Một học sinh 11 tuổi sống sót sau vụ xả súng tại trường tiểu học ở Uvalde, Texas đã làm chứng trước Ủy ban Hạ viện về Giám sát và Cải cách bạo lực súng hôm 8/6, khi các nhà lập pháp đang cố đạt được thỏa hiệp về luật kiểm soát súng sau hàng loạt vụ xả súng hàng loạt tàn khốc.
Phiên điều trần diễn ra 2 tuần sau khi một thanh niên 18 tuổi nổ súng tại trường tiểu học Robb, giết chết 19 trẻ em và hai giáo viên, và 3 tuần sau khi 10 người thiệt mạng tại một siêu thị ở Buffalo, New York.
Miah Cerrillo, học sinh lớp 4 tại trường tiểu học Robb, kể lại rằng sau khi chứng kiến cảnh giáo viên và bạn bè của mình bị bắn, em đã bôi máu của một người bạn lên mình và giả chết cho đến khi có thể gọi điện được cho cảnh sát bằng điện thoại của giáo viên.
Trong phát biểu được ghi lại, Miah nói rằng cô bé không còn cảm thấy an toàn ở trường. “Cháu không muốn điều đó xảy ra một lần nữa”, cô bé nói.
"Thời khắc quan trọng"
Tham dự phiên điều trần cùng Miah là các gia đình nạn nhân khác, bao gồm Felix và Kimberly Rubio, có con gái Lexi chết ở Uvalde, và Zeneta Everhart, có con trai Zaire Goodman bị thương ở Buffalo.
 |
| Miah Cerrillo (11 tuổi) làm chứng trước ủy ban giám sát của Hạ viện Mỹ hôm 8/6. Ảnh: Guardian. |
“Chúng tôi không muốn mọi người nghĩ về Lexi như một con số (về số người chết)”, ông Rubio nói với ủy ban. “Con bé thông minh, nhân ái và giỏi thể thao. Vì vậy, hôm nay chúng tôi đại diện cho Lexi, thay lời con bé, chúng tôi yêu cầu hành động”.
Các chuyên gia kiểm soát súng và thị trưởng New York Eric Adams cũng đã có mặt tại phiên điều trần để nói về sự cần thiết phải hạn chế quyền tiếp cận vũ khí.
“Đây là thời khắc quan trọng nhất ở Mỹ, là lúc để mỗi người trong chúng ta quyết định xem mình đứng ở đâu trong vấn đề bạo lực súng đạn”, ông Adams nói. “Tôi ở đây hôm nay để yêu cầu tất cả các bạn, và mọi người trong quốc hội này, sát cánh với tôi để chấm dứt bạo lực súng đạn và bảo vệ cuộc sống của tất cả người dân Mỹ”.
Tuy nhiên, những lời chia sẻ và kêu gọi đầy nhức nhối đã không ngăn được các đảng viên Cộng hòa trong ủy ban nhấn mạnh lại về lý do họ phản đối các hạn chế về súng.
James Comer, thành viên đảng Cộng hòa, cho biết: “Phản ứng thiếu cân nhắc nhằm áp đặt các chính sách kiểm soát súng và hạn chế quyền mang vũ khí theo hiến pháp của chúng ta không phải là câu trả lời”.
 |
| Felix Rubio và Kimberly Rubio, cha mẹ của Lexi Rubio (10 tuổi), nạn nhân của vụ xả súng hàng loạt ở Uvalde, Texas, làm chứng trong phiên điều trần tại quốc hội hôm 8/6. Ảnh: Reuters. |
Carolyn Maloney, Chủ tịch ủy ban giám sát hạ viện và là đảng viên Dân chủ, đã chỉ trích những nỗ lực của đảng Cộng hòa nhằm làm chệch hướng sự chú ý khỏi nhu cầu cải cách luật súng.
