 |
| Victoria Woodhull là phụ nữ đầu tiên tranh cử tổng thống Mỹ. Ảnh: Politico |
Trước bà Clinton, 2 người phụ nữ có tên trong phiếu bầu cử toàn quốc là Sarah Palin (Đảng Cộng hòa, năm 2008) và Geraldine Ferraro (Đảng Dân chủ, 1984). Tuy nhiên, vị trí của họ trong phiếu bầu là phó tổng thống.
Người phụ nữ đầu tiên tranh cử chức tổng thống trong lịch sử Mỹ là bà Victoria Woodhull, theo trang Politico. So với phong trào nữ quyền mạnh mẽ ở thế kỷ 20, việc bà tự ứng cử thực sự là sự kiện chấn động ở thời phụ nữ chưa có quyền bỏ phiếu.
Woodhull sinh ngày 23/9/1838 và là con thứ 10 trong gia đình bình dân ở thị trấn Homer, bang Ohio. Myra MacPherson, tác giả cuốn tiểu sử về Woodhull, cho biết bà không được đi học đầy đủ khi còn nhỏ. Mẹ là một phụ nữ khó tính, còn bố vốn là kẻ trộm và hay đánh các con. Bà lớn lên trong cuộc sống nghèo khó và đầy biến động.
Woodhull đã trải qua 3 cuộc hôn nhân. Đám cưới đầu tiên diễn ra khi cô dâu 15 tuổi. Người chồng nghiện ngập và thường xuyên hành hạ bà. Sau thời gian dài chịu đựng, Woodhull quyết định ly hôn. Ở thế kỷ 19, việc ly dị là một vết nhơ đối với người phụ nữ, dù cô ở giai cấp nào.
Sau đó, Victoria trở thành bà mẹ đơn thân và tự lực nuôi 2 con. Năm 1866, Woodhull tái hôn với đại tá James Blood, một quan chức uy tín trong quân đội và là chính trị gia cấp tiến. Người chồng thứ 2 thường xuyên động viên Woodhull tự học và tham gia các phong trào đấu tranh cho phụ nữ.
 |
| Từ phụ nữ ít học, Woodhull trở thành nhà hoạt động vì quyền phụ nữ. Ảnh: Wikipedia |
Quá trình hoạt động vì quyền phụ nữ
Năm 1868, bà cùng chồng chuyển đến sống ở New York. Lúc này, Woodhull quyết tâm trở thành nhà hoạt động để xây dựng vị thế bình đẳng cho phụ nữ trong xã hội Mỹ. Nhờ sự giúp đỡ của một số doanh nhân thân thiết, bà trở thành phụ nữ đầu tiên thành lập công ty môi giới ở Phố Wall.
Sử dụng tiền kiếm từ việc kinh doanh, Woodhull thành lập một tờ báo theo chủ nghĩa tiến bộ vào năm 1870.
Cũng trong năm 1870, bà tuyên bố tranh cử tổng thống Mỹ. Cương lĩnh tranh cử là thành lập một chính phủ để ban hành những đạo luật cho phép mọi cá nhân, dù đàn ông hay phụ nữ, da trắng hay da màu, "theo đuổi hạnh phúc mà họ lựa chọn".
Woodhull khẳng định phụ nữ có quyền tự do yêu thương, tự định đoạt các quyền cơ bản như "kết hôn, ly dị, sinh con mà không có sự can thiệp của chính phủ".
Bà phản đối việc cho phép đàn ông ngoại tình nhưng lên án phụ nữ nếu họ có hành vi tương tự. Một trong những tư tưởng cấp tiến và táo bạo nhất mà Woodhull nêu lên thời bấy giờ là hợp pháp hóa mại dâm.
Năm 1871, Woodhull trở thành phụ nữ đầu tiên điều trần trước Ủy ban Tư pháp của Hạ viện Mỹ về vấn đề quyền bầu cử của nữ giới. Bà lập luận rằng Tu chính án thứ 14 và 15 đều bảo đảm quyền này của nữ giới, và nhiệm vụ của Quốc hội là thông qua đạo luật để chắc chắn chúng được thực thi.
 |
| Woodhull (đứng, bên phải) trong buổi tiếp xúc những người ủng hộ. Ảnh: Politico |
Tài hùng biện, uy tín và quá khứ trắc trở của Woodhull khiến bà ngày càng nổi tiếng. Hàng nghìn người đến dự các buổi nói chuyện của Woodhull. Tuy nhiên, không ít người bảo thủ phản đối quan điểm cấp tiến của bà.
Sóng gió
Năm 1872, Đảng Quyền Bình đẳng đề cử bà là ứng viên chính thức tranh cử tổng thống. Đây là đảng vận động cho quyền phụ nữ, đặc biệt quyền bầu cử.
Sóng gió ập đến vào thời điểm 3 ngày trước khi cuộc bầu cử diễn ra. Ngày 2/11/1872, tờ báo của Woodhull đăng bài tố cáo hành vi ngoại tình của vị mục sư danh tiếng tại Brooklyn, Henry Ward Beecher. Ông Beecher là một trong những người phản đối gay gắt các quan điểm về hôn nhân và tình dục của bà.
Ngay sau đó, cảnh sát bắt Woodhull, chồng và em gái vì cáo buộc họ xuất bản và phát tán "tờ báo không đứng đắn". Tuy nhiên, tòa án không buộc tội cả 3 người. Sự việc ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của bà trong giới truyền thông. Nữ văn sĩ Harriet Beecher Stowe (tác giả quyển Túp lều của bác Tom, em gái của mục sư Henry), dùng những lời lẽ gay gắt nhất để lên án Woodhull.
Kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 1872 cho thấy Woodhull không sở hữu bất kỳ lá phiếu nào của các đại cử tri. Ủy ban bầu cử không công bố số lượng phiếu phổ thông của mỗi ứng viên.
Năm 1876, bà ly dị đại tá Blood và cũng đóng cửa tờ báo. Năm 1877, Woodhull chuyển đến sống ở London, kết hôn cùng một doanh nhân giàu có người Anh. Bà sống bình yên và sung túc cho đến khi qua đời vào năm 1927.
