Với đội hình chắp vá, chịu ảnh hưởng nặng nề từ bão chấn thương nhưng Erik ten Hag vừa đưa Manchester United giành chức vô địch Carabao Cup, đứng thứ 3 ở Premier League và tiến vào tứ kết ở 2 giải đấu cúp khác (Europa League, FA Cup).
Bậc thầy 'gỡ rối'
Trận đấu gặp Barcelona ở vòng play-off Europa League mùa này chính là một minh chứng cho tài gỡ rối của ông thầy người Hà Lan. Ở trận đấu đó, khi NHM Man United đã bắt đầu nghĩ đến một kịch bản xấu nhất cho nửa đỏ thành Manchester, ngay lập tức, Erik Ten Hag tung vào sân "con bài tẩy" của mình, đó là tiền đạo người Brazil, Antony, thay cho Wout Weghorst ở những phút đầu tiên của hiệp 2.
Lúc này, Man United thi đấu với một sơ đồ tấn công như sau: Marcus Rashford thi đấu ở trung tâm hàng tiền đạo, Antony ở phía cánh phải, còn Jadon Sancho được chuyển qua cánh trái. Trong khi đó, Bruno Fernandes được đẩy từ cánh phải sang vị trí số 10.
Ngay sau bàn thắng của Fred, Antony đã không phụ lòng ông thầy người Hà Lan của mình bằng một cú ra chân tuyệt vời từ ngoài vòng cấm sau khi bóng bật ra từ vòng cấm của Barcelona, một bàn thắng cho thấy những gì tuyệt vời nhất của Antony: nhãn quan chiến thuật sắc bén cùng khả năng chọn vị trí cực kỳ tốt.
Tuy nhiên, người được nhờ nhiều nhất ở trận đấu đó không chỉ có HLV Erik Ten Hag, mà còn có một cái tên nữa, đó là Aaron Wan-Bissaka. Theo thống kê của The Athletic, ở trận đấu đó, Wan-Bissaka là người có nhiều pha chạm bóng nhất, cụ thể là 36 pha chạm bóng, nhiều hơn cả Rashford và Luke Shaw (đều có 17 pha chạm bóng). Tuy nhiên, sự áp đảo đó của Wan-Bissaka không đem lại sự khác biệt, một phần vì Wout Weghorst, tiền đạo ra sân từ đầu của MU ở trận đấu đó, vẫn chưa thể tìm được bản năng săn bàn của mình.
 |
| Đánh bại Barca với Weghorst trên hàng công là thành tích nổi bật của HLV Ten Hag. |
Cũng theo thống kê của The Athletic, đây là trận thắng thứ 3 của Man United trước Barcelona trên sân nhà Old Trafford. Hai lần trước đó diễn ra vào năm 1984 và 2008. Càng ý nghĩa hơn khi trận thắng này đến ở thời điểm mà Man United rất cần một liều thuốc tinh thần sau những tháng ngày rơi vào khủng hoảng giai đoạn tiền World Cup.
Sau trận đấu gặp Barcelona, HLV người Hà Lan đã chia sẻ bí quyết thành công trong việc xoay tua của mình như sau: "Bóng đá là trò chơi của 11 người, vì vậy, bạn cần phải có nhiều dạng cầu thủ khác nhau với những cá tính khác nhau. Khi các cầu thủ đó được sử dụng, họ phải luôn sẵn sàng đóng góp hết mình cho đội".
"Không thể giành chiến thắng với chỉ một đội hình, nhất là ở thời đại này. Vì vậy, bạn cần phải linh hoạt về mặt chiến thuật để làm sao cho phù hợp với từng đội hình bạn đưa vào sân", Ten Hag nói.
Sau trận đấu gặp Real Betis, HLV người Hà Lan đã chia sẻ về lối tiếp cận của mình trước Real Betis, đội bóng đang rất muốn có được chiến thắng trước Man United: "Chúng tôi biết rõ họ rất cần bàn thắng, vì vậy, họ đã quyết định tấn công phủ đầu. Chúng tôi đương nhiên đã không để điều đó xảy ra".
"Bản thân chúng tôi cũng có được một vài cơ hội nguy hiểm. Tuy nhiên, bản thân chúng tôi cũng để họ có được khá nhiều cơ hội nguy hiểm. Sang hiệp 2, thời điểm chúng tôi đã dần bình tĩnh trở lại, thế trận một lần nữa nghiêng về phía chúng tôi", ông phân tích.
