Chuyên viên bản quyền trẻ: 'Tôi học hỏi được rất nhiều từ Frankfurt'

Chuyên gia bản quyền tại Thái Hà Books Hà Anh (phải) và đại diện nhà xuất bản White Star (Italy).

Hội sách Frankfurt 2024 diễn ra trong 5 ngày, từ 16/10 đến 20/10, có hơn 4.300 đơn vị xuất bản đến trưng bày và giới thiệu sách và các sản phẩm, đón hơn 114.000 khách là lãnh đạo ngành xuất bản, các chuyên gia bản quyền,… từ 131 quốc gia đến giao lưu, trao đổi, diễn thuyết, mua bán bản quyền.

Read!ng - Lắng lại để đọc - để phản chiếu - để hợp nhất

Slogan Read!ng của Hội sách Frankfurt 2024 là một biểu tượng cho sự năng động và tính tương tác của việc đọc trong thời đại mới. Chữ "i" được thay thế bằng dấu chấm than, đem đến cảm hứng và sự hứng khởi.

Tại Hội sách, các tấm biển Read!ng với những thông điệp tích cực được dựng ở những nơi rất dễ gặp, như một lời nhắc nhở đầy yêu thương về việc đọc sách, khuyến khích người đọc tham gia tích cực vào trải nghiệm đọc hơn.

Read!ng khơi gợi sự tò mò, khám phá và khuyến khích mọi người chủ động trong việc tiếp cận tri thức và văn hóa, đặc biệt trong một thời đại mà công nghệ đang thay đổi mọi khía cạnh của ngành xuất bản và cách chúng ta tiêu thụ thông tin như hiện nay.

Sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại của Italy

Với chủ đề “Roots in the Future” (tạm dịch: Gốc rễ cho tương lai), Italy mời đến hội sách hơn 100 tác giả. Cùng đó là hơn 50 sự kiện văn hóa, hội thảo, toạ đàm và các buổi đọc sách.

Là ngành xuất bản đứng thứ ba trong khối Liên minh châu Âu và có bề dày văn hóa lâu đời, Italy đang nỗ lực kêu gọi bảo tồn những di sản văn hóa từ thời xa xưa, nhưng đồng thời thúc đẩy sự đổi mới trong văn học đương đại. Thông điệp này thể hiện rất rõ trong các sự kiện và khu trưng bày.

Các gian hàng của Italy được thiết kế như một quảng trường, thể hiện sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại​. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hóa và kỹ thuật số, nơi các quốc gia cần duy trì bản sắc riêng nhưng cũng phải thích nghi với các xu hướng toàn cầu.

Bà Nguyễn Minh, Tổng biên tập Thái Hà Books rất ấn tượng với khu vực này và đã đến đây nhiều lần để trao đổi với các nhà xuất bản của Italy. Bà tin tưởng sẽ có sự hợp tác lớn để mang văn hoá Italy về Việt Nam. Bà cho biết số lượng sách được quốc gia này mang đến vô cùng lớn và có nhiều tác phẩm có giá trị, đáng để mua về xuất bản tại Việt Nam.

Các cuộc thảo luận về văn học Italy hiện đại và những tác động lên toàn cầu cũng là trọng tâm tại các sự kiện lớn. Ấn tượng nhất là Diễn đàn riêng dành cho quốc gia Khách mời Danh dự được trình bày rất ấn tượng, khiến du khách cảm giác như đang ở thành Rome, với những cột cổ theo phong cách thời La Mã, bàn tay bằng vàng thể hiện sự sáng tạo và rất nhiều gian trưng bày triển lãm, với các hội thảo và diễn đàn liên tục đông kín người nghe.

Ngồi nghe 3 tọa đàm, tôi rất ấn tượng và học hỏi được rất nhiều, thiết nghĩ nhất định sẽ chia sẻ với bạn đọc yêu sách của Tri Thức - ZNews hoặc trong các chương trình “Reading Books Together” hay “Khuyến đọc Việt Nam” của Thái Hà Books.

Chuyển đổi số là cuộc cách mạng trong ngành xuất bản

Hội sách Frankfurt 2024 đánh dấu một bước tiến lớn trong quá trình chuyển đổi số của ngành xuất bản toàn cầu. Frankfurt Connect, một nền tảng kỹ thuật số ra mắt tại hội sách, tạo cơ hội kết nối doanh nghiệp suốt cả năm, mở rộng khả năng giao lưu giữa các nhà xuất bản, tác giả và độc giả​.

Không chỉ đơn thuần là các gian hàng sách truyền thống, sự kiện năm nay mang đến một không gian số hóa rộng mở, nơi các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), sách điện tử, và sách nói trở thành tâm điểm thảo luận.

Chuyển đổi số đã tạo ra bước đột phá lớn trong sách nói và sách điện tử. Hội sách dành một khu vực rộng lớn để thảo luận về những đổi mới trong ngành này, với sự tham gia của các công ty lớn như Audible và Spotify. Sự gia tăng mạnh mẽ của sách nói trên toàn cầu đã chứng minh rằng chuyển đổi số không chỉ là một xu hướng mà còn là tương lai của đọc sách, mở ra nhiều cơ hội mới cho các nhà xuất bản và tác giả.

AI là một chủ đề nóng tại Hội sách Frankfurt năm 2024 khi ngành xuất bản chứng kiến sự phát triển của AI suốt những năm vừa qua. Tại Hội sách, các buổi thảo luận xoay quanh AI đã mở ra những cuộc tranh luận quan trọng về tiềm năng và thách thức mà công nghệ này mang lại.

