Trong một ngày tháng 12 năm trước, khi đang trong thời gian tại ngoại, cựu chủ tịch Nissan Carlos Ghosn đã tiếp đón nhà sản xuất phim nổi tiếng của Hollywood là John Lesher - người đứng sau sự thành công của Birdman, bộ phim giành giải Oscar năm 2014.
Tại căn hộ mà ông thuê ở một khu thượng lưu tại quận Roppongi, Tokyo, Ghosn kể lại cho Lesher về câu chuyện của chính mình, về những gì mà ông mô tả là sự giam giữ bất công của các quan chức Nhật Bản, và cuộc đấu tranh để chứng minh sự vô tội của mình.
Nhân vật phản diện ở đây, theo ông Ghosn, chính là hệ thống tư pháp Nhật Bản.
 |
| Cựu chủ tịch Nissan Carlos Ghosn đã có màn đào thoát táo bạo khỏi Nhật Bản trong những ngày cuối năm. Ảnh: Bloomberg. |
Cú ngoặt của Ghosn
Những cuộc nói chuyện giữa cựu chủ tịch Nissan và nhà sản xuất Lesher mới chỉ diễn ra trong giai đoạn sơ bộ, và có vẻ là không thể tiến xa hơn. Nhưng ít ai biết rằng Carlos Ghosn mới là người chuẩn bị tung ra một cú ngoặt đầy bất ngờ cho kịch bản của riêng mình.
Theo lịch trình, người đàn ông này sẽ phải đối mặt với một vụ xét xử vào năm 2020 tại Nhật Bản với cáo buộc sai phạm tài chính, nhưng trong một ngày cuối năm, ông bất ngờ tuyên bố mình đã có mặt ở Lebanon.
Tất cả những yếu tố của một bộ phim Hollywood đều xuất hiện: một ban nhạc, một thùng đựng nhạc cụ, một chiếc máy bay riêng, những tấm hộ chiếu khác nhau của cùng một người, và nhiều tin đồn về những thế lực mờ ám hay các câu chuyện ly kỳ khác chưa được kiểm chứng.
Những cuộc nói chuyện với Lesher có thể cho thấy điều mà Carlos Ghosn nghĩ trong đầu, vài ngày trước khi rời khỏi Nhật Bản - nơi ông bị đặt dưới sự kiểm soát gắt gao trong hàng tháng trời.
Các công tố viên cáo buộc cựu chủ tịch Nissan báo cáo thấp hơn về số tiền thực nhận của mình, và tạm thời chuyển các khoản lỗ tài chính cá nhân vào sổ sách của công ty. Tòa án cho phép ông tại ngoại với khoản tiền bảo lãnh lên tới 13,8 triệu USD.
Khi quá trình tố tụng diễn ra, ông Ghosn được cho là đã nghiên cứu các trường hợp bị cáo nổi tiếng từng chiến đấu với hệ thống tư pháp Nhật Bản. Ông bị thuyết phục rằng mình sẽ không bao giờ có được một phiên tòa công bằng ở Nhật Bản, nơi có tỷ lệ kết án lên tới 99%, những người bạn của ông cho biết.
Nhà chức trách trên khắp thế giới mới chỉ bắt đầu ghép lại những chi tiết trong vụ đào tẩu táo bạo của cựu chủ tịch Nissan.
Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đã tạm giữ 7 người mà họ tin rằng giúp ông Ghosn bỏ trốn, theo hãng tin nhà nước Anadolu. Ông rời khỏi Nhật Bản vào ngày 29/12 trên chiếc máy bay riêng từ Osaka đến sân bay Istabul Ataturk, và từ đó lên chiếc máy bay thứ hai để tới Beirut. Interpol cũng đã đưa ra một "thông báo đỏ" với ông Ghosn, theo một quan chức Lebanon.
"Thông báo đỏ" của Interpol có thể được coi là một tấm áp phích truy nã toàn cầu đối với các cá nhân trốn chạy việc truy tố hoặc thụ án.
Bốn trong số 7 người bị tạm giữ ở Thổ Nhĩ Kỳ là phi công cho một hãng hàng không tư nhân, và 2 người khác là nhân viên của một công ty dịch vụ mặt đất. Người cuối cùng trong số này là quản lý của một công ty vận tải hàng hóa.
 |
| Căn hộ của Carlos Ghosn ở Tokyo được phóng viên vây quanh, các công tố viên đã khám xét nơi này vào ngày 2/1. Ảnh: Reuters. |
Khi đặt chân xuống Beirut, ông Ghosn được cho là đã có cuộc gặp tổng thống Lebanon, ông Michel Aoun và nói về các vấn đề pháp lý của mình. Văn phòng ông Aoun phủ nhận cuộc gặp như vậy diễn ra.
