 |
| Mùa mưa là thời điểm rắn lục đuôi đỏ xuất hiện nhiều. Ảnh: Alamy. |
Mùa mưa bão là thời điểm rắn lục đuôi đỏ là loại rắn độc xuất hiện nhiều hơn do môi trường sống bị xáo trộn, khiến chúng di chuyển vào khu vực dân cư và dễ tiếp xúc với con người. Chỉ trong một tuần, Bệnh viện Quân y 175 (TP.HCM) đã ghi nhận hai trường hợp nhập viện vì bị loài rắn độc này cắn.
Bệnh nhân thứ nhất là anh V.M.H. (31 tuổi), bị rắn cắn vào mặt sau cẳng chân trái khi đang lao động ngoài trời. Thời điểm nhập viện, vùng bị cắn có hai dấu nanh rõ, sưng nề vừa, đau nhẹ.
Trường hợp thứ hai, ông P.T.H. (50 tuổi), bị rắn lục đuôi đỏ cắn vào mu bàn tay phải, nhập viện sau hai giờ, chưa xử trí tại nhà.
Ngay khi nhập viện, cả hai được xử trí theo phác đồ, tiêm huyết thanh kháng nọc rắn lục, sử dụng kháng sinh và thuốc giảm nề. Nhờ can thiệp kịp thời, sức khỏe hai bệnh nhân cải thiện tốt và đã xuất viện an toàn.
Theo bác sĩ Hoàng Văn Tuấn, khoa Bệnh nghề nghiệp và Huyết học lâm sàng (A25), rắn lục đuôi đỏ (Trimeresurus albolabris) là loài rắn độc phổ biến tại Việt Nam, với nọc độc chứa hơn 20 thành phần gây hại như chất rối loạn đông máu, tan máu, phù nề và độc tố gây tổn thương đa cơ quan. Rắn có màu xanh lục sáng, đuôi đỏ hoặc cam, đầu hình tam giác, đồng tử dọc, thường sống trong bụi rậm, vườn cây, hoạt động về đêm và dễ tấn công khi bị đe dọa.
Người bị rắn lục đuôi đỏ cắn thường có hai dấu nanh rõ, sưng nề nhanh sau vài phút, có thể kèm chảy máu tại chỗ. Khoảng 6 giờ sau, vùng thương tổn có thể lan rộng đến gốc chi, gây đau nhức, bầm tím, xuất huyết dưới da hoặc hình thành bọng nước có máu.
Nếu không được điều trị, vết rắn độc cắn có thể gây nhiễm trùng, hoại tử, chèn ép khoang hoặc biến chứng toàn thân như phản vệ, rối loạn đông máu, xuất huyết nội tạng, thậm chí suy thận cấp.
Bác sĩ Tuấn khuyến cáo người dân cần giữ bình tĩnh khi bị rắn cắn, hạn chế cử động, bất động chi bị thương để làm chậm tốc độ lan truyền nọc độc. Vết thương nên rửa nhẹ bằng nước sạch, giữ chi thấp hơn tim và tháo bỏ các vật chèn ép như nhẫn, vòng, dây buộc.
Người dân không garo, không rạch vết cắn, không hút nọc, không chườm đá hay đắp lá, vì những cách xử trí sai này có thể khiến tổn thương nghiêm trọng hơn. Quan trọng nhất là đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất, để được dùng huyết thanh kháng nọc đúng chỉ định.
Để phòng tránh, người dân cần phát quang bụi rậm quanh nhà, hạn chế trồng dây leo sát cửa, diệt chuột - nguồn thức ăn của rắn. Khi làm việc ở khu vực nhiều cây cối, cần mang găng tay, ủng, quần áo bảo hộ và dùng gậy kiểm tra khu vực trước khi bước vào.
"Người dân không cố bắt hay xua đuổi rắn vì chúng dễ tấn công khi cảm thấy bị đe dọa", bác sĩ Tuấn nhấn mạnh.
Bác sĩ Tuấn cũng cho hay người dân cần đến bệnh viện sớm ngay khi bị rắn cắn để giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Trong cuốn sách Sống khỏe mạnh không phụ thuộc vào thuốc, giáo sư Ryoko Chiba cho rằng nguyên tắc cơ bản khi sử dụng thuốc trong cuộc sống thường ngày chính là “ngắn và cụ thể”. Khi nào bị bệnh thì uống thuốc. Hết bệnh thì nhanh chóng ngừng thuốc. Tuy nhiên, nếu chỉ thay đổi mỗi cách sử dụng thuốc thì chúng ta không thể khỏe mạnh lên. Để thật sự khỏe mạnh, mỗi chúng ta cũng cần thay đổi cả thói quen sống và cách suy nghĩ của mình.
