Hành trình 5 năm của HLV Park Hang-seo
Nhiều chuyên gia từng chia sẻ bóng đá Việt Nam có thể chia làm hai giai đoạn: trước và sau thời Park Hang-seo. Chiến lược gia người Hàn Quốc đã thay đổi bộ mặt bóng đá Việt Nam.
Trước Park Hang-seo, U23 Việt Nam và tuyển Việt Nam liên tục thất bại trong những chiến dịch lớn suốt 10 năm. Những trận thua khó hiểu, bạc nhược khiến người hâm mộ trong nước thất vọng, quay lưng với bóng đá nội.
SEA Games 29, U23 Việt Nam bị loại ngay vòng bảng khi nhận thất bại 0-3 trước U23 Thái Lan. Lương Xuân Trường và các đồng đội về nước bằng những cái cúi đầu. HLV Nguyễn Hữu Thắng nhận lỗi và phải từ chức. Một bầu không khí ảm đạm bao trùm bóng đá Việt Nam khi trước đó, đội tuyển cũng có một chiến dịch AFF Cup 2016 thất bại.
Cuối năm 2017, HLV Park Hang-seo nhậm chức ở tuyển và U23 Việt Nam trong sự ngỡ ngàng của giới truyền thông cùng người hâm mộ. Ở thời điểm bết bát, VFF lại lựa chọn một HLV gần như vô danh. Bản CV của ông Park chỉ có đúng một điểm sáng: từng là trợ lý của HLV Guus Hiddink ở World Cup 2002.
Tuy nhiên, chừng đó là không đủ để đập tan hoài nghi từ dư luận. HLV Park cần phải chứng minh năng lực bằng thành tích.
M150 Cup tại Thái Lan, giải đấu để chuẩn bị cho vòng chung kết U23 châu Á 2018, chính là nơi HLV Park gây ấn tượng đầu tiên. Tại Buriram, ông giúp U23 Việt Nam lột xác. Trước đó, họ thất bại nặng nề ở SEA Games 29 nhưng lại thể hiện một hình ảnh hoàn toàn khác biệt.
U23 Việt Nam thi đấu năng nổ, giàu năng lượng và cực kỳ hợp lý. Đặc biệt, đoàn quân của HLV Park đã đánh bại Thái Lan 2-1 để trả món nợ vừa vay trên đất Malaysia.
Cũng tại Thái Lan, ông Park cũng trình làng sơ đồ chiến thuật rất mới mẻ với bóng đá Việt Nam: 3 trung vệ. Khi đó, Đỗ Duy Mạnh, tiền vệ phòng ngự hay bậc nhất của U23 Việt Nam, được kéo về đá trung vệ lệch phải. Đó cũng là cơ sở, là nền tảng để HLV Park chinh phục nhiều thành tựu cùng bóng đá Việt Nam.
Đến vòng chung kết U23 châu Á 2018, một câu chuyện cổ tích đã được thầy trò HLV Park viết lên. Trên đất Trung Quốc, U23 Việt Nam thua trước Hàn Quốc nhưng lại thắng Australia, hòa Syria để vào tứ kết.
Đến vòng knock-out, U23 Việt Nam tiếp tục thi đấu quả cảm, lần lượt đánh bại Iraq, Qatar trên chấm luân lưu. Tại đây, những cầu thủ từng bị hoài nghi sau thất bại ở SEA Games 29 như Lương Xuân Trường, Nguyễn Công Phượng, Bùi Tiến Dũng... đều chơi tuyệt hay. Các nhân tố được HLV Park trao cơ hội nhiều hơn là Nguyễn Quang Hải, Phan Văn Đức rực sáng thành ngôi sao.
Điều tiếc nuối là U23 Việt Nam đã gục ngã trước Uzbekistan trong trận chung kết. Bàn thua quyết định đến khi hiệp phụ thứ hai chỉ còn vài phút là kết thúc.
