- Dư luận hiện quan tâm nhất vấn đề vốn của dự án sân bay Long Thành. Bộ GTVT giải trình về vấn đề này như thế nào trong phiên họp với Uỷ ban Kinh tế chiều 23/10?
- Trước hết phải nói là cần làm theo luật. Chúng ta đã có Nghị quyết 49 của Quốc hội về các chương trình trọng điểm quốc gia. Tại kỳ họp 7 chúng ta cũng đã thông qua luật Đầu tư công, vấn đề là phải làm theo đúng quy trình. Bây giờ mới chỉ là câu chuyện quyết định chủ trương đầu tư, tức là nói đến việc làm Long Thành là cấp bách hay cấp thiết.
Nguyên tắc là nếu với các phân tích chỉ số kinh tế mà thấy hợp lý thì chúng ta sẽ có nhiều biện pháp huy động vốn để đáp ứng nhu cầu đầu tư xây dựng. Vì nếu khẳng định được hiệu quả kinh tế của dự án tốt thì chúng ta sẽ nhường cho các thành phần kinh tế khác chứ không phải nhà nước đầu tư nữa. Giờ chưa đến thời điểm quyết về vấn đề vốn hay không.
- Uỷ ban Kinh tế đánh giá tính cấp bách của dự án ra sao?
- Chúng tôi đánh giá dự án chưa phải là cấp bách nhưng là cần thiết, chúng ta cần một sân bay tầm cỡ xứng với tầm vóc, vị thế đất nước. Chúng ta vẫn chưa có 1 sân bay tương đương với vị thế của đất nước trong khu vực. Vậy nên đây là nhiệm vụ không chỉ của nhiệm kỳ này mà cả nhiệm kỳ sau. Như thế thì sân bay Long Thành không phải là ngày hôm nay mới đặt ra mà đã được bàn đến từ những năm 1998-1999 và giờ là thực hiện quy hoạch sân bay thế nào, ở thời điểm nào, theo phương án nào để hiệu qủa nhất với đồng vốn từ ngân sách nhà nước.
 |
| Ông Nguyễn Đức Kiên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội. Ảnh: Báo Đầu tư. |
- Ông nghĩ gì về khả năng cạnh tranh khi xây dựng sân bay so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore?
- Tôi nói cần thiết chứ không phải cấp thiết, cấp thiết là khi không có nó thì toàn bộ nền kinh tế đình trệ nhưng hiện nay chúng ta vẫn đang làm thế và còn phải rà soát lại những vấn đề đang diễn ra với sân bay Tân Sơn Nhất. Đặt vấn đề khả năng hiện nay của sân bay Tân Sơn Nhất với sân bay quốc tế Cần Thơ, Cam Ranh cũng như với tổng thế quy hoạch phát triển GTVT Việt Nam để xem ngành hàng không chiếm tỷ trọng được bao nhiêu trong vận tải hành khách, vận tải hàng hoá.
Sau đó chúng ta mới tính ra mức độ tổng đầu tư nội địa với tổng dân cư, sau đó mới có thể biết ngoài vận tải nội địa thì vận tải quốc tế, khách quốc tế là bao nhiêu và đảm bảo xương sống cho vận tải hành khách quốc tế.
Các sân bay của chúng ta đang sử dụng hết công suất rồi. Còn tính hiệu quả kinh tế thì phải xem xét mục đích đó là đơn vị công ích hay đơn vị kinh doanh. Nếu cứ nói thế mà đem so sánh sân bay của VN và quốc tế thì rất khác nhau, sân bay quốc tế của các nước đều làm kinh doanh trong khi sân bay ở VN vừa phải làm nhiệm vụ kinh doanh vừa để đảm bảo an ninh quốc phòng.
 |
| Dự án sân bay Long Thành đã được lên kế hoạch từ những năm 1980. |
- Ngoài câu chuyện về tính cấp bách hay cần thiết, Uỷ ban Kinh tế yêu cầu Bộ GTVT giải trình gì thêm về dự án?
- Rất nhiều vấn đề, sẽ đưa vào trong tờ trình đưa ra Quốc hội ngày 29/10 tới. Đầu tiên là phải rà soát lại quy hoạch tổng thể ngành GTVT, trong bối cảnh các sân bay quốc tế của chúng ta hiện có trong khu vực này. Nếu đưa Cam Ranh lên thành sân nay quốc tế thì luồng hành khách từ Nga thay đổi, tác động lên việc khai thác sân bay Tân Sơn Nhất thế nào (sân bay Cam Ranh đang khai thác kiểu mua thuê chuyến còn nếu nâng lên thành đường bay thường xuyên của các hãng hàng không thì tính chất lại thay đổi), phải tính toán lại xem nó sẽ chia sẻ khách với Tân Sơn Nhất như thế nào.
Nếu Cần Thơ đưa công suất lên nữa thì tác động thế nào. Rồi sân bay Phú Quốc tới đây chắc chắn cũng hút lượng khách nhất định vào đó. Vấn đề ở đây là các sân bay lân cận sẽ chia sẻ dòng khách của Tân Sơn Nhất như thế nào. Với nghiên cứu hiện tại như này thì chúng ta chưa trả lời được câu hỏi đó. Vậy nên chúng ta phải tiếp tục đề nghị cơ quan soạn thảo mà Chính phủ giao phải làm rõ thêm nội dung này.
Ngoài ra, cũng đặt trong bối cảnh chúng ta đang tiến hành cải thiện hệ thống giao thông vận tải đường thuỷ khu vực Nam Bộ, đang đầu tư tuyến đường cao tốc Trung Lương đi Cần Thơ, nếu cho phép chạy tốc độ 120km/h thì thời gian đi từ Cần Thơ đến TPHCM và đi các tỉnh lân cận sẽ khác, phân luồng hành khách sẽ khác. Những yếu tố này cũng chưa được xét đến. Bài toán này đã được các đại biểu QH, các chuyên gia của Hội đồng thẩm định nhà nước và các cán bộ của Bộ GTVT trao đổi, bàn rất kỹ trong cuộc họp chiều qua và chúng ta đều xác định sẽ làm hết sức để đáp ứng được mong mỏi của người dân.
- Dư luận đang quan ngại vấn đề dự án sẽ gây thêm áp lực cho nơ công, các đại biểu có chia sẻ lo lắng này?
- Báo chí nên xác định phải thông tin 2 chiều. Nếu đặt vấn đề như thế thì không nên đưa những thông tin kiểu như đường xấu, đường hỏng, hạ tầng giao thông kém… Có phải trong tâm lý đã không ủng hộ cho chủ trương đầu tư dự án này nên mới đặt vấn đề như vậy? Đất nước này nếu vốn đó không đầu tư thì cũng làm sao phát triển được.
