Năm 2009, nhà sử học David Kaiser (sau này là giáo sư tại Đại học Hải chiến Mỹ) nhận được cuộc gọi từ người đàn ông xưng là Steve Bannon.
Bannon nói muốn phỏng vấn Kaiser cho bộ phim tài liệu mà ông đang thực hiện dựa trên công trình của hai nhà lý luận William Strauss và Neil Howe. Ông Kaiser tuy không biết Bannon nhưng vẫn nhận lời. Sau đó, Kaiser đến Washington, tìm gặp ông Bannon tại trụ sở chính của Công dân Đoàn kết, một nhóm nhà hoạt động bảo thủ.
Ông Kaiser ấn tượng trước sự hiểu biết của Bannon về Strauss và Howe. Hai nhà lý luận này cho rằng lịch sử Mỹ trải qua chu kỳ 4 giai đoạn, đi từ khủng hoảng lớn, đến thức tỉnh, rồi lại gặp một khủng hoảng lớn. Những cuộc khủng hoảng này được gọi là "Bước ngoặt Thứ 4".
 |
| Steve Bannon, cố vấn chiến lược của Tổng thống Trump tại Nhà Trắng. Ảnh: Daily Beast. |
Bannon tin rằng nước Mỹ đã bước vào một cuộc khủng hoảng như vậy kể từ ngày 18/9/2008, khi Hank Paulson và Ben Bernanke đến Đồi Capitol để đề nghị một gói cứu trợ từ hệ thống ngân hàng quốc tế.
"Bannon biết về lý thuyết này. Ông ấy rất thích thú khi phỏng vấn tôi", Kaiser kể lại.
Vòng xoáy chiến tranh
Theo nhà sử học Kaiser, Bannon đã hỏi dồn ông về một điểm trong cuộc phỏng vấn. "Ông ấy nói về những cuộc chiến tranh trong Bước ngoặt Thứ 4. Chúng ta đã trải qua Cách mạng Mỹ, trải qua nội chiến, rồi Thế chiến 2. Những cuộc chiến sau ngày càng quy mô hơn".
"Rõ ràng là Bannon tin rằng sẽ có ít nhất một cuộc chiến lớn khác trong Bước ngoặt Thứ 4. Ông ấy cố gắng thuyết phục tôi nói ra điều này trong cuộc phỏng vấn".
Kaiser không tin rằng chiến tranh toàn cầu là điều được định đoạt trước, nên ông chần chừ trước câu hỏi này. Sau cùng, câu hỏi cũng không xuất hiện trong bộ phim tài liệu. Nó được phát hành năm 2010 với tựa "Thế hệ số không".
Sau khi bước vào Nhà Trắng, Bannon trở thành một trong những cố vấn thân cận nhất của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, trong các bài phát biểu, bài viết hoặc trả lời phỏng vấn, Bannon thể hiện rõ niềm tin vào lý thuyết Strauss-Howe cũng như ông là một người tin vào "Ngày tận thế".
Theo quan điểm của Bannon, loài người đang ở giữa một cuộc chiến hiện hữu, và tất cả mọi thứ đều là một phần của xung đột ấy. Các hiệp ước cần bị xé bỏ, kẻ thù phải bị nêu tên, văn hóa phải thay đổi. Những xung đột toàn cầu cần được xảy ra để chứng tỏ lý thuyết trên là đúng.
Đối với Bannon, "Bước ngoặt Thứ 4 đã đến" và một đấng cứu tinh có thể đã xuất hiện. "Điều chúng ta đang chứng kiến là sự khai sinh của một trật tự chính trị mới", Bannon trả lời trên Washington Post hồi tháng trước.
Ông Strauss đã qua đời năm 2007 còn Howe thì không phản hồi trước các đề nghị bình luận. Nhưng những cuốn sách của họ đã nói lên tất cả. Cuốn sách đầu tiên tựa "Những thế hệ" phát hành năm 1991 đặt ý tưởng rằng lịch sử trải qua theo chu kỳ 4 bước lặp lại và có thể dự đoán được. Theo họ, nước Mỹ đang trên đường tới gần vòng kết của chu kỳ.
Bước ngoặt thứ 4
Mỗi một chu kỳ kéo dài khoảng 80 - 100 năm. Quyển sách về "Bước ngoặt Thứ 4" được xuất bản năm 1997, tập trung vào giai đoạn cuối là phần khải huyền của chu kỳ. Strauss và Howe tin rằng trong bước ngoặt này, một người lãnh đạo không ai ngờ tới sẽ xuất hiện từ thế hệ cũ để dẫn dắt đất nước. Người này được gọi là "Nhà vô địch Xám", và một cuộc bầu cử hoặc một biến cố (như chiến tranh) sẽ đưa ông lên đỉnh quyền lực, dẫn dắt chế độ vượt qua khủng hoảng.
