Công ty Sản xuất chế tạo bán dẫn Đài Loan (TSMC) từ lâu đã là một đối tác đáng tin cậy của những công ty công nghệ hàng đầu như Apple hay Qualcomm. Tuy nhiên, sau khi cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nổ ra, TSMC đã trở thành công ty khiến cả 2 bên cùng tranh chấp.
Thời gian qua đã xuất hiện nhiều thông tin cho rằng Huawei, gã khổng lồ trong ngành công nghệ của Trung Quốc sử dụng trái phép công nghệ sản xuất chip của Mỹ. Điều đó có nghĩa là TSMC sẽ phải cắt đứt mối quan hệ với Huawei, trừ khi họ nhận được lệnh miễn trừ từ Bộ Thương mại Mỹ.
 |
| TSMC vất vả giữa tranh chấp công nghệ Mỹ - Trung. Ảnh: Nikkei. |
Chặn ngang chuỗi sản xuất công nghệ thế giới
Mọi chuyện bắt nguồn từ hành động của Mỹ vào ngày 15/5. Chính quyền Mỹ thay đổi quy định nhằm ngăn chặn các công ty sản xuất chip xử lý của nước này bán hàng hoặc cung cấp sản phẩm cho Huawei.
Theo Reuters, Bộ Thương mại Mỹ cho biết họ đang sửa đổi quy định xuất khẩu, "nhắm một cách chiến lược vào khả năng sở hữu hoặc mua lại bóng bán dẫn là sản phẩm trực tiếp từ phần mềm và công nghệ của Mỹ".
Bóng bán dẫn (semiconductor) là thành phần chính có kích thước siêu nhỏ trong các bộ vi xử lý máy tính cũng như điện thoại thông minh. Bộ Thương mại Mỹ cho biết quyết định này của họ sẽ cắt đứt những nỗ lực hiện tại của Huawei nhằm lách qua các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.
Ngày 18/5, TSMC thông báo đã ngừng mọi hợp đồng đặt hàng mới từ Huawei.
 |
| Sau quyết định của Mỹ, TSMC thông báo ngừng nhận đặt hàng từ Huawei, dù đây là đối tác quan trọng thứ hai của họ. Ảnh: Nikkei. |
Động thái này có nguy cơ thay đổi toàn bộ chuỗi sản xuất công nghệ trên toàn thế giới. Chính phủ Trung Quốc tuyên bố rằng họ sẽ bảo vệ công ty của mình bằng cách đưa ra các lệnh trừng phạt với Apple và Boeing, những công ty phụ thuộc khá nhiều vào Trung Quốc.
“Trung Quốc sẽ có các động thái đáp trả. Vì vậy, các nhà đầu tư nên chuẩn bị cho tình hình thương mại leo thang căng thẳng”, nhà phân tích Mark Li đến từ công ty Sanford C. Bernstein & Co cho biết.
Những nhà cung cấp của Huawei trên khắp châu Á đều đã ghi nhận cổ phiếu giảm trong tuần qua. Cụ thể, AAC Technologies Holdings; Q Technology Group; Sunwoda Electronic and Lens Technology đều giảm từ 5% trở lên. Trong khi đó, doanh thu của TSMC cũng giảm 2,5%.
Chính quyền của ông Trump coi Huawei là mối nguy hiểm hàng đầu của đất nước. Trước đó, Mỹ đã đưa Huawei vào danh sách đen trong năm 2019.
“Chúng tôi phải sửa đổi các quy tắc của mình do Huawei và HiSilicon sử dụng trái phép các công nghệ của Mỹ vào nhiều mục đích khác nhau”, ông Wilbur Ross, Bộ trưởng Thương mại Mỹ cho biết.
“Những lý do được phía Mỹ đưa ra chỉ là những cái cớ”, ông Richard Yu, giám đốc điều hành của Huawei đáp trả. “Mấu chốt của việc này là Mỹ muốn trở thành bá chủ của ngành công nghệ trên toàn cầu”.
