẩu, 40 hộ gia đình được thông báo rằng họ sẽ bị phong tỏa sau khi một người dân ở đây có kết quả xét nghiệm dương tính.
Các cư dân thay vào đó cho biết họ sẽ nghe theo bác sĩ Chu và bỏ qua lệnh này. Họ thống nhất rằng nếu một người dân trong chung cư dương tính với virus nhưng chỉ có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng, thì người đó chỉ cần ở trong nhà và không sử dụng điều hòa.
Công chúng Thượng Hải không chỉ bức xúc với các biện pháp phong tỏa hà khắc. Trong những ngày qua, hình ảnh trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh bị tách rời khỏi cha mẹ trong quá trình cách ly đã gây nên phản ứng dữ dội ở thành phố. Chính quyền thành phố sau đó đã phải điều chỉnh lại chính sách này.
Không chỉ vậy, thân nhân của những người cao tuổi đang được chăm sóc tại các cơ sở dưỡng lão trên thành phố đang rất lo lắng cho sự an toàn của cha mẹ và ông bà họ. Ít nhất hai cơ sở chăm sóc người cao tuổi đang phải chống chọi với đợt bùng phát Covid-19, với nhiều ca tử vong không rõ nguyên nhân.
Chiến lược chống dịch của Trung Quốc vẫn không thay đổi. Cuối tuần qua, hàng chục nghìn y tá và bác sĩ đã được đưa đến Thượng Hải, gợi nhớ những gì đã diễn ra ở Vũ Hán khi đại dịch bùng phát.
 |
| Nhân viên y tế xét nghiệm cho người cao tuổi tại Thượng Hải. Ảnh: Zuma Press. |
Lực lượng tiếp viện bao gồm 7.200 nhân viên y tế của tỉnh Chiết Giang và 2.000 nhân sự từ quân đội. Phó thủ tướng Tôn Xuân Lan cũng có mặt ở Thượng Hải để chỉ đạo nỗ lực dập dịch.
Bà Tôn bay đến Thượng Hải từ tỉnh Cát Lâm, nơi bà đứng đầu các nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của virus ở tỉnh này. Cát Lâm là nơi ghi nhận đợt bùng phát Covid-19 lớn nhất ở Trung Quốc cho đến khi dịch xuất hiện ở Thượng Hải và tại thủ phủ Trường Xuân của tỉnh này, virus vẫn tiếp tục lây lan, dù với tốc độ chậm hơn.
Với việc lệnh phong tỏa được kéo dài thêm ở Thượng Hải, người dân thành phố đã không thể thực hiện lễ Thanh Minh hàng năm.
