Ivanka Trump, ái nữ của tân tổng thống Mỹ, bước ra từ chiếc SUV màu đen cùng cô con gái Arabella và bắt tay Đại sứ Trung Quốc Thôi Thiên Khải trong chuyến thăm đại sứ quán Trung Quốc ở thủ đô Washington tuần trước.
Tại đây, hai mẹ con Ivanka Trump nghe nhạc truyền thống của Trung Quốc, chiêm ngưỡng những sản phẩm thủ công và chơi những con rối. Cháu ngoại Arabella còn diện trang phục màu đỏ phù hợp với dịp Tết Nguyên Đán.
Sau đó, Ivanka đã đăng video con gái hát bằng tiếng Trung. Những động thái này được cho là nhằm xoa dịu chỉ trích sau khi cha cô phá vỡ thông lệ gửi lời chúc năm mới đến Trung Quốc.
Kênh ngoại giao quen thuộc
Chuyến thăm của ái nữ nhà Trump diễn ra sau cuộc gặp gỡ kín giữa chồng cô cũng là cố vấn của tổng thống, Jared Kusher và Đại sứ Thôi. Một quan chức Nhà Trắng giấu tên cho hay hai bên đã có cuộc trò chuyện sâu rộng và tích cực. Trong khi đó, chuyến thăm của Ivanka lại được báo chí Trung Quốc hết sức ca ngợi.
Bỏ qua các kênh ngoại giao truyền thống như bộ Ngoại giao Mỹ, Trung Quốc đặt kỳ vọng vào cách thức trực tiếp này để tránh cuộc chiến thương mại hoặc đối đầu quân sự. Trước đó, ông Trump từng tỏ ý sẵn sàng đối đầu với Bắc Kinh trong vấn đề Đài Loan và Biển Đông.
Con gái và cháu ngoại của ông Trump tại đại sứ quán Trung Quốc ở thủ đô Washington, Mỹ hôm 1/2. Ảnh: Getty. |
Theo Dennis Wilder, cựu giám đốc phụ trách khu vực châu Á của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, đây cũng là chiến lược mà Trung Quốc từng áp dụng với gia đình Tổng thống Bush.
Cựu Tổng thống George H.W.Bush, người từng giữ cương vị đứng đầu văn phòng đại diện Mỹ tại Bắc Kinh giữa thập niên 1970, vẫn giữ liên lạc cá nhân với các lãnh đạo Trung Quốc.
“Tôi dự đoán có sự liên lạc trực tiếp từ Nhà Trắng đến Trung Nam Hải", Wilder nói. Ông cũng cho biết chuyến thăm nói trên của Ivanka khiến các lãnh đạo Trung Quốc “vô cùng hài lòng vì nâng cao các kết nối cá nhân với Tổng thống Trump và gia đình của ông ấy”.
Sau chuyến thăm, các phương tiện truyền thông Trung Quốc thay đổi đáng kể. Tờ Global Times cho hay Ivanka đã giúp cân bằng “thái độ cứng rắn” của người cha và sự xuất hiện của cô dường như đã tiếp sức cho mối quan hệ Trung – Mỹ.
Các thành viên trong gia đình Trump có ảnh hưởng nhất định đến các quyết định của tổng thống. Con gái Ivanka Trump được coi là cố vấn thân thiết của ông Trump dù không có chức vụ nào trong chính quyền, trong khi con rể Kusher được đích thân cha vợ bổ nhiệm làm cố vấn cấp cao tại Nhà Trắng.
Nỗ lực và hy vọng của Trung Quốc
Tuy vậy, nhiều quan chức thân cận với Trump lại kêu gọi ông cứng rắn hơn với Trung Quốc, bao gồm cả chiến lược gia Steve Bannon và cố vấn thương mại Peter Navarro. Ngoại trưởng Rex Tillerson mới đây gây nhận được nhiều khiển trách từ Bắc Kinh vì tuyên bố Mỹ sẽ tìm cách ngăn Trung Quốc tiếp cận với các đảo tranh chấp trên Biển Đông.
Tân tổng thống Mỹ chịu nhiều áp lực trong việc thực hiện các hành động đối trọng với Trung Quốc sau khi liên tục chỉ trích quốc gia này trong chiến dịch chạy đua vào Nhà Trắng.
Trên Twitter, ông đặt ra câu hỏi về chính sách “Một Trung Quốc” và chỉ trích lãnh đạo Trung Quốc vì không “mạnh tay” hơn với Triều Tiên. Tuần trước, ông lại một lần nữa cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ.
Ông Trump gọi Jack Ma, nhà sáng lập trang bán hàng trực tuyến Alibaba, là một trong những doanh nhân vĩ đại nhất thế giới hôm 9/1 tại tháp Trump ở New York. Ảnh: Reuters. |
Để đáp lại những cảnh báo này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi giới tinh hoa toàn cầu chống lại các cuộc chiến thương mại và bảo hộ, đặc biệt là trong bài phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới WEF tại Thụy Sĩ tháng trước. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cũng nhấn mạnh thông điệp đó trong chuyến thăm Australia hôm 7/2.
“Trong 4 thập kỷ qua, chưa bao giờ có một giai đoạn khó khăn hoặc thậm chí đôi lúc có những phát ngôn thiếu hợp lý giữa Trung Quốc và Mỹ”, ông Vương nói trước báo giới ở Canberra.
“Gạt những phát ngôn này sang một bên, mối quan hệ Trung – Mỹ không quản mọi khó khăn và tiếp tục tiến về phía trước”, ông bổ sung. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc cho biết nước này đang tập trung vào các chính sách thực tế của Mỹ chứ không phải các phát ngôn.
Theo ông Ruan Zongze, phó giám đốc Viện nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc, mối quan hệ tốt với người nhà nằm trong chiến lược của Trung Quốc nhằm duy trì mối quan hệ ổn định giữa hai cường quốc.
Gia đình ông Trump từng có mối liên hệ chặt chẽ với các doanh nghiệp Trung Quốc. Tháng trước, tân Tổng thống Mỹ có cuộc gặp gỡ với tỷ phú Trung Quốc Jack Ma để bàn về vấn đề việc làm ở Mỹ. Tờ New York Times cũng đưa tin con rể Kusher của Trump đã gặp chủ tịch tập đoàn Bảo hiểm Anbang vào tháng 11 năm ngoái để hoàn thiện một giao dịch kinh doanh.
Giám đốc viện Nghiên cứu Quốc tế thuộc Đại học Ngoại giao Trung Quốc Wang Fan cho biết chính phủ nước này đang “thử và cố gắng” thực hiện nhiều cách khác nhau để tránh đối đầu trực diện với Mỹ vì những tính toán sai lầm.
Ông nói rằng đến nay vẫn chưa rõ những nỗ lực này của Trung Quốc có ảnh hưởng như thế nào đến tổng thống Mỹ. Ông Trump vẫn chưa có cuộc điện đàm nào với ông Tập dù đã có cuộc trò chuyện với hàng chục lãnh đạo thế giới kể từ lễ nhậm chức hôm 20/1.
Đối với Trung Quốc, gia đình Trump có thể là niềm hy vọng lớn nhất nhằm ổn định mối quan hệ Bắc Kinh - Washington.