700.000 thiên hà mới có thể ‘lộ diện’ trong năm 2013

Mạng lưới kính thiên văn sử dụng sóng radio khổng lồ và hiện đại nhất thế giới mới được đưa vào sử dụng ở khu vực xa xôi hẻo lánh của Australia có thể phát hiện ra tới 700.000 thiên hà mới trong năm 2013.

Đội ngũ kính thiên văn vô tuyến khổng lồ ở Tây Australia sẽ tạo ra cái nhìn hoàn toàn mới về không gian, cũng như cung cấp manh mối về sự tiến hóa của các thiên hà. Australia Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP) là hệ thống kính thiên văn trị giá hơn 100 triệu USD được đặt tại khu vực sa mạc xa xôi ở Tây Australia, nằm cách cảng Geraldton 196 km.

Mạng lưới kính thiên văn vô tuyến khổng lồ ASKAP.

ASKAP bao gồm 36 ăng ten vô tuyến khổng lồ với đường kính 12 m, hoạt động đồng thời như một ăng ten duy nhất, giúp tìm kiếm những khu vực xa xôi nhất trong vũ trụ. Sử dụng sóng radio, ASKAP là niềm hy vọng của các nhà khoa học nhằm tìm hiểu bí ẩn lớn nhất đang hiện hữu trong vũ trụ mang tên: năng lượng tối.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, năng lượng tối chính là lực đẩy các thiên hà bay ra xa với tốc độ ngày càng tăng. Dù chưa ai có thể khẳng định chắc chắn năng lượng tối là gì nhưng người ta tin rằng, nó chiếm 73% toàn bộ vũ trụ rộng lớn. Tuy nhiên, bí ẩn này có thể sắp được giải đáp, khi người ta kết hợp dữ liệu thu thập từ ASKAP với sự mô phỏng trên máy tính.

Trên thực tế, sự tập trung những kính thiên văn đơn lẻ khổng lồ tạo cho ASKAP khả năng quan sát bầu trời vượt trội. Không dừng lại ở đó, ASKAP sẽ tìm thấy những thiên hà ở xa hơn đồng thời mở ra khả năng nghiên cứu chúng chi tiết hơn so với bất kể hệ thống kính thiên văn vô tuyến nào đang được sử dụng trên khắp thế giới.

Theo kế hoạch, sẽ có 2 cuộc khảo sát bầu trời quy mô lớn được tiến hành trong năm 2013 với tên gọi Wallaby và Dingo. Theo đó, Wallaby được kỳ vọng tìm thấy 600.000 thiên hà mới và Dingo sẽ tìm thấy thêm 100.000 thiên hà nữa. Phạm vi các thiên hà mới sẽ trải rộng hảng nghìn tỉ năm ánh sáng trong không gian bao la.

Đặc biệt, ASKAP còn cho phép kiểm tra lượng khí hydrogen trong các thiên hà, nhiên liệu chính để hình thành các ngôi sao. Từ đó, người ta phần nào xác định được sự thay đổi của thiên hà trong suốt 4 tỷ năm qua. Tuy nhiên, ASKAP chỉ là một phần của dự án đầy tham vọng mang tính toàn cầu, chính thức được đưa vào hoạt động trong năm 2019 mang tên Kilometre Array Square (SKA).

SKA là hệ thống kính viễn vọng giống với ASKAP nhưng được đặt ở Nam Phi, Australia và New Zealand. Đây sẽ là hệ thống kính viễn vọng radio lớn nhất thế giới, với khả năng quan sát vũ trụ bao la. Không chỉ kỳ vọng SKA sẽ tìm thấy những thiên hà mới mà thậm chí dấu vết sự sống ở những hành tinh xa xôi có thể bất ngờ được SKA phát hiện trong quá trình khám phá không gian.

Hồng Duy

Theo Infonet