Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa chính thức công bố 6 nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí tại Hà Nội và TP.HCM. Các nguyên nhân này được chỉ ra sau cuộc họp của cơ quan này với đại diện nhiều bộ, ngành, cùng UBND Hà Nội và TP.HCM, trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng tại 2 thành phố.
Trong 6 nguyên nhân này, Bộ trưởng TNMT Trần Hồng Hà bác bỏ thông tin ô nhiễm không khí tại Hà Nội do ảnh hưởng bởi các nhà máy nhiệt điện hoặc ô nhiễm xuyên biên giới vì không đủ cơ sở để kết luận.
Tuy nhiên, ông cũng cho rằng nên hướng tới việc thay thế các nhà máy nhiệt điện than bằng các công nghệ chạy bằng khí, tăng cơ cấu năng lượng tái tạo trong bản đồ năng lượng quốc gia. Việc này nằm trong khả năng của khoa học và Chính phủ cũng đã có mục tiêu để thực hiện.
"Hiện, tôi chưa muốn nhận định ô nhiễm không khí tại Hà Nội và TP.HCM có liên quan đến các nhà máy nhiệt điện than vì chưa có cơ sở. Nhưng cũng phải thừa nhận rằng việc sử dụng nguyên liệu hóa thạch có ảnh hưởng đến hiệu ứng nhà kính và phát thải bụi mịn tại một số địa phương trên cả nước", Bộ trưởng TNMT Trần Hồng Hà nói.
 |
Bộ trưởng TNMT Trần Hồng Hà nhận định phương tiện giao thông là nguồn phát thải lớn nhất gây ô nhiễm không khí ở Hà Nội và TP.HCM. Ảnh: Mỹ Hà. |
Về ô nhiễm không khí tại Hà Nội và TP.HCM, nguyên nhân đầu tiên được đưa ra là lượng khí thải lớn từ các phương tiện cơ giới tham gia giao thông.
Hiện, Hà Nội có hơn 770.000 ôtô và gần 5,8 triệu xe máy trong khi TP.HCM có hơn 700.000 ôtô là 7,5 triệu xe máy lưu thông hàng ngày.
Số lượng này còn chưa tính đến các phương tiện giao thông của người dân từ các địa phương khác đi qua. Trong đó, nhiều phương tiện cũ không đảm bảo tiêu chuẩn khí thải.
"Phương tiện giao thông là nguồn phát thải chính ở nội đô. Đây cũng là nguyên nhân mà cả UBND Hà Nội và TP.HCM đều đề cập đến đầu tiên khi nói về ô nhiễm không khí", Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhận định.
 |
Hoạt động giao thông được cho là tạo ra nguồn phát thải chính ra môi trường Hà Nội và TP.HCM. Ảnh: Duy Hiệu. |
Nguyên nhân thứ hai là nguồn thải phát sinh từ hoạt động xây dựng các công trình mới, cải tạo, sửa chữa đường giao thông do chưa nghiêm túc thực hiện việc che chắn bụi tại các công trường xây dựng và phương tiện chuyên chở nguyên vật liệu, phế thải xây dựng, không rửa xe trước khi ra khỏi công trường.
Theo thống kê, Hà Nội hiện có hơn 1.000 công trình xây dựng, con số này lớn hơn tại TP.HCM.
Ngoài ra, hoạt động đốt rơm rạ ngoài trời, đốt rác trong đó có cả chất thải nguy hại không đúng quy định tại một số địa phương cũng là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.
Khí thải phát sinh từ cơ sở sản xuất công nghiệp có đốt nhiên liệu hóa thạch (nhiệt điện, xi măng...) cũng được cho là tác nhân khiến ô nhiễm không khí trở nên nghiêm trọng. TP.HCM hiện có hơn 900 cơ sở công nghiệp, sản xuất kinh doanh phát sinh bụi, khí thải.
Nguyên nhân thứ 5 là từ việc sử dụng số lượng lớn bếp than tổ ong để đun nấu trong sinh hoạt hàng ngày cũng như để kinh doanh. Hà Nội hiện có khoảng 60.000 bếp than tổ ong được sử dụng mỗi ngày.
Tình trạng ô nhiễm không khí còn được cho là bị ảnh hưởng bởi nguyên nhân khách quan của thời tiết, khí hậu trong thời điểm giao mùa, có hiện tượng nghịch nhiệt. Đây là xu hướng chung của các nước trong khu vực (Thái Lan, Iran, Hàn Quốc…) cũng đã xuất hiện các đợt ô nhiễm không khí trong thời gian qua.
