|
|
Giá xăng và lạm phát là vấn đề nhức nhối nhất của cử tri Mỹ trong nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: Reuters. |
Theo CNN, phía Washington đã lên tiếng cảnh báo sẽ đáp trả sau khi OPEC (Tổ chức các nước xuất khẩu dầu lửa) cắt giảm sản lượng mạnh tay vào đầu tháng này. Việc này đã đẩy giá xăng lên cao chỉ vài tuần trước bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ.
Các nhà lập pháp Mỹ đe dọa đưa ra những động thái từng tưởng chừng là không thể cách đây không lâu. Chúng bao gồm cấm bán vũ khí cho Saudi Arabia, mở đường để Bộ Tư pháp Mỹ đệ đơn kiện nước này và các thành viên OPEC.
Saudi Arabia cũng phát tín hiệu sẽ trả đũa như bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ. Việc này có thể gây ảnh hưởng lớn đến các thị trường tài chính và nền kinh tế Mỹ.
Đáng nói, cả hai bên dường như không có ý định che giấu sự căng thẳng. Thế giới đang nín thở chờ đợi những diễn biến tiếp theo.
 |
| Giá xăng có thể ảnh hưởng đến niềm tin của các cử tri Mỹ. Ảnh: Reuters. |
Mối quan hệ chạm đáy
Nếu mối quan hệ kéo dài hàng thập kỷ giữa Mỹ và Saudi Arabia tan vỡ, nền kinh tế thế giới sẽ gánh chịu hậu quả to lớn, chưa nói đến an ninh quốc tế.
Ông Clayton Allen - Giám đốc Eurasia Group - cho rằng mối quan hệ song phương đã xấu đi trong nhiều năm qua, nhưng chưa bao giờ tệ đến mức này.
Mối quan hệ rạn nứt vì vấn đề nhức nhối nhất của cử tri Mỹ trong nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Đó là lạm phát và giá xăng cao.
Theo nguồn tin của New York Times, các quan chức Mỹ khi đó tin rằng họ sẽ đạt được một thỏa thuận bí mật với Saudi Arabia để thúc đẩy nguồn cung dầu vào cuối năm. Nhưng họ đã nhầm.
Sau đó, OPEC+ (OPEC và đồng minh) chỉ tăng sản lượng 100.000 thùng/ngày - mức thấp nhất lịch sử nhóm này. Đây được coi là "gáo nước lạnh" với chính quyền ông Biden.
Khi nền kinh tế toàn cầu đang trên đà suy thoái, họ lại quyết định đẩy giá lên cao
Ông Fatih Birol - Giám đốc Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA)
Nhưng mọi chuyện sau đó còn tồi tệ hơn. Vào đầu tháng 10, OPEC+ công bố kế hoạch cắt giảm sản lượng dầu 2 triệu thùng/ngày. Động thái đó đẩy giá xăng dầu tăng vọt và chọc giận các quan chức Mỹ.
"Dường như họ không hiểu nhau. Riyadh không lường trước được rằng Mỹ sẽ phản ứng dữ dội tới vậy. Còn Mỹ cho rằng họ có thỏa thuận bất thành văn", ông Allen bình luận.
"Khi nền kinh tế toàn cầu đang trên đà suy thoái, họ lại quyết định đẩy giá lên cao", ông Fatih Birol - Giám đốc Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) - bình luận.
Căng thẳng vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Giới chức hai bên liên tục chỉ trích nhau trong những ngày qua.
Trong một cuộc họp báo của OPEC+ vào đầu tháng 10, Bộ trưởng Năng lượng Saudi Arabia Abdulaziz bin Salman dường như khen ngợi quyết định xả kho dầu dự trữ chưa từng có của Mỹ.
"Tôi không gọi đây là bóp méo thị trường đâu. Trên thực tế, quyết định đã được đưa ra đúng thời điểm", ông Abdulaziz khẳng định.
Nhưng quan điểm của ông dường như đã thay đổi chỉ sau đó 3 tuần. "Các nước đang lợi dụng kho dự trữ khẩn cấp. Họ coi chúng như một công cụ thao túng thị trường, dù mục đích thực sự là giảm thiểu sự thiếu hụt nguồn cung", ông cho biết trong một hội thảo mới đây.
Ông cảnh báo tình hình sẽ xấu đi trong những tháng tới nếu lạm dụng kho dự trữ khẩn cấp.
Các đòn qua lại
Đáng nói, các động thái ăn miếng trả miếng có thể khiến kinh tế toàn cầu mất ổn định. Các nhà lập pháp Mỹ đang đẩy mạnh kêu gọi kích hoạt dự luật NOPEC. NOPEC sẽ cho phép Bộ Tư pháp Mỹ đệ đơn kiện chống độc quyền đối với OPEC.
Dù dự luật không phải được đưa ra lần đầu, mức độ khả thi của NOPEC vào thời điểm này đang rất cao.
Đáp trả, Saudi Arabia có thể đưa ra những động thái quyết liệt và đẩy căng thẳng leo thang. Theo nguồn tin của Wall Street Journal, giới chức nước này đã cảnh báo có thể bán trái phiếu kho bạc Mỹ nếu Quốc hội Mỹ thông qua NOPEC.
Việc bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ đe dọa làm chao đảo các thị trường Mỹ, vốn đang ở giai đoạn nhạy cảm. Động thái này sẽ khiến lãi suất trái phiếu kho bạc tăng cao, gây mất ổn định thị trường và gia tăng chi phí đi vay cho hộ gia đình và doanh nghiệp Mỹ.
 |
| Saudi Arabia là chủ nợ lớn thứ 16 của Mỹ. Ảnh: Reuters. |
Dĩ nhiên, Saudi Arabia cũng sẽ bị ảnh hưởng. Theo dữ liệu của Bộ Tài chính Mỹ, nước này đang nắm giữ khoảng 119 tỷ USD trái phiếu kho bạc của Mỹ. Họ hiện là chủ nợ lớn thứ 16 của Mỹ trên toàn cầu.
Một rủi ro khác là Saudi Arabia - nước lãnh đạo OPEC - có thể giảm nguồn cung dầu hơn nữa. Ít nhất họ cũng sẽ phớt lờ mọi lời kêu gọi khi giá tăng lên trong tương lai, nếu phương Tây tiếp tục trừng phạt dầu Nga.
Việc OPEC siết nguồn cung hơn nữa có thể kéo giá xăng tại Mỹ lên cao, làm trầm trọng thêm lạm phát và rủi ro suy thoái vốn đang rất cao.
Từ tất cả điều trên, CNN cho rằng sự rạn nứt trong mối quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia có thể là đòn chí mạng đối với nền kinh tế toàn cầu vốn đã mong manh.
