Mới đây, Công ty cổ phần Văn hóa & Truyền thông Nhã Nam kết hợp với Nhà xuất bản Thế giới ấn hành sách Truyện Thúy Kiều. Tác phẩm này do hai tác giả Bùi Kỷ và Trần Trọng Kim khảo hiệu. Sách cũng có thêm phần phụ bản màu gồm 11 bức vẽ quý giá của các họa sĩ nổi tiếng như Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Tường Lân...
Bìa cuốn sách Truyện Thúy Kiều sử dụng tranh của họa sĩ Lê Văn Đệ tạo dư luận trái chiều. |
Một trong 11 bức tranh của họa sĩ Lê Văn Đệ đã được sử dụng làm bìa sách. Tuy nhiên, bìa sách Truyện Thúy Kiều khi vừa ra mắt đã gây ý kiến trái chiều. Nhiều người cho rằng bìa sách đẹp và ấn tượng nhưng không ít độc giả cho rằng, bìa sách phản cảm, thậm chí dung tục.
Nhà văn Đoàn Minh Phượng là một trong những người chia sẻ đầu tiên về bìa cuốn sách Truyện Thúy Kiều. Bà tỏ ra thất vọng với "bộ mặt" của một tác phẩm nhẳm kỷ niệm 250 năm ngày sinh của thi hào Nguyễn Du. Trên trang cá nhân, bà viết: “Nhã Nam làm bìa sách cho Nguyễn Du. Thôi thế là xong hẳn”.
Nhà văn Đoàn Minh Phượng tỏ ra thất vọng về bìa sách Truyện Thúy Kiều. |
Trên trang mạng xã hội của công ty Nhã Nam cũng nhận được những phản ứng trái chiều của độc giả về bìa sách này. Nhiều độc giả tỏ ra thất vọng với đội ngũ thiết kế.
Sau khi liên hệ với phía Nhã Nam, Zing.vn xin đưa toàn văn phản hồi của ông Dương Thanh Hoài, Giám đốc Nhã Nam TP HCM về vấn đề này:
"Bức tranh mà chúng tôi sử dụng làm bìa cuốn Truyện Thúy Kiều là bức vẽ của họa sĩ Lê Văn Đệ. Ông là một họa sĩ tiền bối nổi tiếng của Việt Nam từ thời đầu của trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Lê Văn Đệ là người đỗ thủ khoa đầu tiên của trường này, và cũng là người chịu trách nhiệm trang trí cho lễ đài tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945. Bức vẽ này được in trong cuốn Tập văn họa kỷ niệm Nguyễn Du do Hội Quảng Trị - Huế, với sự hỗ trợ của hội Khai trí Tiến Đức và hội Khuyến học vào dịp ngày giỗ Nguyễn Du xuất bản năm 1942.
Với mục đích phát hành để lấy tiền sửa mộ và dựng bia Nguyễn Du tại làng Tiên Điền. Tập văn họa này khá có tiếng trong giới xuất bản đương thời, được đánh giá rất cao. Có 11 bức tranh in trên giấy dó, của 11 họa sĩ nổi tiếng là: Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Lê Văn Đệ, Nguyễn Gia Trí, Lưu Văn Sìn, Nguyễn Tường Lân, Nguyễn Văn Tỵ, Nguyễn Đỗ Cung, Lương Xuân Nhị, Tôn Thất Đào, Phạm Hầu.
Trong số 11 bức tranh nói trên, nhóm họa sĩ thiết kế thấy dùng tranh của cụ Lê Văn Đệ là khá hợp lý. Bức tranh đẹp, dùng nhiều màu đen, vẽ theo phong cách như tranh khắc, rất khỏe khoắn. Bức vẽ này còn có nhiều khoảng không để bìa có không gian cho trình bày.
Đây là bức vẽ mà họa sĩ minh họa cho câu thơ tả vẻ đẹp Thúy Kiều khi tắm: “Rõ màu trong ngọc trắng ngà/ Dày dày đúc sẵn một tòa thiên nhiên”. Rõ ràng, nếu minh họa câu thơ này, họa sĩ Lê Văn Đệ (vốn là họa sĩ hàng đầu Việt Nam) được đào tạo cả ở Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương lẫn Đại học Mỹ thuật Paris, hoàn có thể đi theo những lối tả chân, tả thực rất cụ thể chi tiết khác. Thế nhưng, như mọi người có thể thấy, ông cũng vẽ theo lối tượng trưng, ước lệ, theo phong cách tranh khắc. Tựu trung, đây là một bức vẽ khá gián cách, không hề có một chút tả chân nào. Và dĩ nhiên là càng không nhuốm điều gì gọi là dung tục ở đây.
Chúng tôi phải nói rằng họa sĩ thiết kế cũng đã rất thận trọng với bìa sách, cho nên còn đẩy việc gián cách, ước lệ lên một mức nữa: hình Thúy Kiều trong bức vẽ còn được tạo hiệu ứng “trang kim”, như là phủ một lớp bụi vàng lên người vậy. Chúng tôi tin rằng khi mọi người cầm sách cụ thể trên tay sẽ thấy rõ điều đó và thấy là một cái bìa đẹp và hợp lý.
Với những người không thích bìa sách, chúng tôi chỉ xin thêm một lí do nữa để giải thích. Chúng tôi không nghĩ, cuốn sách được các nhà văn, nhà nghiên cứu, họa sĩ chung tay làm với mục đích quyên góp sửa mộ, xây bia cho cụ Nguyễn Du, phát hành vào dịp ngày giỗ, đích thân học giả Đào Duy Anh biên tập, họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung trình bày, họa sĩ Tô Ngọc Vân trông nom in ấn… mà lại được làm với chất lượng thấp, không phù hợp cho được.
Ngoài việc dùng một bản Kiều có tiếng là Truyện Thúy Kiều do các 2 tác giả Bùi Kỷ, Trần Trọng Kim hiệu đính, khảo dị, chúng tôi đã in thêm trong sách một phụ bản màu, gồm 11 bức vẽ quý giá này. Nỗ lực này nhằm đưa ra một bản Kiều khả tín và đẹp nhất cho ấn bản kỷ niệm 250 năm ngày sinh Nguyễn Du. Mục đích và cách làm của chúng tôi là như vậy, nếu vẫn còn sơ sót gì và chưa được như ý, thì cũng rất mong được hiểu và chia sẻ”.