Néstor Bustamante, chuyên gia AI tại Springer Nature, đã chia sẻ cách AI hỗ trợ các nhà xuất bản khoa học tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý nội dung​. Nhưng bên cạnh khả năng tối ưu hóa quy trình sáng tạo, tranh cãi về quyền sở hữu trí tuệ cũng nảy sinh, các tác giả lo ngại tác phẩm của họ bị AI khai thác mà không được phép.

Có mặt tại Hội sách Frankfurt suốt 10 năm nay, TS Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Công ty Sách Thái Hà, Phó ban Hợp tác Quốc tế Hội Xuất bản Việt Nam - đã tham gia tích cực vào 2 diễn đàn và thảo luận về kinh tế số, xuất bản số, kinh doanh số, quản trị số và ứng dụng AI trong ngành xuất bản.

Các chuyên gia xuất bản nhận định rằng, AI không thay thế con người, mà sẽ trở thành một công cụ mạnh mẽ hỗ trợ các tác giả, nhà xuất bản trong việc tạo ra những tác phẩm tốt hơn và tiếp cận với độc giả một cách hiệu quả hơn nhưng không làm mờ đi ranh giới giữa tác giả và công cụ.

Sự kết hợp giữa truyền thống và đổi mới tại khu trưng bày của các nước châu Á

Khu vực dành cho các quốc gia châu Á là không gian trưng bày bản sắc văn hóa đa dạng từ các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, Hồng Kông (TQ), Qatar, tiểu các vương quốc Ả Rập, Saudi, Philippines, Singapore,… và cả Việt Nam. Riêng Việt Nam có khu trưng bày sách của Cục Xuất bản và của TP.HCM.

Khu vực châu Á tại hội sách không chỉ là nơi giới thiệu các tác phẩm của từng quốc gia mà còn là cầu nối quan trọng giữa nền văn hóa phương Đông và thế giới. Tác phẩm của tác giả đến từ những đất nước của châu Á phản ánh rõ nét sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, từ những câu chuyện mang đậm dấu ấn kinh tế, văn hóa, lịch sử đến các chủ đề toàn cầu như biến đổi khí hậu và vai trò của phụ nữ trong xã hội.

Năm nay, Philippines - quốc gia Khách mời Danh dự của Hội sách Frankfurt 2025 - có gian hàng rất ấn tượng. Các sự kiện diễn ra liên tục, các đối tác tìm đến rất đông. Tiệc chiêu đãi hoành tráng và tạo ấn tượng rất lớn. Năm nay Philippines cũng tài trợ và mở ra sân khấu “Asia Stage” càng làm tăng thêm sự chú ý bởi số lượng sự kiện lớn của năm nay​. Những hoạt động giao lưu, trao đổi bản quyền và sự kiện văn hóa đặc sắc tại khu vực châu Á đã biến nơi đây thành một điểm dừng chân không thể bỏ qua cho những ai quan tâm đến xuất bản quốc tế.

Chủ tịch Công ty Sách Thái Hà Nguyễn Mạnh Hùng (trái) cùng các đối tác tại Hội sách.

Đưa sách tác giả Việt đến gần bạn bè quốc tế

Việt Nam tham gia hội sách với không gian trưng bày rộng hơn 100 m², giới thiệu khoảng 1.000 đầu sách từ 23 nhà xuất bản và công ty sách trong nước, trong đó có Thái Hà Books.

Đến với Hội sách năm nay, Thái Hà Books mang đến những đầu sách giá trị nhất, quảng bá và giới thiệu với các đối tác đến từ khắp thế giới như Thiền trong từng phút giây, Mô hình xây dựng chiến lược và kế hoạch kinh doanh cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, Đại bàng tái sinh, Hành trình trở về của bầy chó, Tiếng Việt ân tình, Khởi nghiệp, thực tế và lãng mạn, Happy Children, Happy Families, Happy Schools, Happy Organizations, Cha mẹ khờ ôn luyện con khôn,…

Bà Phạm Thuỷ, Giám đốc Đối ngoại Truyền thông của Thái Hà Books, liên tục có mặt tại gian trưng bày, gặp gỡ và tiếp rất nhiều đoàn khách quốc tế quan tâm đến các tác phẩm của Việt Nam. Bà chia sẻ rất nhiều đối tác của các năm trước cũng tìm đến hoặc quay lại.

Chúng ta đã chứng minh rằng các tác phẩm của tác giả Việt Nam ra thế giới đã góp phần làm phong phú thêm sự đa dạng văn hóa trong ngành xuất bản quốc tế, cũng như hòa mình vào dòng chảy tri thức của một hội sách lớn nhất thế giới và sẵn sàng trước những thách thức mới của ngành xuất bản.

Những món quà nhỏ như bưu thiếp danh lam thắng cảnh Việt, những gói trà, bánh đậu xanh, những bức tranh ghép bằng gạo được tặng làm cho khách rất thích thú.

Nhìn chung, sự sáng tạo phải được xây dựng trên nền tảng vững chắc của văn hóa và lịch sử, nhưng cũng cần hướng tới những thay đổi và tiến bộ trong tương lai. Hội sách Frankfurt 2024 vẫn là nơi khuyến khích các tác giả, nhà xuất bản và độc giả kết nối với các giá trị văn hóa cốt lõi, trong khi không ngừng khám phá và đón nhận các xu hướng mới.

Qua đây, chúng ta đều thấy thị trường sách trên toàn thế giới dường như rất kiên cường bất chấp những thách thức trong tương lai. Chúng tôi mang những gì học được, thu lượm được về Việt Nam để chia sẻ cho những ai không có mặt tại đây năm nay.

Rất nên tổ chức ít nhất một buổi nói chuyện, chia sẻ về Hội sách Frankfurt ngay khi chúng tôi về Việt Nam trong tuần tới, trực tiếp hoặc online.