Ngôi nhà chung của nhiều tác giả Việt

PGS.TS Phạm Xuân Thạch (Trưởng khoa Văn học, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn) từng nhận định rằng Nhà xuất bản Trẻ là đơn vị làm sách cho thanh thiếu niên. Bằng tác phẩm của mình, Nhà xuất bản Trẻ không chỉ tạo ra mặt bằng tốt về sách cho thanh thiếu niên với tác phẩm có hàm lượng văn hóa, tính nhân văn cao mà còn định hình gương mặt văn học đương đại.

Là thành viên tích cực của Hội Xuất bản Việt Nam, Nhà xuất bản Trẻ đã có nhiều đóng góp trong việc khuyến khích tác giả, xây dựng văn hóa đọc cũng như không gian đọc tại các địa phương.

Khuyến khích, đồng hành cùng tác giả Việt

Đối với nhà văn Đỗ Tiến Thụy, Nhà xuất bản Trẻ là điểm khởi đầu cho con đường sự nghiệp của ông. Khi bị từ chối bởi một nhà xuất bản, ông đã “đánh liều” gửi bản thảo đầu tay đến Nhà xuất bản Trẻ. Không lâu sau, ông nhận được một cuộc điện thoại, thông báo tác phẩm sẽ được xuất bản. Không chỉ hứa hẹn in, biên tập viên cuốn sách sau quá trình biên tập đã trò chuyện với nhà văn về “80 điểm cần trao đổi” trong bản thảo.

Còn với nhà văn Nguyễn Việt Hà, Nhà xuất bản Trẻ là nơi ông đã công bố các tác phẩm của mình. Những trang viết mang đậm chất Hà Thành mang tên Cơ hội của Chúa, Ba ngôi của người, Thị dân tiểu thuyết… cuối cùng đã được đến với công chúng. Có những cuốn được tái bản tới 12 lần.

Nguyễn Nhật Ánh cũng là một trong những cái tên được Nhà xuất bản Trẻ “đỡ đầu” và xuất bản nhiều tác phẩm như Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, Tôi là Bê tô, Mắt biếc, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh… Một số tác phẩm đã được chuyển thể lên màn ảnh rộng và nhận được sự hưởng ứng của đông đảo công chúng.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh gắn bó với Nhà xuất bản Trẻ qua nhiều đầu sách dành cho tuổi mới lớn. Ảnh: NXB Trẻ.

“Trong số tác giả văn chương của chi nhánh Hà Nội Nhà xuất bản Trẻ có những cây bút mà thiếu họ thì không có văn học đương đại như Nguyễn Huy Thiệp, Bảo Ninh, Nguyễn Bình Phương… Việc phát hành được những tác phẩm chất lượng là đóng góp lớn của đơn vị xuất bản cho văn chương. Không chỉ làm công việc xuất bản sách, mà Trẻ còn cùng định hình diện mạo văn học Việt Nam đương đại", PGS.TS Phạm Xuân Thạch cho biết vào buổi lễ kỷ niệm 20 năm chi nhánh nhà xuất bản Trẻ tại Hà Nội.

Nhà xuất bản Trẻ còn là đơn vị đồng hành tổ chức cuộc thi Giải thưởng Văn học tuổi 20 và Giải Văn học thiếu nhi Vì tương lai đất nước. Những sân chơi này đã nuôi dưỡng một thế hệ cây bút tài hoa như Nguyên Hương, Nguyễn Ngọc Tư, Nguyễn Ngọc Thuần, Phong Điệp, Phan Triều Hải…

Đem lại những ấn phẩm chất lượng

Trong nhiều năm liền, nhà xuất bản Trẻ là đơn vị liên tục đạt các giải thưởng về sách. Trong khuôn khổ giải Sách Quốc gia, năm 2020 và năm 2021, nhà xuất bản giành giải B với hai cuốn sách lần lượt là Sài Gòn của em (Lê Thư, Hoàng Nguyên, Thiện Kiều) và Chuyện của anh em nhà Mem & Kya (Nguyễn Quang Thiều, Kim Duẩn minh họa).

Giải thưởng Sách Quốc gia là một trong những hoạt động được Hội Xuất bản Việt Nam tham gia đóng góp ý kiến xây dựng tiêu chí cũng như chấm giải. Là một thành viên của Hội, Nhà xuất bản Trẻ đã tích cực hưởng ứng, đem đến sân chơi này nhiều ấn phẩm thú vị hướng tới đối tượng thiếu nhi.

Sài Gòn của em là một cuốn sách tranh mở ra một thế giới chân thực, sinh động về TP.HCM. Tác giả Hoàng Nguyên đã đem đến một góc nhìn rất đời thường, những chi tiết thú vị về trung tâm kinh tế của Việt Nam. Nơi đây vừa nhộn nhịp, xô bồ nhưng cũng có những khoảnh khắc chậm rãi, êm ả trong những cơn mưa bất chợt.

