Cách tư duy ngược của một giáo sư Mỹ

Nếu cần một cuốn sách chỉ đường cho những quyết định táo bạo, Tư duy ngược dịch chuyển thế giới của tác giả Adam Grant xứng đáng được lựa chọn.

Dẫn chứng cụ thể từ những tượng đài thành công lẫn thất bại được tác giả tổng hợp, phân tích đa dạng trong nhiều lĩnh vực: Tài chính, thể thao, chính trị, giúp người đọc tự trả lời cho bài toán khó của mình.

Sách Tư duy ngược dịch chuyển thế giới. Ảnh: FN.

“Ngược dòng” có cơ sở

Nếu một người đi ngược lại đám đông có nghĩa người đó cực kỳ thông minh hoặc cực kỳ ngu dốt. Tư duy ngược dịch chuyển thế giới nghiêng về vế đầu nên đừng hiểu lầm cuốn sách dạy mọi người: Hãy làm ngược hết tất cả khuôn mẫu sẽ thành công.

Trong từng chương của cuốn sách này, Adam Grant phân tích những câu chuyện điển hình, nổi tiếng để thuyết phục người đọc tin vào lập luận của ông một cách tự nhiên.

Như chương “Sự phá hủy mang tính sáng tạo”, ông phân tích về sự thành công của công ty mắt kính Warby Parker. Trang web đầu tiên bán mắt kính trực tuyến với giá 95 USD và tặng kèm thêm một cặp mắt kính nữa cho những khách hàng ở các nước phát triển.

Trong khi cả xã hội lúc đó tin rằng những chiếc mắt kính đang được cửa hàng Luxottica bán với giá 500 USD là hoàn toàn hợp lý, Dave Gilboa (đồng sáng lập Warby Parker) lại thắc mắc tại sao một chiếc mắt kính đơn giản lại có giá đắt hơn chiếc điện thoại Iphone.

Sau khi bắt tay nghiên cứu, khảo sát thị trường, Dave khám phá ra đế chế độc tôn của thương hiệu khổng lồ Luxottica đã đẩy giá mắt kính lên gấp 20 lần so với chi phí sản xuất.

Warby Parker ra đời với cú “ngược dòng” từ chính sự khác biệt có cơ sở như thế và "chễm chệ" ngồi ngay ngắn vị trí thứ nhất khi tạp chí Fast Company công bố danh sách công ty sáng tạo nhất thế giới vào năm 2015.

Công ty đã đạt doanh thu hàng năm hơn 100 triệu USD và được định giá hơn 1 tỷ USD nhưng chỉ cần vỏn vẹn 500 nhân viên.

Adam Grand đã chỉ ra: “Dấu hiệu của sự mới lạ (orginality) là từ chối những điều được mặc định và khám phá ra những lựa chọn tốt hơn”.

Chúng ta đối diện vấn đề gì đó rất quen thuộc nhưng với cái nhìn khác giúp chúng ta có những ý tưởng mới mẻ với vấn đề cũ.

Tác giả Adam Grant. Ảnh: Nbforum.

Những phát hiện gây “sốc”

Trong cuốn sách, những khám phá của tác giả khiến người đọc không khỏi ngạc nhiên. Sự nghiệp nghệ thuật của Picasso bao gồm hơn 1.800 bức tranh, 1.200 tác phẩm điêu khắc, 2.800 sản phẩm đồ gốm, 12.000 bản vẽ... nhưng chỉ một phần nhỏ trong đó được công chúng đón nhận.

Chính vì vậy, tư duy chất lượng hơn số lượng không còn đúng nữa. Nếu như bạn muốn tạo ra sản phẩm chất lượng tốt hơn, bạn cần làm ít hơn, điều này hóa ra lại là sai lầm.

Tác giả đưa nhiều nhận định của các giáo sư đầu ngành để lập luận. Robert Sutton - GS Đại học Stanford - lưu ý: “Nhà tư tưởng độc đáo sẽ nảy ra nhiều ý tưởng hoán đổi lạ lùng, những ngõ cụt và những thất bại hoàn toàn. Nhưng những cái giá phải trả đó hoàn toàn xứng đáng vì họ tạo ra được một số lượng lớn ý tưởng, đặc biệt những ý tưởng mới lạ”.

Nếu như bạn muốn khởi nghiệp và phân vân rằng mình nên tiếp tục công việc hiện tại hay nghỉ việc để tập trung công việc mới, có thể những dẫn chứng trong sách sẽ cho bạn câu trả lời.

Cựu ngôi sao Phil Knight đã bắt đầu bán giày chạy bộ để trong cốp xe hơi của mình năm 1964 nhưng vẫn giữ công việc kế toán cho đến năm 1969.

Sau khi phát minh ra máy tính Apple I phiên bản đầu tiên, Steve Wozniak bắt tay thành lập công ty với Steven Jobs vào năm 1976 nhưng ông vẫn làm việc toàn thời gian tại hãng Hewlett Packard cho đến năm 1977.

Nhà văn viết truyện kinh dị Stephen King từng là một giáo viên, người gác cổng, nhân viên bơm xăng trong suốt 7 năm, sau khi viết cuốn truyện đầu tiên của mình. Ông chỉ nghỉ việc sau khi xuất bản tiểu thuyết đầu tay Carrie được một năm.

Adam Grant nhận ra một điều: “Bằng cách sở hữu một cơ sở tài chính vững vàng, chúng ta có thể thoát khỏi áp lực xuất bản sách chưa chín muồi, bán các tác phẩm nghệ thuật kém chất lượng hoặc cho ra đời những phương thức kinh doanh chưa được kiểm nghiệm”.

Cuốn sách được nhiều doanh nhân lựa chọn và ưa thích. Giám đốc sản phẩm Google Annie Jean-Baptiste từng chia cuốn Originals: How Non Conformists Move the World của Adam Grant là tác phẩm có ảnh hưởng mạnh mẽ tới sự nghiệp của cô.