Ông Richard Cronin, chuyên gia về châu Á, Giám đốc Chương trình Ðông Nam Á của trung tâm Stimson của Mỹ trong bài trả lời báo chí Mỹ ngày 20/12 đã bày tỏ lo ngại về nguy cơ đụng độ giữa Mỹ và Trung Quốc. Quan điểm của ông Cronin được đưa ra sau vụ tàu chiến Mỹ và tàu chiến Trung Quốc suýt va chạm nhau ở hải phận quốc tế trên Biển Đông.
Chuyên gia Richard Cronin nói: "Có nhiều khả năng xảy ra một sự cố, có thể sẽ không leo thang thành một cuộc chiến tranh giữa Mỹ và Trung Quốc nhưng chắc chắn sẽ kèm theo một vụ nổ súng để lại nhiều thiệt hại về ngoại giao”.
Chuyên gia Richard Cronin. |
Trước đó một ngày (20/12), phát biểu trong cuộc họp báo tại Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cho rằng cách hành xử của tàu chiến Trung Quốc - dẫn tới vụ "suýt va chạm" nếu tuần dương hạm USS Cowpens của Mỹ không bẻ lái để đổi hướng - vừa "không có ích lợi, vừa thiếu trách nhiệm". Ông Hagel cảnh báo việc tàu chiến Trung Quốc cố tình cắt mặt tàu USS Cowpens của Mỹ ở khoảng cách hơn 100 mét có nguy cơ làm leo thang mối quan hệ vốn đã căng thẳng hiện nay giữa hai nước.
Ông Hagel khẳng định hành động cố tình này của tàu chiến Trung Quốc có khả năng dẫn tới những tính toán sai lầm.
Tuần dương hạm USS Cowpens của Mỹ. |
Cũng trong cuộc họp báo, Tướng bốn sao Martin Dempsey - Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ - cho biết sau vụ việc này, các lực lượng của Mỹ - đặc biệt là thủy quân lục chiến và không quân - càng tăng cường cảnh giác, nhất là trong những tình huống nhạy cảm.
Theo các nguồn tin khác nhau thì vụ việc “suýt va chạm” xảy ra ngày 5/12 khi một chiếc trong đội tàu bảo vệ tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc liên lạc qua vô tuyến với tuần dương hạm USS Cowpens và yêu cầu chiếc tàu này rời khỏi khu vực. Tàu USS Cowpens trả lời rằng họ đang ở hải phận quốc tế, do đó từ chối thay đổi hành trình.
Tàu sân bay Liêu Ninh và các tàu hộ tống của Trung Quốc. |
Ngay sau đó, chiếc Cowpens đã bị một chiếc tàu Trung Quốc đuổi theo, cắt qua mặt rồi đột ngột quay đầu chỉ cách mũi tàu Mỹ chưa đầy 500 mét và dừng lại, buộc tàu USS Cowpens phải bẻ lái khẩn cấp để tránh va chạm.
Trong khi đó, báo chí Trung Quốc đổ lỗi cho tàu USS Cowpens thâm nhập vào vùng bảo vệ có bán kính 40km của tàu sân bay Liêu Ninh, đã bám đuôi và sách nhiễu đội tàu hộ tống tàu Liêu Ninh, thậm chí đã có hành vi gây hấn trước.