Còn Chuyện của anh em nhà Mem & Kya là những bài học cho trẻ về mối quan hệ gia đình, làm sao để trở thành một người tử tế, giữ cho mình thiên lương. Mỗi câu chuyện nhỏ đều hàm chứa một thông điệp gần gũi với bạn đọc.

Tác giả Chung Thủy Quỳnh nhận giải thưởng trong cuộc thi minh họa sách của nhà xuất bản Trẻ. Ảnh: Nhà xuất bản Trẻ.

Nhà xuất bản Trẻ cũng được ghi nhận nhiều ấn phẩm có thiết kế đẹp, bắt mắt như bộ sách Mỗi nhà văn một tác phẩm, Có 2 con mèo ngồi bên cửa sổ (Nguyễn Nhật Ánh), Họ trở thành nhân vật của tôi (Hồ Anh Thái), Đá hát, Âm thanh cầu thang gỗ, Bên cạnh rong rêu (Tạ Mỹ Dương)...

Nhiều tác phẩm do Nhà xuất bản Trẻ xuất bản đã đoạt được các giải thưởng lớn như Giải thưởng Văn học ASEAN như Cơn giông (Lê Văn Thảo), Cánh đồng bất tận (Nguyễn Ngọc Tư). Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam qua các năm cũng ghi nhận các tác phẩm Một ngày và một đời, Dũng Sài Gòn, Một chuyến đi xa.

Suốt hơn 20 năm nay, đội ngũ nhà xuất bản Trẻ đã dày công xây dựng tủ sách Di sản Hồ Chí Minh. Đây là công trình nghiên cứu công phu, tập hợp nhiều tài liệu, hình ảnh quý giá, phần nào khái quát được cuộc đời, hoạt động và tư tưởng, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tủ sách có hơn 50 đầu sách giấy, sách điện tử và bản đồ.

Bộ sách phù hợp làm tư liệu tra cứu hay quà tặng quý cho các cơ quan, trường học, tổ chức, cơ sở Đảng, cơ sở Đoàn… và đặc biệt là làm tư liệu phục vụ các buổi sinh hoạt tìm hiểu, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Xây dựng văn hóa đọc

Xây dựng văn hóa đọc là một mục tiêu mà các hoạt động của Hội Xuất bản Việt Nam luôn hướng tới. Là thành viên của Hội Xuất bản Việt Nam, Nhà xuất bản Trẻ tích cực tham gia các hoạt động xây dựng văn hóa đọc, đem sách đến đa dạng không gian, địa phương, mở rộng nhiều độc giả. Mới đây nhất là sự kiện khai trương Vườn sách tại Thảo Cầm Viên (TP.HCM). Cùng Đường sách Nguyễn Văn Bình, không gian đọc đã được mở rộng ra để phù hợp với nhiều đối tượng hơn.

Theo đại diện nhà xuất bản, Vườn sách hiện có 1.000 cuốn sách do Nhà xuất bản Trẻ trao tặng, cùng nhiều trang thiết bị cho không gian đọc sách như tủ, kệ sách, bàn ghế... Trong tương lai, đơn vị sẽ định kỳ cung cấp các ấn phẩm thiếu nhi mới được xuất bản để hỗ trợ cho Vườn sách.

Đại diện nhà xuất bản Trẻ trao 100 suất học bổng cho trẻ gặp khó khăn tại TP.HCM. Ảnh: Nhà xuất bản Trẻ.

Trong Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam tại Huế, Nhà xuất bản Trẻ đã tham trưng bày tủ sách Chuyển đổi số với những tựa sách cần thiết cho cá nhân và cơ quan đơn vị. Gian hàng Nhà xuất bản Trẻ tại Huế cũng có quầy trải nghiệm một số tựa ebook, quét mã QR đọc sách miễn phí trong thời gian hội sách.

Khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Hội Xuất bản Việt Nam đã có nhiều hoạt động thiết thực nhằm đảm bảo công tác khuyến đọc không bị đứt gãy. Sát cánh cùng Hội, Nhà xuất bản Trẻ cũng có những hoạt động ý nghĩa như trao 100 suất học bổng cho trẻ gặp khó khăn tại TP.HCM, tổ chức cuộc thi ảnh “Sách Trẻ bên gia đình bạn”...

Sau 42 năm, cùng nhiều biến đổi của đất nước, Nhà xuất bản Trẻ vẫn giữ vững châm ngôn của mình: “Nuôi dưỡng tâm hồn, khơi nguồn tri thức”. Dưới mái nhà chung của Hội Xuất bản Việt Nam, Nhà xuất bản Trẻ đã có những hoạt động tích cực đóng góp vào việc phát triển thị trường sách của tác giả trong nước nói riêng và văn học nói chung.