Bức thư đề ngày 29/7 kêu gọi chính quyền Mỹ quan tâm, hợp tác với các đối tác và đồng minh trước “các hành vi của Trung Quốc ở vùng đặc quyền kinh tế các nước khác, việc nước này sử dụng và quân sự hóa các đảo, cấu trúc nhân tạo làm cớ để ép buộc các nước, gạt đi phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực đã bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh, và việc Trung Quốc gây áp lực buộc ASEAN nhượng bộ trong đàm phán Bộ Quy tắc Ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC)".
Bức thư với lời lẽ mạnh mẽ đến từ một số thượng nghị sĩ đảng Dân chủ, bao gồm Bob Menendez (bang New Jersey), Ed Markey (Massachusetts), Patrick Leahy (Vermont) và Brian Schatz (Hawaii).
 |
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: Bộ Ngoại giao Mỹ. |
Họ đánh giá cao lập trường của chính quyền Mỹ lên án hành động quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc và đồng tình với các cuộc tuần tra tự do hàng hải (FONOP) của Hải quân Mỹ trong khu vực, nhưng cũng cho rằng “cần hành động nhiều hơn để đẩy lui các hoạt động gây hấn và ngăn chặn xu hướng hành xử bất chấp của Trung Quốc”.
“Chúng tôi kêu gọi ông hãy coi cuộc gặp tới đây ở Bangkok là cơ hội tạo đồng thuận để bảo vệ quyền của đồng minh và đối tác của Mỹ theo Công ước Liên Hợp Quốc về luật biển (UNCLOS), chấm dứt việc Trung Quốc xâm phạm quyền hợp pháp của các nước ven biển, tạo sự tôn trọng luật pháp và thể chế quốc tế, và chống lại nỗ lực của Trung Quốc nhằm phá hoại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở”, các nghị sĩ đề nghị ông Pompeo.
 |
| Bức thư của các thượng nghị sĩ Mỹ. |
Theo thông cáo ngày 25/7 của Bộ Ngoại giao Mỹ, Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ tới Bangkok ngày 1/8 để đồng chủ trì cuộc họp cấp Bộ trưởng Mỹ-ASEAN.
Ngày 2/8, ông Pompeo sẽ có hàng loạt các cuộc gặp ngoại giao ở Bangkok, bao gồm Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) và Hội nghị Bộ trưởng Cấp cao Đông Á (EAS).
“Việc Trung Quốc dọa nạt, cưỡng ép, chối bỏ việc giải quyết tranh chấp bằng ngoại giao, hòa bình và cơ chế trọng tài, và đe dọa dùng vũ lực trong những năm gần đây là thách thức nghiêm trọng cho các lợi ích của Mỹ trong khu vực”, các nghị sĩ nhận xét thêm.
Ngày 20/7, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng ra thông cáo chỉ trích việc Trung Quốc can thiệp vào “các hoạt động thăm dò và khai thác từ lâu của Việt Nam” trên Biển Đông.
“Trung Quốc nên dừng ngay các hành động bắt nạt và không thực hiện các hành vi khiêu khích, gây bất ổn”, thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ viết.
"Các hành động khiêu khích liên tiếp của Trung Quốc nhắm vào hoạt động thăm dò dầu khí của các bên đe dọa tới an ninh năng lượng khu vực và ảnh hưởng tới thị trường năng lượng tự do và mở ở Ấn Độ - Thái Bình Dương", theo người phát ngôn Morgan Ortagus.