“Họ đổ lỗi cho trò chơi điện tử bạo lực. Họ đổ lỗi cho các giá trị gia đình. Họ thậm chí còn đổ lỗi cho những cánh cửa mở. Họ đổ lỗi cho mọi thứ trừ súng”, bà Maloney nói. “Nhưng chúng tôi biết Mỹ không phải nơi duy nhất có bệnh tâm thần, trò chơi điện tử hay bất kỳ lý do bào chữa nào khác. Những gì Mỹ có là khả năng tiếp cận súng rộng rãi”.
Tiếng nói của gia đình nạn nhân
Hạ viện hôm 8/9 đã làm việc để thông qua các đề xuất kiểm soát súng, đòi hỏi nâng yêu cầu độ tuổi mua vũ khí bán tự động từ 18 lên 21 tuổi, và ban hành lệnh hạn chế quyền tiếp cận súng đối với những người có nguy cơ gây hại, được gọi là luật "cờ đỏ".
Hạ viện đã thông qua các dự luật để mở rộng kiểm tra lý lịch cho việc mua súng và tăng thời gian hoàn tất thủ tục kiểm tra lý lịch trong khi chờ bàn giao súng.
Tuy nhiên, tất cả dự luật đó khó có thể được thông qua ở Thượng viện, nơi cần 60 phiếu để thông qua hầu hết đạo luật.
Một nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng đang đàm phán về một thỏa hiệp tiềm năng cho luật kiểm soát súng, nhưng bất kỳ luật nào có khả năng được thông qua ở Thượng viện có thể sẽ hẹp hơn nhiều so với các đề xuất đã được hạ viện thông qua.
Thom Tillis, một đảng viên Cộng hòa từ Bắc Carolina, hôm 7/6 cho biết đề xuất của đảng Dân chủ về việc nâng cao yêu cầu độ tuổi mua vũ khí bán tự động khó có thể được đưa vào dự luật của Thượng viện.
Bất chấp những tranh cãi như vậy, các thượng nghị sĩ nói rằng họ có thể soạn thảo một dự luật thỏa hiệp. Thành viên của nhóm đàm phán đã họp hôm 8/6, và John Cornyn, một đảng viên Cộng hòa của Texas, bày tỏ hy vọng rằng họ sẽ sớm đạt được thỏa thuận.
 |
| Miguel Cerrillo, cha của Miah Cerrillo, khóc khi làm chứng trong phiên điều trần của Ủy ban Hạ viện về Giám sát và Cải cách bạo lực súng, ngày 8/6. Ảnh: Reuters. |
Các gia đình có cuộc sống vĩnh viễn bị thay đổi do bạo lực súng đạn đã đến nghị viện hôm 8/6 với những yêu cầu cụ thể.
Everhart đã yêu cầu đưa lịch sử người da đen ở Mỹ vào chương trình giáo dục của nhiều trường học hơn, để trẻ em hiểu được lịch sử bạo lực và phân biệt chủng tộc - nguyên nhân mà tay súng Buffalo thực hiện vụ xả súng.
Rubio cũng kêu gọi các nhà lập pháp cấm súng trường tấn công, nâng cao yêu cầu độ tuổi để mua vũ khí bán tự động và ban hành luật "cờ đỏ" quốc gia.
“Chúng tôi hiểu rằng vì một số lý do, đối với một số người - những người có tiền và nhà tài trợ cho các chiến dịch chính trị - súng đạn quan trọng hơn trẻ em. Vì vậy, tại thời điểm này, chúng tôi yêu cầu sự tiến bộ”, Rubio nói.
“Ở đâu đó ngoài kia, một người mẹ đang nghe những lời kể của chúng tôi và nghĩ 'Tôi thậm chí không thể tưởng tượng nổi nỗi đau của họ'. Biết đâu một ngày nào đó, thực tế mà chúng tôi phải đối mặt sẽ tái diễn lên người mẹ đó, trừ khi chúng ta hành động ngay bây giờ”.
