Đầu tháng 10/2020, người đứng đầu Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) Stephen Hahn nhận được cuộc gọi từ Nhà Trắng.
Đầu dây bên kia là một quan chức cấp cao. Người này yêu cầu tiến sĩ Hahn cấp phép sử dụng khẩn cấp một loại kháng thể đơn dòng để chữa trị Covid-19. Nhà Trắng muốn nhận được lời đồng ý của ông Hahn trong vài giờ.
Sau khi tham khảo ý kiến nhân viên dưới quyền, ông Hahn từ chối, viện dẫn các quy định. Quan chức Nhà Trắng tiếp tục tìm cách gây áp lực buộc ông cắt bỏ bớt quy trình, nhưng không có kết quả.
Khi ông Hahn phát hiện nỗ lực này nhằm phục vụ việc chữa trị cho Tổng thống Donald Trump, ông kinh ngạc. “Vì tổng thống mắc bệnh mà các anh muốn chúng tôi phá luật ư?”, ông nghĩ thầm.
Yêu cầu khẩn cấp
Ông Trump thuộc đối tượng có nguy cơ rơi vào trạng thái nguy kịch cao nhất khi mắc Covid-19. Khi mắc bệnh, ông đã 74 tuổi, ít vận động và bị béo phì. Với đối tượng này, đội nghĩ y tế Nhà Trắng muốn làm mọi thứ có thể để đề phòng.
Cuối cùng, FDA cũng phê duyệt yêu cầu của Nhà Trắng trong 24 giờ, giống như những trường hợp khác. Các quan chức y tế vội vàng khảo sát loại kháng thể đơn dòng phù hợp nhất với ông Trump, dựa trên dữ liệu y tế. Họ chọn Regen-Cov của công ty Regeneron.
 |
| Tổng thống Trump và phu nhân Melina phát hiện mắc Covid-19 ngay sau cuộc tranh luận lần một với ứng viên Joe Biden của đảng Dân chủ. Ảnh: Washington Post. |
Những ngày ông Trump mắc bệnh đánh dấu bước ngoặt mới trong chiến dịch chống Covid-19 của Mỹ. Nhà Trắng hoàn toàn không chuẩn bị cho viễn cảnh ông Trump có thể ốm nặng. Thậm chí, các quan chức chưa kịp nói với đội ngũ của Phó tổng thống Mike Pence về kế hoạch sẵn sàng gánh vác trọng trách.
Đội ngũ cố vấn y tế của ông Trump hy vọng khoảng thời gian mắc Covid-19 sẽ giúp ông nghiêm túc hơn trong đối phó với dịch bệnh. Họ mong ông Trump khuyên người Mỹ đeo khẩu trang và đặt các đội ngũ y tế ở trung tâm công tác chống dịch.
Tuy vậy, họ sớm phải thất vọng. Ông Trump tỏ ra “đắc thắng” sau khi đánh bại Covid-19. Thậm chí, ông còn tự tin hơn.
Ông khuyên mọi người đừng sợ virus hay để virus lấn át cuộc sống. Dường như ông Trump quên mình được chăm sóc bởi hệ thống chăm sóc y tế đặc biệt mà người Mỹ không thể tiếp cận.
Theo đội ngũ cố vấn của ông Trump, đây là cơ hội cuối cùng để đảo ngược cách cựu tổng thống ứng phó với đại dịch. Khi cơ hội đi qua, hy vọng chấm hết.
Khi ông Trump nhập viện
Trong vòng một tuần trước khi mắc Covid-19, ông Trump tham gia khá nhiều hoạt động.
Ngày 26/9/2020, ông tổ chức bữa tiệc công bố đề cử bà Amy Coney Barrett vào vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao. Nhiều khách mời trong bữa tiệc không đeo khẩu trang.
Sự coi thường của ông Trump với khẩu trang đã trở thành chính sách không chính thức ở Nhà Trắng. Trên thực tế, ông từng yêu cầu những người phụ tá bỏ khẩu trang.
Ngay hôm sau, ông gặp mặt gia đình của các quân nhân Mỹ đã thiệt mạng khi làm nhiệm vụ. Do sự cố chấp của ông, không nhiều người đeo khẩu trang.
Đến 29/9/2020, ông đến Cleveland để tham gia cuộc tranh luận đầu tiên với ứng viên tổng thống Joe Biden của đảng Dân chủ. Tình trạng sức khỏe của ông bắt đầu xấu đi từ chiều đến tối.
 |
| Bữa tiệc công bố đề cử bà Amy Coney Barrett vào vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao ngày 26/9/2020 bị chuyên gia Anthony Fauci gọi là sự kiện "siêu lây nhiễm". Ảnh: Washington Post. |
Chưa đầy 48 giờ sau đó, ông Trump ốm nặng. Chỉ vài giờ sau khi thông báo trên Twitter về việc bản thân và Đệ nhất phu nhân Melania Trump mắc Covid-19, ông Trump bắt đầu sốt cao. Nồng độ oxy trong máu của ông giảm đáng kể. Có lúc, con số này rơi xuống dưới 90%.