Ở Nhật Bản, sự im lặng vẫn tiếp diễn và các cơ quan chức năng dường như vẫn đang đi tìm câu trả lời. Các công tố viên Nhật hôm 2/1 đã khám xét căn hộ của ông Ghosn ở Tokyo - nằm ở khu thượng lưu của quận Roppongi - chỉ cách nơi ở của tỷ phú Masayoshi Son vài căn nhà.
Các công tố viên Nhật Bản cho biết họ vẫn đang giữ những tấm hộ chiếu Pháp, Lebanon và Brazil của ông Ghosn. Tuy nhiên đài NHK đưa tin một thẩm phán đã cho phép ông Ghosn mang theo một bản copy của cuốn hộ chiếu Pháp.
Giáng sinh tuyệt vọng
Hiện chưa rõ ông Ghosn đã lên kế hoạch cho cuộc đào tẩu của mình từ khi nào. Nhưng trong cuộc gặp với nhà sản xuất phim Lesher, ông đã tự hỏi liệu một bộ phim có thể khiến mình được cảm thông hơn hay không.
Ghosn cũng muốn tìm hiểu cách những người khác đã chiến đấu cuộc chiến này, ngay cả khi họ thua. Vào tháng 7, ông đã gặp Jake Adelstein, một nhà báo người Mỹ theo dõi sát sao hệ thống tư pháp hình sự Nhật Bản, để bàn về triển vọng cho phiên tòa của mình.
Adelstein gần đây đã xuất bản một cuốn sách về Mark Karpeles, cựu giám đốc sàn giao dịch tiền ảo Mt. Gox, người đã trải qua hơn 5 năm chiến đấu với hệ thống pháp lý Nhật Bản, sau khi bị buộc tội làm sai lệch dữ liệu, biển thủ và vi phạm lòng tin. Hồi tháng 3, Karpeles bị kết tội trong cáo buộc đầu tiên, và phải nhận 2 năm rưỡi tù treo.
Nhà báo Adelstein cho biết ông Ghosn đã hỏi rất nhiều về vụ án của Karpeles, tìm những điểm tương đồng với vụ án của mình, và cố gắng để hiểu cách tiếp cận của các công tố viên.
"Tôi nói với ông ấy là, 'Họ không quan tâm đến công lý đâu Carlos; họ quan tâm đến việc giành chiến thắng'", ông Adelstein chia sẻ.
"Kịch bản tốt nhất là ông sẽ nhận một bản án treo", Adelstein nói với Carlos Ghosn, và cảnh báo rằng trong trường hợp xấu nhất, người đàn ông 65 tuổi có thể sẽ phải ở lại Nhật Bản đến hết đời.
Mặc dù cựu chủ tịch Nissan luôn tuyên bố ông muốn chứng minh mình vô tội ở tòa án, mọi chuyện được cho là đã thay đổi trong kỳ Giáng sinh vừa rồi. Tòa án từ chối yêu cầu của đội ngũ luật sư về việc cho ông Ghosn được gặp vợ mình trong kỳ nghỉ. Thay vào đó, ông phải xuất hiện tại một phòng xử án, nơi các luật sư tranh cãi với các công tố viên về các chi tiết trong vụ xét xử sắp tới.
Tại đây, ông Ghosn được biết vụ xét xử sẽ được thực hiện theo từng giai đoạn, khiến cho nó có thể kéo dài tới 2 năm. Và vào lúc đó, cựu chủ tịch Nissan nhận ra rằng các công tố viên Nhật Bản muốn ông thú tội, nếu ông không làm vậy thì họ sẽ tìm cách giữ ông ở lại vô thời hạn.
 |
| Căn biệt thự giá 15 triệu USD ở thủ đô Beirut của Lebanon mà theo Bloomberg, Carlos Ghosn đã mua và tu sửa bằng tiền của Nissan. Ảnh: Bloomberg. |
"Khi bạn nhìn vào tình huống mà ông Ghosn bị đưa vào, có vẻ như quyết định của ông ấy bị thúc đẩy bởi cảm giác tuyệt vọng", ông Nobuo Gohara, cựu công tố viên, người đang làm việc như một luật sư bào chữa, nhận định.
Giờ đây, khi đã trở lại Lebanon, ông Ghosn có thể hy vọng vào một kết thúc kiểu Hollywood, nhưng là của riêng mình.
Một cuộc họp báo sẽ diễn ra ở Beirut vào tuần tới. Ông Ghosn và các luật sư của mình dự kiến sẽ nêu ra ý tưởng về một phiên tòa ở Lebanon thay vì Nhật Bản, nơi ông được xét xử theo luật chống tham nhũng quốc tế.