Để thấy được tài xoay chuyển nhân sự của HLV người Hà Lan tốt như thế nào, chúng ta cần phải nghe lời nhận xét của trợ lý Steve McClaren: "Cậu ấy có thể nhìn được những thứ trong trận đấu mà không phải ai cũng thấy được, trong đó có tôi. Đôi lúc, tôi phải ngồi ở khán đài để thấy rõ lối vận hành của trận đấu, trong khi đó, cậu ấy có thể đứng ở đường biên mà vẫn thấy rõ được điều đó. Cậu ấy luôn có được câu trả lời cho mọi thứ, từ việc thay đổi đội hình cho tới thay đổi vị trí".
Cũng theo Steve McClaren, về mặt luân chuyển nhân sự, Erik Ten Hag có khá nhiều điểm tương đồng với cựu HLV Alex Ferguson: "Những sự điều chỉnh của ông ấy (Sir Alex Ferguson), đôi lúc cũng khá khó hiểu, nhưng quan trọng là nó luôn hiệu nghiệm. Erik cũng giống như vậy".
Sự kỳ lạ mà McClaren nói tới có thể thấy rõ ở cách sắp xếp đội hình của HLV người Hà Lan trong trận đấu lượt đi gặp Barcelona ở vòng play-off Europa League.
Cụ thể, ở trận đấu đó, Erik Ten Hag đã quyết định đẩy Fred lên cao để thi đấu bên cạnh Wout Weghorst dưới vai trò của một cầu thủ hộ công cho Marcus Rashford, người chơi cao nhất trong hàng tiền đạo Man United ở trận đấu đó. Tiếp đó, thay vì để Luke Shaw thi đấu ở vị trí hậu vệ cánh, HLV người Hà Lan lại quyết định để anh thi đấu ở vị trí trung vệ.
Còn ở trận thắng West Ham 3-1 thuộc FA Cup, ông lại quyết định rút Marcel Sabitzer, người đang thi đấu khá tốt trên sân, để thay bằng Fred ở phút 86, thời điểm khá nhạy cảm với Man United khi mà đội chủ sân Old Trafford đang cần một bàn thắng. Thế nhưng, những gì diễn ra sau đó đã chứng minh Erik Ten Hag đúng như thế nào.
Cụ thể, ở những phút bù giờ cuối cùng của trận đấu, xuất phát từ một pha tranh chấp của Weghorst với hậu vệ West Ham, bóng đã bật ra. Ngay khi thấy được cơ hội tuyệt vời được tạo ra bởi đồng đội, Fred đã nhanh chóng thực hiện một pha băng vào rồi dứt điểm cực kỳ đẹp vào lưới West Ham.
Một điểm khác mà chúng ta cũng có thể thấy rõ ở HLV người Hà Lan, đó là ông thường chuộng hai sơ đồ chính, đó là 4-2-3-1 và 4-3-3. Cụ thể, tính đến trận lượt về gặp Real Betis, đây đã là trận thứ 4 HLV người Hà Lan sử dụng sơ đồ 4-2-3-1 khi sắp xếp đội hình ra sân.
Trong khi đó, ở Premier League và các đấu trường quốc nội, ông sẽ xoay tua đội hình 4-2-3-1 với đội hình 4-3-3. Chỉ có một lần duy nhất HLV người Hà Lan áp dụng một sơ đồ khác, đó là trận hòa 0-0 trước Southampton, trận đấu mà Quỷ Đỏ thành Manchester đã ra sân với sơ đồ 4-1-4-1.
Tận dụng những nhân tố sẵn có
Ngay khi HLV Erik Ten Hag chuyển đến Man United, đã có nhiều đồn đoán về việc Harry Maguire, Fred và một loạt các cầu thủ được cho là "không phù hợp" với Erik Ten Hag sẽ phải rời khỏi sân Old Trafford, dù là ở TTCN Hè hay TTCN Đông.
Tuy nhiên, đã là tháng 3 của năm 2023, nhưng những cái tên kể trên đều ở lại sân Old Trafford, thậm chí vẫn được HLV người Hà Lan trọng dụng.
Nhiều nguyên nhân đã được nêu ra để giải thích cho quyết định này của HLV người Hà Lan. Phần đông ý kiến cho rằng ông không có nhiều sự lựa chọn về mặt nhân sự, nhất là khi giới chủ của sân Old Trafford không chi tiêu quá nhiều ở TTCN mùa đông năm nay.
Minh chứng cho điều này đó là Man United chỉ đem về hai bản hợp đồng, đó là Wout Weghorst và Marcel Sabitzer, cả hai đều thi đấu dưới dạng cho mượn từ Besiktas và Bayern Munich.
Tuy nhiên, cũng nhờ hai bản hợp đồng này mà HLV Erik Ten Hag gặt hái được rất nhiều thành công. Thống kê cho thấy, ngoại trừ trận thua đậm 7-0 trước Liverpool, Man United chưa đánh rơi bất cứ trận thắng nào khi cả hai cầu thủ này thi đấu trên sân.