Không chỉ khiến Huawei vất vả
Quyết định của chính phủ Mỹ có khả năng gây tổn hại không chỉ cho Huawei và TSMC, mà còn cho rất nhiều công ty công nghệ khác. Có thể kể tới các công ty sản xuất thiết bị chế tạo bán dẫn như Applied Materials, KLA, Lam Research Corp. Các khách hàng Mỹ của Huawei cũng sẽ chịu ảnh hưởng như Micron, Qorvo hay Texas Instruments.
"Bất cứ sự căng thẳng nào cũng sẽ khiến giá cổ phiếu của các công ty này lao dốc", báo cáo của Morgan Stanley về căng thẳng vừa qua nhận định.
 |
| Bên cạnh Huawei, TSMC còn là đối tác quan trọng của nhiều gã khổng lồ công nghệ như Apple, Qualcomm. Ảnh: Bloomberg. |
Năm 1987, Morris Chang, kỹ sư từng học và làm việc tại Mỹ nhiều năm, đã trở lại Đài Loan và thành lập công ty gia công bán dẫn tiền thân của TSMC. Thời điểm mới thành lập, công việc kinh doanh của công ty gặp rất nhiều khó khăn khi các tập đoàn lớn như Intel hay Advanced Micro Devices (AMD) thống trị thị trường sản xuất chip. Không ai nghĩ một ngày TSMC sẽ trở thành một công ty khiến cả Mỹ và Trung Quốc đều thèm muốn.
Khách hàng của TSMC bao gồm những cái tên lớn như Apple, Huawei, Qualcomm hay NVIDIA. Tuy đều là những cái tên khổng lồ trong làng công nghệ, sở hữu khả năng thiết kế chip tiên tiến và mạnh mẽ, các công ty này không sở hữu nhà máy gia công chip như TSMC.
Không chỉ chip smartphone, các thiết bị như xe hơi, IoT hay nhiều phần cứng khác đều cần tới chip mạnh mẽ. TSMC là công ty gia công chip lớn nhất thế giới, và nhờ đó họ có thể đầu tư vào những tiến trình sản xuất hiện đại mà các đối thủ không thể theo kịp. Năm 2019, họ chi tới 16 tỷ USD nghiên cứu và phát triển.
Hiện tại, TSMC có thể sản xuất chip bán dẫn ở tiến trình 5 nm, gấp đôi chiều rộng DNA trên cơ thể người. Điều đó làm cho các loại chip do TSMC sản xuất mạnh và tiết kiệm năng lượng hơn.
 |
| TSMC đã có thể sản xuất chip ở tiến trình 5 nm, đi trước khá xa so với những đối thủ. Ảnh: Reuters. |
Vì vậy, nếu Mỹ tiếp tục đưa ra các hạn chế đối với TSMC, chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu. Rất nhiều công ty trên thế giới sẽ không kịp tiến độ sản xuất và công bố các sản phẩm của mình.
Đối với TSMC, họ sẽ tiếp tục gặp khó nếu muốn đứng ở thế trung lập. Ngoài các công ty Trung Quốc như Huawei, TSMC còn gia công chip cho quân đội Mỹ, đồng thời nhập rất nhiều máy móc từ các công ty Mỹ như Applied Materials và Lam Research.
Tuần qua, TSMC đã công bố bước đi mới hướng về phía Mỹ nhiều hơn khi cho biết sẽ xây nhà máy trị giá 12 tỷ USD tại Aiona. Trước đó, Bộ Quốc phòng Mỹ đã cảnh báo những nhà máy đặt tại nước ngoài có thể bị tấn công, không đảm bảo an ninh.
Theo Bloomberg, quyết định xây nhà máy tại Mỹ của TSMC sẽ giúp các đối tác cung cấp cho quân đội Mỹ như Xilinx yên tâm hơn, trong khi không ảnh hưởng nhiều tới doanh thu của công ty. Tuy nhiên, điều này không giúp họ tiếp tục làm việc với Huawei.
"TSMC sẽ không được cấp giấy phép dựa trên việc họ xây nhà máy tại Mỹ. Không có gì đảm bảo cho việc đó, và chúng tôi cũng nghĩ nó sẽ không xảy ra", ông Keith Krach, thư ký về kinh tế, năng lượng và môi trường tại Bộ Ngoại giao Mỹ chia sẻ.