"Những người chiến thắng sẽ có quyền năng để theo đuổi những chương trình nghị sự mạnh mẽ hơn, những điều họ đã mơ ước từ lâu và chống lại những điều mà kẻ thù cảnh báo. Chế độ mới này sẽ tự tấn phong trong giai đoạn của khủng hoảng.
Bất kể ý thức hệ như thế nào, ban lãnh đạo mới sẽ khẳng định thẩm quyền và yêu cầu sự hy sinh cá nhân. Với những lãnh đạo từng phải nghiêng mình để xoa dịu áp lực xã hội, bây giờ họ sẽ quyết liệt hơn để thu hút sự chú ý của cả nước", Strauss và Howe viết.
 |
| Ông Bannon trong phòng làm việc của tổng thống cùng cố vấn an ninh quốc gia. Ảnh: Esquire. |
Trump là vị cứu tinh
Nhiều nhà lịch sử và chính trị gia không tin vào các lý thuyết trên, cho rằng đó là điều viển vông, bịa đặt, "giả khoa học".
Nhưng ông Bannon rất tin vào các quan điểm trong cuốn sách này.
"Đây chính là cuộc đại khủng hoảng thứ 4 trong lịch sử Mỹ. Chúng ta đã có cách mạng, nội chiến, Đại suy thoái và Thế chiến Hai. Đây chính là Bước ngoặt Thứ 4", Bannon phát biểu tại một hội nghị hồi năm 2011.
Cũng trong năm 2011, khi phát biểu tại một hội nghị khác, Bannon cho rằng: "những khủng hoảng lớn diễn ra khoảng 80 đến 100 năm". "Và khoảng 10 đến 20 năm tới chúng ta sẽ trải qua cuộc khủng hoảng này. Đất nước có thể vẫn như thứ mà chúng ta thừa hưởng, hoặc trở nên hoàn toàn khác", Bannon nói.
Ông cảnh báo chiến tranh đang sắp đến, nhưng cũng cho rằng nó đã diễn ra rồi.
"Các bạn đang chứng kiến sự bành trướng của đạo Hồi, sự lớn mạnh của Trung Quốc. Họ có động lực, họ kiêu ngạo và đang trên đường hành quân. Họ nghĩ rằng Do Thái giáo và Công giáo phương Tây đang thoái lui", Bannon trả lời trong một chương trình phát thanh năm 2016.
Năm 2011, Bannon tin rằng "một cuộc chiến chống Hồi giáo cực đoan sẽ kéo dài trăm năm". Ba năm sau, ông vẫn khẳng định: "Chúng ta đang trong cuộc chiến chống Hồi giáo thánh chiến phát xít và nó sẽ di căn vượt ngoài tầm xử lý của chính phủ".
Khi miêu tả về trang web Breibart mà ông điều hành, Bannon nói: "Luôn là chiến tranh. Mỗi ngày chúng tôi luôn thể hiện rằng chúng ta đang trong tình trạng chiến tranh".
Để đối mặt với nguy cơ này, Bannon lập luận Do Thái giáo và Công giáo phương Tây phải chiến đấu để tránh thất bại. Ông gọi đạo Hồi là "tôn giáo quy phục", bác bỏ lời của Tổng thống Bush "con" nói về Hồi giáo sau vụ 11/9 là "tôn giáo của hòa bình". Vào năm 2007, Bannon cũng từng soạn một kịch bản phim tài liệu cho rằng một nhóm cộng đồng Hồi giáo, giới truyền thông, các tổ chức Do Thái và các cơ quan chính phủ đang âm mưu lật đổ chính quyền để áp đặt luật riêng của họ.
Những xung đột hiện sinh như thế này là trọng tâm trong tiên đoán của Strauss và Howe. Có 4 cách để "Bước ngoặt Thứ 4" kết thúc và 3 trong số này bao gồm những sự sụp đổ quy mô lớn. "Nước Mỹ có thể được tái sinh, rồi chúng ta sẽ chờ khoảng 100 năm nữa để chu kỳ lại bước vào khủng hoảng", theo hai nhà lý luận.
Trong khi đó, một người rất tin vào những lời tiên đoán mơ hồ này lại đang ngồi trong Nhà Trắng và là cánh tay phải của tổng thống.
"Chúng ta sẽ phải trải qua những ngày đen tối trước khi chứng kiến bầu trời trở lại trong xanh ở nước Mỹ. Chúng ta sẽ phải chịu nỗi đau khôn xiết. Nếu có ai nói rằng chúng ta không cần phải trải qua đau đớn, tôi tin họ đang lừa dối bạn", Bannon cảnh báo hồi năm 2010.
"Phong trào do ông Trump đang khởi xướng chính là phần đỉnh của hiệp đầu tiên", Bannon nói vào ngày 2/11/2016, vài ngày trước khi bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra.
