Những ngày cuối cùng của cuộc chiến tranh khốc liệt, một chiếc máy bay bị bắn hạ và rơi xuống khu vực sa mạc Sahara. Trong chiếc máy bay là một người phụ nữ đã chết và một người đàn ông bị bỏng nghiêm trọng. Anh ta được gọi là "bệnh nhân người Anh" và được chuyển cho y tá Hana chăm sóc tại một biệt thự ở Ý bị hủy hoại.
Nhưng ở nơi hoang vu đó, những cuộc tình nên thơ vẫn đâm chồi nảy nở. Đó là mối tình đẹp nhưng buồn của nữ y tá Hana với chàng trung sĩ phá mìn Kip, là mối tình buồn được ghi chép trong những trang nhật ký của bệnh nhân người Anh - Laszlo de Almasy với cô gái Katharine Clifton.
Sau tai nạn máy bay, người bệnh nhân không nhớ được một chút gì về mình cũng như tất cả những chuyện đã xảy ra. Nhưng qua một loạt các cảnh hồi tưởng, người đọc dần dần biết được về quá khứ của anh. Anh ta thực ra không phải là người Anh mà là một người Hungary tên là Laszlo de Almasy - một phi công làm việc ở Hiệp hội Địa lý hoàng gia của Ai Cập trước chiến tranh.
Almasy gặp Katharine Clifton khi cô theo chồng là Goeffrey - nhân viên tình báo của Anh có nhiệm vụ làm một tấm bản đồ phục vụ nghiên cứu và là tư liệu cho quân đội trong trường hợp chiến tranh bùng nổ. Tình yêu đến với họ một cách bất ngờ nhưng say đắm. Tuy nhiên, Goeffrey biết chuyện tình của Almasy và vợ mình nên đã âm mưu giết vợ, tình địch và tự tử. Nhưng kế hoạch của anh ta đã không thực hiện được mà chính anh ta vong mạng, Katherine bị thương nặng. Cuộc đấu tranh sinh tồn của Almasy và Katharine Clifton nơi sa mạc mà chiếc máy bay rơi xuống trở thành một chuỗi những câu chuyện lãng mạn…
 |
| Tác phẩm Bệnh nhân người Anh của tác giả Michael Ondaatje. |
Hana - một y tá người Canada đã chăm sóc “bệnh nhân người Anh” một cách dịu dàng và ân cần. Dường như anh làm cô nhớ tới người đàn ông cô yêu và đã mất đi trong chiến tranh. Cô luôn đau khổ trong tâm trạng: “Tôi là một tai họa, bất cứ ai yêu tôi, gần gũi với tôi đều bị chết”. Suốt cuộc chiến, chăm sóc những bệnh nhân trong tình trạng tệ nhất, cô tồn tại được bằng cách ẩn giấu một sự lạnh lùng trong vai trò y tá. “Mình sẽ tồn tại. Mình sẽ không sụp đổ vì chuyện này”.
Kip - một trong hai chuyên gia phá mìn đã đem lòng yêu Hana. Nhưng vì anh làm công việc vô cùng nguy hiểm, mà Hana luôn coi mình là người mang lại bất hạnh cho người khác, vì vậy cô lo rằng nếu hai người yêu nhau, anh sẽ chết. Họ luôn tranh thủ từng phút giây và không dám nghĩ đến ngày mai.
David Caravaggio - bạn của bố Hana vốn là tay móc túi chuyên nghiệp. Nhờ tài lẻ này, David được kết nạp vào hàng ngũ gián điệp của Anh với nhiệm vụ ăn trộm tài liệu của Đức. Vì có người phản bội, tung tích của David bị tiết lộ. Ông bị quân đội Đức tra khảo và cắt mất hai ngón tay cái. David truy tìm những kẻ phản bội này và đã giết vài người để trả thù. Một người còn lại David vẫn ráo riết truy lung, đó chính là “bệnh nhân người Anh”…
Tình yêu luôn là đề tài có sức hấp dẫn mãnh liệt. Khai thác đề tài này, tác giả đã để nhân vật bộc lộ tính cách khi đặt họ vào một bối cảnh khốc liệt. Qua đó, những hồi ức, những mâu thuẫn nội tại cũng như khát khao của nhân vật được đẩy lên cao trào và tự chi phối toàn bộ tâm trí của người đọc. Khi những tầng bậc các bí ẩn được hé mở, thì cũng là lúc người ta phát hiện ra một tình yêu lặng lẽ nhưng có sức sống bền bỉ vẫn đang tồn tại mạnh mẽ trong thế giới này.
Bệnh nhân người Anh là cuốn tiểu thuyết đoạt nhiều giải thưởng và được dịch ra hơn 300 ngôn ngữ khác nhau, nhưng có lẽ bản dịch tốt nhất là khi nó trở thành một bộ phim kinh điển của đạo diễn Anthony Minghella văn năm 1996. Bộ phim giành được 9 giải Oscar, 2 giải Quả cầu vàng và 6 giải BAFTA cho phim hay nhất năm 1997.
Michael Ondatjee sinh ngày 12/9/1943. Ông ra đời ở Sri Lanka nhưng mang quốc tịch Canada. Tốt nghiệp cử nhân ở ĐH Toronto và cao học ở Queen’s (Canada). Ông là giảng viên của ĐH York và Glendon từ năm 1971 đến năm 1988. Ngoài viết văn, ông còn làm thơ và viết kịch bản phim. Ông được rất nhiều giải thưởng, trong đó tác phẩm The English Patient được giải Booker và giải thưởng Governor General.
