Theo Bloomberg, cuộc chiến giữa các siêu ứng dụng hàng đầu Đông Nam Á đang ngày càng gay gắt. Chúng cũng chuyển sang mặt trận fintech (công nghệ tài chính) rộng lớn hơn. Hồi tháng trước, Grab của Singapore cho biết sẽ niêm yết cổ phiếu tại Mỹ thông qua thương vụ sáp nhập lớn nhất từ trước đến nay.
Gojek của Indonesia cũng sáp nhập với Tokopedia để tạo ra một trong những tập đoàn công nghệ lớn nhất Đông Nam Á. Go To Group - liên doanh mới - có thể IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) tại Mỹ và Indonesia vào năm nay.
Grab và GoTo đều xuất phát từ dịch vụ gọi xe. Tuy nhiên, mục tiêu mới của họ đã chuyển sang các khoản thanh toán. Tiền mặt vẫn là phương thức thanh toán chính tại Đông Nam Á. Tuy nhiên, theo Bloomberg Intelligence, từ năm 2020 đến năm 2025, mức tăng trưởng hàng năm 36% của ví điện tử sẽ vượt xa 5% của tiền mặt.
 |
| Gojek sáp nhập với Tokopedia để tạo ra một trong những tập đoàn công nghệ lớn nhất Đông Nam Á. Ảnh: Reuters. |
Thu gom dữ liệu
Mảng thanh toán sẽ không tạo ra tiền. Dữ liệu của Grab cho thấy doanh thu thuần điều chỉnh đến từ dịch vụ thanh toán của công ty này giảm tới 7,5% trong năm 2020, dù tổng giá trị giao dịch tăng 14%.
Dù Grab giải thích công ty này hy sinh "tỷ lệ nhận" - số tiền nhận từ mỗi giao dịch - để "hỗ trợ" người tiêu dùng và người bán trong bối cảnh đại dịch, những con số trên cho thấy mảng thanh toán đốt tiền nhiều đến mức nào.
Vấn đề là mảng thanh toán là "cổng vào" các cơ sở dữ liệu khổng lồ để dự đoán mức độ tín nhiệm của khách hàng để từ đó Grab tấn công các lĩnh vực khá. Đơn vị tài chính của Grab đang đặt cược vào mảng phi thanh toán, chẳng hạn cho vay, bảo hiểm và quản lý tài sản, nhằm thúc đẩy mức tăng trưởng trung bình hàng năm 23% cho đến năm 2023.
Grab cũng đã nhận giấy phép ngân hàng kỹ thuật số ở Singapore, cho phép khai thác dữ liệu của khách hàng để bảo lãnh các khoản vay.
 |
| Đơn vị tài chính của Grab đang đặt cược vào các mảng như cho vay, bảo hiểm và quản lý tài sản. Ảnh: Reuters. |
GoTo có thể đi theo con đường tương tự. GoTo Financial thu thập dữ liệu từ mỗi lần mua hàng, đặt xe hoặc gọi đồ ăn của khách hàng. Từ đó, công ty xây dựng một bức tranh chi tiết về chi tiêu, thu nhập của người dùng và dự đoán các yêu cầu về khoản vay của họ.
Công ty cũng bắt tay với các tổ chức tài chính đối tác, chẳng hạn PT Bank Jago - một công ty cho vay của Indonesia được Go To rót vốn. Tại một quốc gia 270 triệu người - nơi 52% dân số trưởng thành không có tài khoản ngân hàng - ngay cả những ngân hàng quốc doanh cũng có thể muốn sử dụng điểm tín dụng của Go To.
Mô hình trên giống với Alipay của Ant Group Co. và WeChat Pay của Tencent Holdings Ltd. Ngay cả khi phải hủy IPO theo yêu cầu của chính quyền Trung Quốc, Ant Group vẫn đạt lợi nhuận 41% trong quý IV/2020. Cùng kỳ, Tencent cũng phát triển mạnh mẽ với mảng trò chơi và quảng cáo.
Siêu ứng dụng
Trong khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cảnh báo rằng Bắc Kinh sẽ nhắm vào các công ty nền tảng đã tích lũy lượng dữ liệu khổng lồ để tạo sức mạnh thị trường, môi trường pháp lý và chính trị ở Đông Nam Á vẫn rất hỗ trợ fintech (công nghệ tài chính).
Yêu cầu giãn cách xã hội vì dịch Covid-19 giúp các công ty như Grab và Gojek hưởng lợi. Ngay cả khi đại dịch qua đi, những khách hàng đã quen với công nghệ kỹ thuật số sẽ khó quay lại các chi nhánh ngân hàng.
Các siêu ứng dụng tại Đông Nam Á đặt cược vào sự thay đổi thói quen vĩnh viễn của khách hàng. Họ cho phép người dùng tại những nền kinh tế mới nổi sử dụng nhiều dịch vụ khác nhau.
Gojek được sử dụng thường xuyên, trong khi khách hàng dành nhiều thời gian trên Tokopedia để mua sắm và thanh toán hóa đơn. Sau khi sáp nhập, nền tảng mới sẽ có mặt trong các hoạt động chiếm tới 2/3 chi tiêu của người tiêu dùng Indonesia.
Xây dựng sức mạnh nền tảng khó hơn nhiều so với việc tập hợp một đội ngũ ôtô và xe máy giao hàng
Bloomberg
Theo Bloomberg, đối với bất kỳ startup nào có ý tưởng fintech mới, hợp tác với Go To có thể dễ thành công hơn đi một mình.
Điều đó có thể biến các nền tảng này thành chợ fintech, tương đương Taobao của Alibaba dành cho người tiêu dùng. Ở đó, tất cả người bán tranh giành vị trí tốt trên sàn thương mại điện tử. Còn đối với các siêu ứng dụng, họ sẽ có cơ hội bán những vị trí đẹp hoặc tạo ra cuộc chiến đấu thầu giữa các đối thủ.
Với cách làm đó, bất kể sản phẩm bảo hiểm hay quản lý tài sản nào thành công, GoTo Financial vẫn có thể sẽ chiến thắng.
Nhưng theo Bloomberg, xây dựng loại sức mạnh nền tảng đó có thể khó khăn hơn nhiều so với việc tập hợp một đội ngũ ôtô hoặc xe máy giao hàng.
