Cá là loại thực phẩm được sử dụng phổ biến trong các gia đình Việt cũng như các nước Phương Đông. Theo những nghiên cứu khoa học hiện đại cho thấy, cá không chỉ là loại thực phẩm ngon, bổ dưỡng mà còn có nhiều tác dụng để chữa bệnh.
Trong những loài cá được xem là phương thuốc quý của các gia đình thì cá trắm đen được coi là thượng phẩm của các loại cá nước ngọt. Đây là loại cá được xếp vào nhóm tăng cường miễn dịch, chống oxi hóa. Chất béo trong cá trắm đen rất tốt cho tuần hoàn máu và tim mạch.
Trong chương trình Ngon và lành (VTC14), Bác sĩ Nguyễn Hữu Du, Nghi Trung, Nghi Lộc, Nghệ An, cho biết, cá trắm đen có gía trị dinh dưỡng cao, không gây bệnh tật nguy hiểm. Cá trắm đen bổ tỳ vị, khí huyết, thích hợp với các chứng tỳ vị hư hàn, biếng ăn, gầy yếu, mệt mỏi.
Về giá trị dinh dưỡng trong 100g ăn được có: 91 kcal, 17 g protein, 2,6 g lipid, 57 mg canxi, 145 mg phospho, 0,1 mg sắt. Cá là thức ăn dễ tiêu hóa, mỡ cá là một loại axít béo không no có tác dụng chống lão hóa với người lớn tuổi và phát triển trí não với trẻ em. Cá là thức ăn bổ dưỡng, vì vậy nhiều phụ nữ khi mang thai thường ăn cháo cá để cung cấp các chất dinh dưỡng thiếu yếu cho thai nhi phát triển.
Theo phân tích, cứ 100 g cá trắm đen, có 19,5 g đạm với nhiều axit amin quý, 5,2 g chất béo, các khoáng chất canxi, photpho, sắt, vitamin, chứa nhiều chất chống lão hóa. Cá trắm đen là loại thực phẩm dễ chế biến, ta có thể nấu thành các món như cháo cá trắm, để dành cho người suy nhược.
Một số bài thuốc từ cá trắm đen:
Bài 1: cá trắm đen 1 con khoảng 1kg, bỏ vẩy, ruột, rửa sạch, khứa rãnh 2 bên thân cá, để lên đĩa hấp gần chín cho gừng tươi, hành, rượu, ít mì chính chưng tiếp cho chín, ăn nóng.
Bài 2: cá trắm đen 1 con 1kg, giá đậu nành 500g, mầm tỏi 10g thái đoạn. Gia vị vừa đủ ướp thịt cá, rán vàng nấu cùng giá, tỏi thành canh để ăn.
Bài 3: cá trắm thái miếng 100g, mướp 300g. Cá rán giòn, mướp gọt vỏ thái khúc dài 3cm, lại thái sợi cho vào nồi nước sôi nấu một lúc vớt ra để ráo nước. Nước dùng nấu sôi cho hành gừng rượu và cá vào nấu, vớt bỏ bọt nấu sôi 5 phút cho mướp vào, nêm gia vị vừa ăn.
Bài 4: cá trắm đen 500g, 3 lát gừng với lượng gạo vừa đủ nấu cháo ăn.