Bill Gates nói với một người bạn rằng anh đến Harvard để học hỏi những người thông minh hơn mình… và anh đã ra đi với tâm trạng thất vọng.
Anh đến Cambridge vào mùa thu năm 1973 trong lúc chưa hề có một ý tưởng mình sẽ làm gì trong đời. Mặc dù đã đăng ký môn học chính là dự bị luật học, anh lại không mấy quan tâm chuyện trở thành luật sư như cha mình.
Cả bố mẹ cũng không mấy hy vọng anh sẽ theo đuổi nghề này. Gia đình không hề ép buộc con phải thế này hay thế khác. Bố mẹ chỉ đòi hỏi anh phải vào đại học và hòa nhập cùng các sinh viên khác.
Môi trường đại học nào tốt cho con trai họ bằng Harvard, trung tâm đào tạo bậc cao lâu đời nhất nước Mỹ? Nơi này gắn liền cả một huyền thoại. Nó gợi cho mọi người liên tưởng hình ảnh sự thành đạt, địa vị và thế lực đỉnh cao. Những vị chánh án tòa án tối cao đều từng học ở Harvard. Các tổng thống cũng thế.
Giờ đây, con trai họ đã bước vào môi trường trí tuệ này. Mọi ý tưởng anh ấp ủ về việc thành lập công ty phần mềm với Paul Allen phải gác lại, bố mẹ anh đã yêu cầu như thế.
“Lúc nào tôi cũng mơ hồ không biết mình sẽ làm gì, còn bố mẹ tôi thì muốn tôi vào đại học”, Gates kể.
“Bố mẹ tôi không muốn tôi lập công ty và cũng không hẳn muốn tôi hoàn tất chương trình đại học. Ông bà không hề có hướng cụ thể trong đầu mà chỉ nghĩ rằng tôi cần phải sống với các sinh viên khác, theo học chương trình đại học bình thường… và tôi đã làm như thế".
 |
| Bill Gates thời trẻ. Ảnh: Doug Wilson / Getty Images. |
Ở Harvard, hầu hết sinh viên năm đầu sống ở ký túc xá nằm cạnh khu Yard, kề với Quảng trường Harvard ở Cambridge.
Yard là trung tâm của trường đại học thuở ban đầu, thành lập vào năm 1636, chỉ 16 năm sau khi những di dân đặt chân đến Plymouth. Vào cuối năm thứ nhất, các sinh viên có thể đăng ký sống trong 12 khu nội trú.
Năm thứ nhất, Gates được xếp vào một trong các ký túc xá và ở cùng phòng với hai sinh viên khác, Sam Znaimer và Jim Jenkins.
Họ đã được xếp cùng phòng một cách tình cờ. Họ không hề quen biết nhau. Cả ba xuất thân từ những hoàn cảnh và nền văn hóa vô cùng khác biệt - đúng là dạng môi trường mà bố mẹ Gates đã kỳ vọng.
Gates là anh chàng da trắng, giàu có, người Seattle. Znaimer là chàng Do Thái nghèo đến từ Canada mà bố mẹ đã di cư sang Montreal. Anh vào Harvard nhờ học bổng, theo ngành Hóa. Jenkins là chàng da đen tầng lớp trung lưu người vùng Chattanooga bang Tennessee, có cha trong quân đội.
“Tôi thấy Bill có nét độc đáo”, hồi tưởng của Znaimer, hiện nay là nhà đầu tư ở Vancouver, British Columbia.
“Trước đó, tôi không quen biết nhiều người da trắng giàu có gốc Anglo-Saxon theo đạo Tin Lành. Ở Montreal, tôi không quen biết những người như thế. Bill là người xuất thân từ một gia đình khá giả và đã học trường tư. Anh ta thường kể một vị giám đốc nào đó của bang Washington hay lui tới với ông nội anh như thế nào, một thế giới không quen thuộc với tôi. Nhưng ngược lại, Bill rất hòa đồng. Anh chẳng khoác lác hay huênh hoang. Chúng tôi đều sống như nhau. Chúng tôi cùng ăn, làm việc, đều quan tâm khoa học, kỹ thuật và những thứ khác đại loại như vậy. Chúng tôi say mê khoa học viễn tưởng".
Khi ghi danh vào Harvard, Bill Gates được phép tham dự cả chương trình đại học và cao học. Điều đó cũng không lạ đối với những sinh viên có năng khiếu. Điều khác lạ là anh đã được phép gác lại những học phần đại học về toán, lý, khoa học máy tính để đăng ký những tín chỉ cho chương trình cao học về sau.
“Khoảng hai phần ba các học phần của tôi nhắm vào bằng đại học và khoảng một phần ba dành cho bằng cao học, mặc dù giờ đây tất cả đều vô nghĩa. Bởi vì, tôi đã không hoàn tất được chương trình nào cả”, Gates kể.
