Cha mẹ có nên chọn lựa thay con cái tuổi teen?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), dậy thì là giai đoạn chuyển giao quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ 10-18 tuổi để định hình cuộc sống trong tương lai. Giai đoạn dậy thì chịu ảnh hưởng lớn từ nhiều yếu tố khách quan.

Trong đó, gene không phải là yếu tố duy nhất, mà theo các chuyên gia, sự quan sát và học hỏi từ cha mẹ, cộng đồng xã hội có ảnh hưởng đến nhận định, thái độ và hành vi của teen.

Thay đổi tâm sinh lý ảnh hưởng tới sự lựa chọn

Ở khía cạnh chủ quan, cá tính teen dần trở nên nổi trội với những ý muốn độc lập, cần sự công nhận và tự quyết định để chứng minh mình đã trưởng thành.

Tuy nhiên, cha mẹ lại lo lắng liệu môi trường mà con lựa chọn tham gia, cộng đồng mà con quyết định gắn bó có đưa con đến một cuộc sống tích cực và hữu ích cho tương lai hay không. Vì thế, không ít trường hợp trẻ trở nên gay gắt, chống đối hay thu mình, dẫn đến xao nhãng học tập khi bị cha mẹ ép buộc đi theo con đường được xem là tốt nhất cho con.

Teen cần được lắng nghe, hỗ trợ và tôn trọng các quyết định để trở nên tự lập.

Giữa chọn lựa cho con điều kiện tốt nhất hay trao cho con quyền tự do lựa chọn, hầu hết cha mẹ nghĩ rằng với kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm của teen, các em vẫn chưa đủ để có quyết định đúng đắn.

Thay vì tạo ra khoảng cách thế hệ khiến teen không cảm nhận được sự thấu hiểu và ủng hộ dẫn tới phản ứng ngược, cha mẹ hãy là người đồng hành.

Sự chia sẻ, đồng hành của cha mẹ giúp teen có lựa chọn sáng suốt.

Giai đoạn học trung học là lúc các con bắt đầu ý thức nhiều hơn về bản thân và hình thành chính kiến riêng. Teen khao khát sự độc lập, thể hiện chính kiến, thường xuyên vượt khỏi vùng an toàn mà cha mẹ đặt ra để khám phá và tạo trải nghiệm cho riêng mình. Việc cha mẹ chia sẻ kinh nghiệm về những mặt tốt xấu của vấn đề, trách nhiệm và hậu quả cho hành động sẽ giúp teen có cái nhìn sáng suốt hơn khi lựa chọn.

Ngoài cha mẹ, teen còn cần những nguồn thông tin tích cực, một cộng đồng hỗ trợ các em phát triển và người cố vấn để có lựa chọn đúng đắn. Đây là những điều kiện mang tính khác biệt mà cha mẹ có thể trao cho teen.

Đã đến lúc trao quyền lựa chọn cho con

Tiến sĩ triết học Alisa Crossfield - nhà tâm lý học tại Trung tâm Trị liệu Hành vi biện chứng và Nhận thức ở Westport, Connecticut - chia sẻ: “Một trong những yếu tố tạo nên cảm giác hạnh phúc với teen là cho phép các em tự đưa ra lựa chọn. Điều này tạo ra niềm tin rằng các em có khả năng kiểm soát cuộc sống của mình, góp phần giảm triệu chứng trầm cảm, lo lắng, căng thẳng, hạn chế nguy cơ trẻ tham gia hoạt động nguy hiểm”.

Teen trở nên hạnh phúc hơn khi được cha mẹ ủng hộ lựa chọn của mình.

Đồng điệu trong việc thấu hiểu tâm lý tuổi học sinh, Hệ thống Toán Tư duy Hoa Kỳ Mathnasium chính thức triển khai hệ thống “Mathnasium For Teens” dành riêng cho học viên 11-15 tuổi. Mục đích của hệ thống là tạo ra môi trường học tập phù hợp với đặc điểm lứa tuổi teen: Vừa trang bị kiến thức toán học, vừa phát triển năng lực tư duy, đồng thời tạo điều kiện cho học viên kết nối, tương tác với thầy cô, bạn bè để ngày càng hoàn thiện kỹ năng xã hội.

Với “Mathnasium For Teens”, cha mẹ có thể trao cho con cơ hội tìm hiểu, lựa chọn để trở nên khác biệt và thành công. Những trải nghiệm từ không gian học tập thoải mái và tiện nghi, hoạt động theo nhóm hoặc dự án thú vị là môi trường lý tưởng để các em học tập bằng thái độ tích cực, hăng say, tự tin thể hiện năng lực, sự sáng tạo và chính kiến của mình bên cạnh bạn học cùng trang lứa. Đây được xem là “chiếc chìa khóa vàng” để teen mở ra cánh cửa tương lai tươi sáng.