“Tôi dự đoán quá trình chỉ kéo dài vài tháng, chứ không phải nhiều năm”, Bộ trưởng Thương mại Anh Liz Truss chia sẻ về nỗ lực đàm phán để tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
“Tôi hy vọng chúng tôi có thể đạt được thỏa thuận trong năm 2022”, bà Truss trả lời phỏng vấn của báo Nikkei Asia.
Hồi tháng 2, Vương quốc Anh đã nộp đơn xin gia nhập Hiệp định CPTPP, nhằm tìm kiếm thêm cơ hội hợp tác kinh tế. Có thể nói, CPTPP là một phần quan trọng trong chính sách thương mại của nước này, sau khi rời Liên minh châu Âu (EU).
Hành trình gia nhập CPTPP
CPTPP hiện có 11 thành viên, bao gồm Việt Nam, Nhật Bản và Singapore. Để tham gia hiệp định này, các quốc gia phải đàm phán về quy định thuế quan, cũng như các điều kiện trong việc tiếp cận thị trường của nhau.
Nhiều đại diện trong ngành nông nghiệp Anh đã bày tỏ quan ngại về việc mở cửa thị trường, buộc sản phẩm nội địa phải cạnh tranh ở nước ngoài. Song Bộ trưởng Thương mại Liz Truss cho biết nước Anh tự tin vào việc “đàm phán thành công các điều khoản tiếp cận thị trường”.
Bà Truss nói: “Gần đây, chúng tôi đã đạt được thỏa thuận về mặt nguyên tắc cho một hiệp định thương mại tự do với Australia, một thành viên của CPTPP”.
Trung Quốc cũng bày tỏ mong muốn tham gia CPTPP. Tuy nhiên, hiệp định yêu cầu các thành viên phải cải tổ khối doanh nghiệp nhà nước, đồng thời loại bỏ hàng rào thuế quan trên nhiều sản phẩm. Đây đều là những thách thức lớn đối với Bắc Kinh.
Bộ trưởng Liz Truss nhất trí với nhận định trên. Bà cho rằng Trung Quốc “cần phải làm nhiều hơn nữa” để hoàn toàn tuân thủ các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), chưa nói đến các yêu cầu khắt khe dành cho thành viên CPTPP.
Nếu trở thành thành viên chính thức của CPTPP, Vương quốc Anh sẽ đóng vai trò tích cực trong việc sàng lọc những ứng viên mới như Trung Quốc, bà Truss cho biết.
“Trung Quốc vẫn chưa minh bạch về một số điều khoản mà WTO đặt ra, ví dụ như trợ cấp nông nghiệp, vấn đề về chuyển giao công nghệ bắt buộc hoặc lao động bị áp bức”, bà Truss nêu thực trạng của Trung Quốc.
Chính sách thương mại của Anh
Việc cải cách WTO dự kiến là một chủ đề chính trong cuộc họp nhóm bộ trưởng thương mại các nước G7 vào tháng 10 tới. Một trong những câu hỏi cấp bách nhất là WTO phân loại các nước “đang phát triển” như thế nào.
Thông thường, WTO sẽ dành sự ưu ái và nhiều đặc quyền nhất định cho các nước đang phát triển. Những đặc quyền này có thể là khả năng xuất khẩu hàng hóa nông nghiệp và công nghiệp giá rẻ cho các nền kinh tế tiên tiến.
Mỗi quốc gia có thể tự quyết định xem mình có là nước “đang phát triển” hay không. Trong trường hợp của Trung Quốc, nước này tiếp tục khẳng định vị thế “đang phát triển” dù đã trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
“Khi WTO được thành lập vào năm 1995, nền kinh tế của Trung Quốc có quy mô bằng một phần mười nền kinh tế Mỹ. Giờ đây, chúng ta ở trong một bối cảnh rất khác”, bà Truss nói.
Theo Bộ trưởng Thương mại Anh, cụm từ “đang phát triển” chỉ nên dành cho những nước kém phát triển nhất, cần được hỗ trợ để tham gia vào WTO, để đưa người dân thoát khỏi cảnh đói nghèo thông qua các biện pháp thương mại.
Trong một cuộc họp hồi tháng 10 nhằm chuẩn bị cho hội nghị bộ trưởng WTO, bà Truss muốn giải quyết vấn đề này, cùng nhiều thách thức khác như hệ thống xử lý tranh chấp bị đình trệ của WTO.
Bình luận về thỏa thuận thương mại tự do giữa Anh và Mỹ, Bộ trưởng Truss cho biết hai nước "tiếp tục bàn về tiềm năng" của việc ký kết thỏa thuận.
 |
| Bộ trưởng Thương mại Anh Liz Truss. Ảnh: Telegraph. |
Tổng thống Mỹ Joe Biden tỏ ra thận trọng về ý tưởng này và hai bên dự kiến đối mặt với những rạn nứt sâu sắc khi nói đến các sản phẩm nông nghiệp. “Thỏa thuận đó phải phù hợp với cả Anh và Mỹ”, bà Truss cho biết.
Dù vậy, Bộ trưởng Thương mại Anh chưa đưa ra thời hạn cho nỗ lực này. “Chúng tôi sẽ không làm hỏng việc vì sự vội vàng”, bà Truss bình luận.
Từ khi gia nhập quốc hội vào năm 2010, bà Liz Truss đã nắm giữ một số chức vụ quan trọng, như bộ trưởng về môi trường, thực phẩm và các vấn đề nông thôn và bộ trưởng tư pháp. Bà cũng đạt được mức tín nhiệm cao nhất so với bất kỳ thành viên nội các nào thuộc đảng Bảo thủ.
Khi được hỏi về tham vọng với chức thủ tướng, bà Liz Truss nhấn mạnh bà muốn tập trung vào vị trí hiện tại.
“Tôi có cơ hội để thực sự định hình chính sách thương mại trong tương lai của Anh; biến đất nước này trở thành trung tâm sản xuất và dịch vụ kỹ thuật số toàn cầu; làm việc với những người bạn và đồng minh thân thiết của chúng tôi như Nhật Bản. Vì vậy, tôi không nghĩ đến điều gì khác. Tôi nghĩ về thương mại 24 giờ trong ngày”, bà Truss nói.
