Anh ngừng tuân theo quy định của EU vào 23h ngày 31/12/2020, và các thỏa thuận thay thế chính thức có hiệu lực. Đó là các thỏa thuận về đi lại, thương mại, nhập cư, và hợp tác an ninh, theo BBC.
Cột mốc này chấm dứt 48 năm Anh tham gia EU, mở ra thời kỳ mới với những bất trắc nhất định, và “là dịch chuyển địa chính trị có ảnh hưởng lớn nhất (đối với nước Anh) kể từ khi hết thời đế quốc”, Reuters nhận định.
Thủ tướng Anh Boris Johnson nói Anh giờ đây “có trong tay sự tự do” để có thể làm mọi thứ “khác đi và tốt hơn”, một khi quá trình Brexit dai dẳng đã kết thúc.
Trong khi đó, những người phản đối Brexit khẳng định nước Anh sẽ bị thiệt hơn so với khi còn là thành viên EU.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói Anh vẫn là “một người bạn và đồng minh”.
 |
| Anh gia nhập tổ chức tiền thân của EU vào ngày 1/1/1973. Ảnh: Reuters. |
Anh chính thức rời liên minh 27 thành viên vào ngày 31/1/2020, tức ba năm rưỡi sau cuộc trưng cầu dân ý Brexit năm 2016. Nhưng sau đó, nước này vẫn tuân theo các quy định thương mại của EU trong giai đoạn chuyển tiếp 11 tháng, để hai bên đàm phán về quan hệ thương mại tương lai.
Đàm phán kéo dài tới phút chót, và hai bên chỉ đạt thỏa thuận vào ngày trước Giáng sinh (24/12/2020). Thỏa thuận đó trở thành luật ở Anh vào ngày 30/12 sau khi được Quốc hội chuẩn thuận.
Đây là thời điểm mà người ủng hộ Brexit sẽ nhìn nhận với sự lạc quan, trong khi người ủng hộ EU lại coi là đáng thất vọng, phóng viên chính trị Jessica Parker của BBC bình luận. “Một số lĩnh vực sẽ chịu tác động nhanh và hiện rõ hơn các lĩnh vực khác”, bà cho biết.
Theo thỏa thuận mới có hiệu lực, các nhà sản xuất Anh sẽ được tiếp cận thị trường nội khối EU mà không chịu thuế, tức sẽ không có thuế nhập khẩu đối với hàng hóa giữa Anh và EU. Nhưng doanh nghiệp Anh xuất sang EU sẽ phải điền nhiều thủ tục, giấy tờ hơn.
Ở Brussels, có sự nhẹ nhõm nhất định là quá trình Brexit đã kết thúc, nhưng vẫn có tiếc nuối về bản thân Brexit, biên tập viên Katya Adler của BBC bình luận.
“Về cơ bản, EU nghĩ rằng Brexit khiến cả EU và Anh yếu đi”, bà viết. “Nhưng họ nghĩ đây không hoàn toàn là ‘tạm biệt nước Anh’, mà đúng hơn là ‘chào và gặp lại sau’, vì còn quá nhiều sợi dây giữa hai bên”.
Hai bên vẫn phải đàm phán nhiều điều khoản cụ thể, chẳng hạn như Brussels sẽ cho ngành tài chính của Anh tiếp cận thị trường chung đến mức nào (tài chính là ngành quan trọng của Anh), hay hợp tác chống biến đổi khí hậu. Ngoài ra, thỏa thuận thương mại giữa hai bên yêu cầu phải gia hạn sau mỗi 5 năm.
Một số thay đổi lớn bao gồm việc nhập cảnh và hợp tác an ninh. Thời kỳ đi lại tự do giữa Anh và EU đã chấm dứt, thay thế bằng hệ thống nhập cư dựa vào điểm. Những người từ Anh muốn ở EU hơn 90 ngày trong khoảng thời gian 180 ngày sẽ cần visa.
Người từ EU và Anh sẽ chỉ được miễn phí tối đa 42 lít beer, 18 lít rượu vang, 4 lít rượu và 200 điếu thuốc lá.
Cảnh sát Anh ngay lập tức sẽ mất quyền tiếp cận cơ sở dữ liệu toàn châu Âu về hồ sơ hình sự, vân tay và truy nã.
Không giống phần còn lại của Vương quốc Anh, Bắc Ireland sẽ tiếp tục tuân theo các quy định của châu Âu, vì biên giới giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland chưa rõ ràng.
