Ví dụ nhanh nhất có thể đưa ra là Bồ Đào Nha tại Euro 2016, khi hòa 3 trận vòng bảng, thi đấu 3 trong tổng số 4 trận các vòng knockout với đủ 120 phút. Tại World Cup 2010, Tây Ban Nha thua trận vòng bảng đầu tiên trước Thụy Sĩ, ở 4 trận vòng knock-out đều thắng các đối thủ với tỉ số 1-0 để vô địch.
4 trận còn hơn cả 3 năm đấu
Đến World Cup 2018, Pháp có những trận thắng lớn 4-3 trước Argentina và 4-2 trước Croatia nhưng lối chơi của họ chủ yếu dựa vào sự chắc chắn ở hàng thủ, sắc bén trong phản công. "Les Bleus" rất vất vả trước Uruguay ở vòng tứ kết, và để Bỉ cầm 64% bóng, rồi thắng nhờ một pha bóng cố định ở trận bán kết.
Tháng 10/2018, Bỉ vượt Pháp để trở thành đội xếp thứ nhất trên bảng xếp hạng FIFA. Từ đó đến nay, gần 3 năm, Bỉ ngự trị ở vị trí này.
Nhưng thế hệ vàng của bóng đá Bỉ sẽ khó được nhớ đến như là đội xếp thứ nhất thế giới trong 3 năm. Họ chỉ được nhớ đến với danh hiệu vô địch một giải lớn.
 |
| De Bruyne và Lukaku sẽ là những hy vọng của tuyển Bỉ trước Bồ Đào Nha. Ảnh: Reuters. |
Nếu ở một giải quốc gia, anh xếp đầu 3 năm, anh có 3 danh hiệu vô địch. Nhưng trong bóng đá quốc tế thì không, đó là một nghịch lý.
Có thể nhiều trận đấu không mang nhiều ý nghĩa, nhưng một vài trận đấu lại là tất cả, đôi khi anh chỉ cần chứng tỏ khả năng trong vài trận đấu này. Và trong vài trận này, anh cũng chẳng cần chơi bắt mắt lắm, nếu có đủ may mắn, anh sẽ vô địch, như Bồ Đào Nha.
Với Bỉ cũng vậy, 4 trận đấu trong vòng 2 tuần tới sẽ xác quyết vị trí của thế hệ vàng. Cũng có thể không phải đến 2 tuần, Bỉ có thể ra về ngay tối nay nếu họ thua. Nên sẽ thật dễ hiểu nếu thấy không khí thận trọng bắt đầu bao trùm tại nơi đóng quân của các đội bóng.
Cá nhân hay kế hoạch?
Bỉ cần gì để thắng chiến dịch? Những kế hoạch thi đấu tốt, và hơn nữa là các tài năng tỏa sáng đúng lúc.
Tại vòng 16 đội của World Cup 2018, Bỉ bị Nhật Bản dẫn trước 2-0 đến phút 69, nhờ sự tỏa sáng kịp lúc của các cá nhân, họ lội ngược dòng thắng 3-2. Nếu thua trận đó, thì đã không có khái niệm thế hệ vàng của bóng đá Bỉ.
Tại trận tứ kết gặp Brazil, Bỉ đổi từ sơ đồ 3-4-3 sang sơ đồ 4-3-3 và nhấn mạnh vào phản công. Họ giành chiến thắng 2-1, đó là chiến thắng của kế hoạch thi đấu.
Nhưng tại trận bán kết với Pháp, dù cầm bóng nhiều nhưng Bỉ gần như hết ý tưởng và các ngôi sao hụt hơi ở pha bóng quyết định. Thầy trò ông Roberto Martinez chắc chắn học được nhiều qua 3 trận đấu này.
Chưa hết đâu, ngay trong Euro 2020, họ cũng phải học. Đến phút 74, họ mới bẻ gãy được sự kháng cự của Phần Lan. Còn trận gặp Đan Mạch là một trận đấu khổ sở khi Đan Mạch tạo ra 22 pha dứt điểm trong khi Bỉ chỉ có 6.