Các bác sĩ cho ông Trump thở oxy và truyền kháng thể đơn dòng vào tĩnh mạch, sau khi FDA đã phê duyệt. Ông cũng được truyền thuốc kháng virus Remdesivir.
Đến cuối ngày, tình trạng của ông Trump bắt đầu ổn định. Tuy vậy, các bác sĩ vẫn yêu cầu đưa ông đến bệnh viện, đề phòng trường hợp ông cần thở máy.
Ban đầu, ông Trump không muốn vào viện. Tuy vậy, phụ tá của ông cảnh báo nếu ông chần chừ, máy quay có thể ghi được cảnh ông ngồi trên xe lăn hay phải nằm trên băng ca. Khi đó, bệnh tình của ông không thể giấu giếm.
Tuy vậy, đến ngày 3/10/2020, tình trạng của ông Trump lại xấu đi. Nồng độ oxy trong máu của ông tụt xuống 93%. Ông được cho sử dụng steroid dexamethasone.
Đây là loại thuốc thường chỉ dùng cho bệnh nhân đặc biệt nặng, giúp tăng khả năng sống sót cho bệnh nhân Covid-19 đang được bổ sung oxy.
Đến chiều 3/10/2020, tình trạng của ông Trump bắt đầu tốt lên. Ông liên tục gọi điện để tìm hiểu xem công chúng nghĩ gì về bệnh tình của mình. Ông gọi cả cho chuyên gia dịch tễ hàng đầu của Mỹ Anthony Fauci để thảo luận về tình trạng của bản thân và đánh giá về hiệu quả của kháng thể đơn dòng.
Hy vọng chấm dứt
Khi ông Trump phải nhập viện, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) Robert Redfield cầu nguyện.
Ông cầu nguyện cho sức khỏe của ông Trump. Ông cầu nguyện ông Trump sẽ thấy tính nghiêm trọng của dịch bệnh sau khi trải nghiệm thực tế. Ông cầu nguyện để ông Trump khuyên người dân Mỹ nghe lời giới chức y tế trước khi quá muộn.
Tuy vậy, ông Trump dường như không thay đổi. Khi cựu tổng thống muốn ra viện sớm, ông Redfield khuyến cáo các bác sĩ không chấp nhận yêu cầu này, do ông Trump là bệnh nhân có nguy cơ cao. Tuy vậy, ông được thông báo rằng quyết định đã được ban hành và không thể thay đổi.
 |
| Ông Trump cởi bỏ khẩu trang trước ống kinh truyền hình ngay khi về Nhà Trắng. Ảnh: Wall Street Journal. |
Đội ngũ y tế kỳ vọng ông Trump sẽ suy nghĩ khác khi xuất viện. Không gì có thể làm con người thức tỉnh băng cảm giác cận kể cái chết. Trong thách thức an ninh quốc gia này, ông cũng không thể hoàn toàn được bảo vệ dù là tổng thống. Ông Trump cần nhận ra điều đó.
Ngày 5/10/2020, khi ông Trump xuất viện, đông đảo người Mỹ chứng kiến chiếc trực thăng Marine One đưa ông về Nhà Trắng. Họ thấy ông bước xuống và đeo khẩu trang, rảo bước qua thảm cỏ và đi lên ban công.
Tuy vậy, ông Trump chưa vội bước vào. Đây là sân khấu chính trị tuyệt vời. Ông bước ra giữa ban công và nhìn về phía ống kính truyền hình.
Ông Redfield theo dõi cảnh tượng này từ tivi. Ông cầu nguyện ông Trump sẽ thể hiện sự khiêm nhường và cảnh báo những người vẫn nghi ngờ đại dịch.
Tuy vậy, cựu tổng thống không hề do dự. Trước ống kính máy quay, ông tháo bỏ khẩu trang và cất vào túi áo, trước khi giơ hai ngón tay cái lên để chứng tỏ bản thân đã ổn. Khi chiếc trực thăng Marine One rời đi, ông bước vào Nhà Trắng, khiến các nhân viên đứng trước nguy cơ lây bệnh.
Lúc này, ông Redfield hiểu mọi hy vọng đã chấm dứt. Ông Trump sẽ không thay đổi. Chiến lược ứng phó với đại dịch của nước Mỹ cũng vậy.
