Ngày 24/8/2011, Tim Cook thay Steve Jobs trở thành CEO của Apple, mở đầu cho một triều đại mới.
Cook đã làm được gì sau ngần ấy năm?
Báo cáo doanh thu của Apple trong quý III vừa qua dù sụt giảm nhưng cũng vượt mức dự đoán của các nhà đầu tư phố Wall. Cổ phiếu tăng 7% giúp Apple giữ vững ngôi vị công ty giá trị nhất thế giới.
Họ kiếm được lợi nhuận trong một quý nhiều hơn hầu hết các công ty làm trong một năm, theo Business Insider.
Nhưng cũng lúc này, doanh thu của Táo khuyết dần thu hẹp lại. Dù là iPhone hay bất cứ sản phẩm nào mà Apple kinh doanh, miếng bánh thị phần dần bé lại.
Họ đã không có một sản phẩm đột phá nào kể từ khi Tim Cook nắm quyền.
Nhưng cần công nhận rằng, Tim Cook là nhà kinh doanh tài ba. Khi ông nắm quyền điều hành, ngay lập tức giá cổ phiếu của Táo khuyết tăng vọt hơn 90%, từ 53 USD lên gần 100 USD mỗi đơn vị, có lúc chạm ngưỡng 125 USD. Đây là mức tăng mạnh mẽ nhất trong lịch sử Apple.
 |
| Giá trị cổ phiếu của Apple. Ảnh: Business Insider. |
Lượng tiền mặt mà Apple nắm giữ cũng tăng gấp 3 lần, hiện tại đã đạt 230 tỷ USD. Đây cũng là lần đầu tiên, Apple trả cổ tức cho các cổ đông của mình. Điều này cho thấy, Cook rất biết cách làm tăng giá trị công ty.
Hiện tại, giá trị vốn hóa thị trường của Apple đứng đầu thế giới với con số 494,7 tỷ USD.
 |
| Mức cổ tức mà Apple trả cho các cổ đông qua các quý từng năm. Ảnh: Business Insider. |
Tim Cook còn là nhà hoạt động xã hội tài ba. Các dự án bảo vệ môi trường, xây dựng nhà máy năng lượng mặt trời, tuyên truyền sử dụng năng lượng sạch, bảo vệ sức khỏe, thậm chí các vấn đề nhân quyền của cộng đồng LGBT, đã giúp đánh bóng tên tuổi Apple, điều chưa từng có dưới thời Steve Jobs.
Tuy vậy, doanh thu của Apple ngày càng đi xuống trong 5 năm dưới triều đại Tim Cook. Nó bắt đầu tăng trưởng âm ở quý vừa qua.
 |
| Tăng trưởng hàng năm và doanh thu hàng quý của Apple. Ảnh: Business Insider. |
Câu trả lời cho sự suy giảm này nằm ở các sản phẩm của họ như iPhone, iPad, Mac. Chúng ra đời mà không còn yếu tố bất ngờ, "one more thing" như cách mà Steve Jobs đã làm.
Quá mải mê với những hoạt động bên lề như marketing, chiến lược kinh doanh, mở rộng thị trường, nhất là sang Trung Quốc, Cook đã quên mất điều cốt lõi của một công ty chính là sản phẩm.
Duy trì sản phẩm cũ nhằm kiếm thật nhiều lợi nhuận, trong khi những thiết bị mới như Apple Watch lại không đáp ứng được nhiều kỳ vọng của giới công nghệ. Điều này khiến thị phần smartphone của Apple giảm gần 5% sau 5 năm.
Mặc dù vậy, số tiền chi cho nghiên cứu và phát triển của Apple trong quý III đã đạt mức 2,5 tỷ USD, tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức cao nhất trong vòng bốn năm qua, chiếm đến 5,9% tổng doanh thu.
 |
| Đầu tư cho nghiên cứu và phát triển của Apple tính theo quý. Ảnh: Business Insider. |
Chi phí cho nghiên cứu và phát triển tăng vọt trong bối cảnh Apple liên tục phải đối mặt với tình trạng sụt giảm doanh thu hàng quý.
Trong quý III, Apple công bố đạt mức doanh thu 42,3 tỷ USD, giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Tình hình kinh doanh xuống dốc tại tất cả thị trường, trừ Nhật Bản.
 |
| Tỷ lệ phần trăm chi phí cho nghiên cứu và phát triển theo doanh thu hàng quý. Ảnh: Business Insider. |
Bảng cân đối doanh thu các mảng kinh doanh sản phẩm khác nhau từ năm 2011 đến nay, cho thấy Apple vẫn sống nhờ iPhone.
Các sản phẩm khác vẫn chỉ chiếm một phần rất nhỏ, thậm chí trong vài quý trở lại đây, tốc độ tăng trưởng mảng sản phẩm này đã bắt đầu sụt giảm nghiêm trọng. Apple vẫn chưa có bất kỳ một sản phẩm công nghệ mới nào trở thành cốt lõi, có thể thay thế iPhone.
Biểu đồ dưới đây cho thấy mức chi cho nghiên cứu và phát triển của Apple tiếp tục tăng ngay cả khi doanh thu bắt đầu sụt giảm.
 |
| Tăng trưởng doanh thu hàng quý so với tăng trưởng đầu tư cho nghiên cứu và phát triển của Apple. Ảnh: Business Insider. |
Cook từng nói về các khoản chi phí cho nghiên cứu và phát triển như thế này: "Có một lượng lớn ngân sách dành cho đầu tư và nghiên cứu những sản phẩm, dịch vụ chưa được công bố. Có rất nhiều thứ chúng tôi đang dự định ngoài các sản phẩm hiện tại".
Nhưng những sản phẩm đó là gì? Xe hơi, TV, tai nghe, thiết bị thực tế ảo hay nhà thông minh, tất cả đều đã được biết đến qua các bản báo cáo. Nhưng Apple không hề tiết lộ bất cứ điều gì. Họ thích giới thiệu những thứ chỉ khi đưa được nó đến tay người dùng.
Tim Cook vẫn cần có một sản phẩm đột phá để chứng minh tài năng của mình. Duy trì những thứ hiện có là chưa đủ, Apple cần phải tạo niềm tin cho các nhà đầu tư của họ. Nhưng có lẽ Cook cần tăng tốc, vì người dùng đã có dấu hiệu mất kiên nhẫn.