Một đội Bỉ tầm thường, thờ ơ, ngủ mơ trong suốt hiệp 1 chỉ bừng dậy khi có Kevin De Bruyne vào sân ở hiệp 2. Suy cho cùng vẫn phải nhờ các ngôi sao tỏa sáng.
 |
| De Bruyne là linh hồn trong lối chơi tuyển Bỉ. Ảnh: Reuters. |
De Bruyne tinh tế làm hết các phần việc, dọn chỗ cho Thorgen Hazard ghi bàn gỡ hòa 1-1. Và sau đó, ngôi sao người Bỉ tự chân mình bắn một cú từ ngoài vòng cấm ấn định chiến thắng 2-1 cho Bỉ trước Đan Mạch.
Nhưng Martinez có nói rằng ông không nghĩ trong bóng đá hiện đại, một đội dựa vào một cá nhân để chiến thắng. Dĩ nhiên, điều đó có thể xảy ra trong một trận.
Nhưng để thành công trong cả giải đấu là không thể. Bỉ cần phải phát triển khả năng của các cầu thủ để họ thích nghi một cách linh hoạt khi áp dụng các kế hoạch thi đấu mới.
Kế hoạch tốt cho ngôi sao?
Thực tế, khi đưa De Bruyne vào sân, Bỉ cũng thay đổi kế hoạch thi đấu. Lukaku không đá cắm nữa mà dạt sang biên phải, De Bruyne đóng vai trò số 9 ảo. Hai bàn thắng vào lưới Đan Mạch là kết quả của việc Lukaku lên bóng ở biên phải, hút các hậu vệ Đan Mạch, và nhả bóng vào giữa.
De Bruyne là cầu thủ chuyền bóng hay nhất thế giới hiện tại, hơn Paul Pogba, Lionel Messi. Lukaku là một trong những chân sút hay nhất hiện tại.
2 mùa bóng ở Inter Milan, Lukaku thực hiện chế độ ăn kiêng và nói rằng mình khỏe hơn bao giờ hết. Với 24 bàn của cựu sao Man United mùa bóng vừa qua, Inter vô địch Serie A sau hơn một thập kỷ chờ đợi.
Cầu thủ chuyền bóng tốt nhất đá cạnh chân sút tốt nhất, đấy là hiệu ứng ngôi sao trong đội tuyển Bỉ.
Nhưng đưa Lukaku sang phải và để De Bruyne vào số 9 ảo thì rõ ràng đấy là một kế hoạch chơi bóng của Martinez. Ông không yêu cầu Lukaku lùi lại tham gia phòng ngự, nói với anh hoạt động với cường độ cao trong khu vực 12, 14, 15, 17, 18 (trong hình - PV). Ở Manchester United và Inter, Lukaku rất thoải mái khi chơi ở những khu vực như vậy.
 |
| HLV Roberto Martinez nói với Lukaku hoạt động với cường độ cao trong khu vực 12, 14, 15, 17, 18 |
Lúc này, chân sút tốt nhất dùng để thu hút đối phương, còn cầu thủ chuyền bóng hay nhất đóng vai trò dứt điểm. Một bất ngờ cho đối thủ. Martinez cần phải có nhiều bất ngờ khác như vậy để đi được 4 trận còn lại ở giải đấu này, với giả thiết càng đi sâu, các đối thủ càng thận trọng và có nhiều bài chiến thuật cao tay.
Martinez đã có 59 trận cầm quân đội tuyển Bỉ từ 2016 đến nay, chỉ có 2 trận đấu, đội bóng của ông không ghi được bàn. Một là trận thua Pháp 0-1 tại bán kết World Cup 2018 kể trên. Và hai là trận giao hữu hòa 0-0 vào tháng 6-2018 tại Brussels.
Đối thủ của họ trận đó là Bồ Đào Nha, cũng là đối thủ của họ trong trận đấu hôm nay. Với bộ đôi De Bruyne và Lukaku đang trong độ chín nhất của họ, đội quân Martinez không mong đời việc này lặp lại.
