WH Chong là một nhà thiết kế sách, thành viên sáng lập của Hiệp hội các nhà thiết kế sách Australia (ABDA) và là giám đốc thiết kế lâu năm tại Nhà xuất bản Text Publishing. Nhiều bìa sách được ông thiết kế giành được hàng loạt giải thưởng, như cuốn The Trauma Cleaner của tác giả Sarah Krasnostein và cuốn The Rosie Project của Graeme Simsion.
Chia sẻ với trang ArtsHub về điểm khởi đầu của sự nghiệp, WH Chong cho biết cơ duyên đưa đẩy ông đến với công việc thiết kế sách rất tình cờ. “Tất cả những gì tôi nghĩ là tôi muốn tạo nên những bức vẽ. Vì vậy, tôi đã trở thành nhà thiết kế đồ họa”.
Ông bày tỏ: “Tôi bắt đầu với các tờ báo, sau đó chuyển sang làm việc ở các tờ tạp chí và cuối cùng là tại một nhà xuất bản. Tôi làm việc cho tờ nhật báo The Age vào những năm 1980, sau đó là tờ The Herald ở Melbourne. Sau đó, tôi chuyển sang làm cho tờ The Melbourne Weekly, một đơn vị thuộc Text Media. Nhà xuất bản Text Publishing thời điểm ấy cũng thuộc Text Media và tôi làm cho hai nơi cùng một lúc. Sau đó, tôi chuyển hẳn sang làm về sách”.
 |
| WH Chong là một nhà thiết kế sách kì cựu. Ảnh: artshub. |
Sau này, khi Text Media không còn tồn tại, Text Publishing trở thành một nhà xuất bản độc lập và cho tới nay đã gặt hái được khá nhiều giải thưởng.
WH Chong cũng nhớ như in tác phẩm đầu tay của ông: “Cuốn sách đầu tiên về đề tài viễn tưởng của Text Publishing là cuốn tiểu thuyết Stiff của Shane Maloney năm 1994. Đó là cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Shane Maloney, cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Text Publishing và cũng là cuốn sách đầu tiên của tôi”.
Những hiểu lầm lớn về nghề thiết kế sách
Theo WH Chong, hầu hết công chúng đều không hiểu gì về công việc này. Có một định kiến là việc thiết kế bìa sách khá đơn giản. Tuy nhiên, nội dung, tạo hình của bìa sách được xây dựng nên từ rất nhiều yếu tố: Thể hiện được nội dung cuốn sách theo mong muốn của biên tập viên; có thể tăng doanh số cuốn sách trên toàn cầu; đáp ứng được yêu cầu của nhà xuất bản và những quy định về việc thiết kế bìa sách. Có rất nhiều quy ước mà một nhà thiết kế phải làm quen.
 |
| Cuốn The Trauma Cleaner của tác giả Sarah Krasnostein và cuốn The Rosie Project của Graeme Simsion được WH Chong thiết kế trang bìa. Ảnh: artshub. |
Ông cũng nhấn mạnh về việc phải hiểu rõ cuốn sách, “nếu không thì bạn sẽ không biết bắt đầu từ đâu. Tại bàn thiết kế chỉ có một khung hình thiết kế hình chữ nhật và bạn có thể vẽ mọi thứ bạn muốn ở đó”.
Đề cập tới những yêu cầu của công việc, nhà thiết kế WH Chong nói rằng “bạn cần một sự kết hợp của nhiều yếu tố, tất cả chúng đều phải ở mức tốt. Bạn có tài năng về thiết kế. Bạn phải có khả năng tư duy phân tích - điều cần thiết khi bạn thảo luận và cộng tác với đội ngũ biên tập và tiếp thị sách. Kĩ năng hiểu về mọi người cũng rất cần thiết. Và giống như những công việc khác cần sáng tạo, bạn cần phải bồi dưỡng khả năng ngồi tại một vị trí trong khoảng thời gian dài và thực sự tập trung - điều không phải ai cũng làm được. Về mặt kinh nghiệm và các vấn đề kỹ thuật, bạn chỉ cần liên tục nỗ lực để trở nên tốt hơn. Không có ma thuật hay bí ẩn nào cả”.
Trả lời câu hỏi “tại thời điểm hiện tại, làm thế nào để bắt đầu tham gia vào công việc này?”, nhà thiết kế WH Chong cho hay có thể khởi đầu với việc đạt được một tấm bằng chuyên môn phù hợp và sau đó tìm việc trong một công ty xuất bản. Theo ông, ngành thiết kế, xuất bản không phải là một ngành công nghiệp lớn và vì vậy, hãy làm bất cứ công việc thiết kế nào bạn có thể, cho đến khi bạn tìm được một vị trí tại một công ty xuất bản.
 |
| Nhà văn nổi tiếng Australia Michelle de Kretser cũng đã được WH Chong thể hiện đầy thần thái trong một bức chân dung xuất sắc của ông. Ảnh: textpublishing. |
Đối với những bạn thiết kế tự do, các bạn chỉ cần kiên trì với mục tiêu của mình. Các bạn cần xác định rõ bạn muốn làm việc tại nhà xuất bản nào và viết đơn xin việc và sắp xếp hồ sơ phù hợp với định hướng của họ.
Bạn có biết sự khác biệt giữa bìa sách và bìa đĩa nhạc?
Nhận định về sự thay đổi trong xu hướng thiết kế bìa sách hiện tại, WH Chong cho biết một dấu hiệu bạn có thể dựa vào là nhìn vào những tác phẩm đã đạt được giải thưởng gần đây. Chúng cho thấy một xu hướng thể hiện những giá trị thẩm mỹ thiết kế nhất định. Ông chia sẻ: “Tôi khó có thể nêu tên cụ thể ngoại trừ việc nói rằng các tác phẩm đó mang tới cảm giác tự do, phóng khoáng hơn”.
Ông cũng đưa ra so sánh thú vị giữa bìa sách và bìa album nhạc: “Để tôi nói cụ thể một chút: Sách là một tác phẩm thương mại khác với âm nhạc. Âm nhạc đa dạng và phân tán hơn rất nhiều và bạn có thể thể hiện nhiều thứ trên bìa album hơn là trên bìa sách. Trong khi thiết kế bìa sách cũng thay đổi theo từng vùng lãnh thổ thì bạn thấy bìa đĩa nhạc hầu như không bị điều chỉnh gì, cho dù chúng được phát hành ở Australia, New Zealand hay Vương quốc Anh”.
WH Chong cũng khẳng định: “Như vậy, thiết kế bìa sách có thể đang phát triển chậm hơn bìa đĩa nhạc khoảng 20 năm. Các quy ước của bìa sách mang tính quy chuẩn và được ước đoán trước. Dù vậy, so với trước đây, các công cụ thiết kế đang phát triển rất mạnh vào thời điểm hiện tại. Mọi người đang sử dụng rất nhiều hình minh họa; tranh ảnh, bao gồm ảnh được cách điệu và ngày càng có nhiều trang bìa sách phong phú như vậy. Hiện tại, chúng ta trong thời đại đa dạng, nơi mọi thứ đều có thể được sáng tạo và mọi công cụ đều đang được sử dụng”.