Thậm chí, khi Weghorst thi đấu đủ 90 phút ở trận đấu gặp Real Betis, anh đã có được một bàn thắng vào lưới đội chủ sân Benito Villamarin.
Điều khiến Wout Weghorst trở nên giá trị trong mắt Erik Ten Hag không tới từ những bàn thắng hay những cú ra chân đẹp mặt từ ngoài vòng cấm, mà nó tới từ những pha đập nhả, cùng với đó là những pha thoát xuống, sau đó nhả bóng lại cho các đồng đội thực hiện phần việc còn lại.
Hoặc chỉ đơn giản là những pha chọn vị trí rồi sút bóng đầy uy lực khiến các thủ môn không còn cách nào khác là phải đẩy bóng ra ngoài. Khi đó, các đồng đội của anh sẽ có được những vị trí cực kỳ "ngon ăn" cho một pha ra chân thành bàn. Nói cách khác, Wout Weghorst chính là minh chứng rõ nhất cho tài nhìn người của HLV người Hà Lan.
 |
| Hàng công MU hoạt động khá hiệu quả ở mùa này. |
Những con số ở trận đấu gặp Real Betis cũng phản ánh những gì tuyệt nhất của cầu thủ người Hà Lan. Cụ thể, theo Sofascore, Wout Weghorst đã có được 9 đường chuyền thành công trong số 14 đường chuyền được anh tung ra ở trận đấu đó. Ngoài ra, anh còn thành công ở 2 trong số 6 pha tranh chấp thực hiện trên mặt đất và 2 trong số 3 pha tranh chấp trên không.
Cũng ở trận đấu gặp Real Betis, chúng ta mới thấy vì sao Fred lại được trọng dụng nhiều như thế trong đội hình của HLV Erik Ten Hag. Theo thống kê, cầu thủ người Brazil đã hoàn thành 29 trong số 33 đường chuyền của mình ở trận đấu đó, đạt tỷ lệ lên tới 88%.
Ngoài ra, anh còn thành công ở 7 trong số 13 pha tranh chấp dưới mặt đất và 1 trong số 2 pha tranh chấp trên không. Khi nhìn vào bản đồ nhiệt của cầu thủ người Brazil, chúng ta có thể thấy vị trí anh xuất hiện nhiều nhất đó là vị trí biên trái và rìa ngoài vòng cấm của đối phương theo hướng tấn công của Man United, một minh chứng cho thấy khi cần, Fred cũng có thể dâng cao như một tiền vệ công thực thụ.
Nhiệm vụ ở tứ kết
Đến được tứ kết của Europa League ngay ở mùa giải đầu tiên dẫn dắt Man United thực sự là một thành công to lớn với Erik Ten Hag, vị HLV không có được bản CV "hào nhoáng" như những người tiền nhiệm của ông. Tuy nhiên, với một HLV không bao giờ chịu bỏ cuộc như Erik Ten Hag, chắc chắn, ông sẽ không bao giờ muốn chỉ dừng lại ở tứ kết.
Dù vậy, khi nhìn vào đội hình của Man United giai đoạn hiện tại, chúng ta khó có thể nói rằng Man United sẽ tiến xa ở Europa League năm nay, nhất là khi họ gặp phải khá nhiều ca chấn thương ở những vị trí quan trọng như Christian Eriksen, Alejandro Garnacho.
Trong khi đó, Wout Weghorst, dù đã có được bàn thắng trước Real Betis, vẫn chưa thể có được bàn thắng thứ 2 ở Europa League và bàn thắng đầu tiên ở Premier League. Chính vì lẽ đó mà cho tới thời điểm hiện tại, Man United vẫn chỉ dựa vào tài năng của Marcus Rashford, một cầu thủ có thể tỏa sáng rất đúng lúc, nhưng cũng có thể "tịt ngòi" khi phong độ đi xuống.
Dù đối thủ là ai đi nữa, các cầu thủ Man United, dưới sự dẫn dắt của một người thầy có quyết tâm cao độ như Erik Ten Hag, chắc chắn sẽ cố gắng hết mình cho đấu trường quan trọng nhất của mùa giải năm nay, Europa League, danh hiệu sẽ giúp Erik Ten Hag chiếm trọn niềm tin của NHM Man United như cái cách mà Jose Mourinho đã làm được ở mùa giải 2016-2017.
Mục Thể thao giới thiệu Soccernomics của hai tác giả Simon Kuper và Stefan Szymanski, cuốn sách phơi bày phần nào sự thật về nền công nghiệp bóng đá với đại diện tiêu biểu là những ông lớn như Real Madrid, Barcelona, Manchester United...