U23 Việt Nam thất bại nhưng trở về trong tư thế ngẩng cao đầu. Họ là những người hùng. Những hình ảnh xúc động như Xuân Trường cào tuyết, cầu vồng của Quang Hải, Duy Mạnh cúi đầu trước quốc kỳ, Bùi Tiến Dũng đẩy luân lưu xuất sắc, Văn Thanh ăn mừng ngạo nghễ, Xuân Trường đem áo khoác cho đồng đội, cảm xúc lo lắng, vỡ òa của HLV Park... sẽ khiến người hâm mộ nhớ mãi.
Ngày về nước, U23 Việt Nam chìm đắm trong sắc đỏ của màu cờ sắc áo. Dòng người chen chúc, hô vang tên của những ngôi sao. Chiếc xe buýt của đội tuyển nhích từng chút một và mất hàng giờ để đi được quãng đường vốn chỉ tốn vài chục phút trong ngày thường. Khi đó, chúng ta hiểu rằng U23 Việt Nam và HLV Park đã giúp trái tim người hâm mộ Việt Nam thổn thức trở lại với bóng đá.
Rực rỡ
Thành công ở vòng chung kết U23 châu Á chính là nền móng vững chắc để HLV Park xây nên bảng thành tích ấn tượng cho bóng đá Việt Nam.
ASIAD 2018, thầy trò HLV Park tạo một cú sốc khi đánh bại U23 Nhật Bản ở trận cuối vòng bảng. Khả năng pressing của U23 Việt Nam khiến đối thủ mắc sai lầm, mở ra bàn thắng duy nhất của Nguyễn Quang Hải. Khi đó, U23 Nhật Bản rất mạnh với các nhân tố nổi bật là Kaoru Mitoma, người vừa thi đấu rất hay ở World Cup 2022 và thăng hoa tại Brighton (Premier League), và Daizen Maeda, ngôi sao của Celtic.
Đến vòng knock-out, U23 Việt Nam tiếp tục thể hiện một chiến thuật hợp lý để lần lượt vượt qua Bahrain, Syria, tiến vào bán kết. Sau đó, thầy trò HLV Park chịu khuất phục trước U23 Hàn Quốc, nhà vô địch của giải đấu với Son Heung-min, Hwang Ui-jo... trong đội hình. Ở trận tranh huy chương đồng, U23 Việt Nam cũng chơi ấn tượng, hòa 1-1 trước UAE nhưng lại thất bại đáng tiếc trên chấm luân lưu.
Lứa cầu thủ U23 Việt Nam trưởng thành vượt bậc qua hai giải đấu lớn liên tiếp. Đây là cơ sở để HLV Park xây dựng một tuyển quốc gia hùng mạnh ở AFF Cup 2018. Bên cạnh các nhân tố trẻ, Đặng Văn Lâm, Quế Ngọc Hải, Nguyễn Trọng Hoàng, Nguyễn Anh Đức... giúp tuyển Việt vô địch một cách thuyết phục.
Sau 10 năm, cầu trường Mỹ Đình mới lại nổ tung và HLV Park lại viết thêm một trang mới huy hoàng trong lịch sử bóng đá Việt Nam.
Phong độ ấn tượng của tuyển Việt Nam tiếp tục được duy trì đến Asian Cup 2019. Trong một bảng đấu có cả Iran, Iraq, thầy trò HLV Park vẫn giành suất vào vòng knock-out với tư cách đội xếp thứ ba có thành tích tốt.
Vòng 16 đội, tuyển Việt Nam lại đưa cảm xúc người hâm mộ đến cao trào khi giành chiến thắng trước Jordan trong loạt đá luân lưu. Sau đó, thầy trò HLV Park chỉ chịu thất bại trước Nhật Bản bởi một khoảnh khắc tỏa sáng của Ritsu Doan. Tuy nhiên, Đặng Văn Lâm cũng đã khiến Takumi Minamino ngỡ ngàng với pha cản phá không tưởng. Công Phượng, Văn Đức... làm cho Maya Yoshida và hàng thủ Nhật Bản phải “mướt mồ hôi”.
Cũng trong năm 2019, HLV Park khiến người hâm mộ trong nước hân hoan khi hủy diệt U23 Thái Lan 4-0 ở vòng loại U23 châu Á 2020 và đánh bại Thái Lan 1-0 tại King’s Cup ngay trên sân khách.
Ngoài ra, chúng ta còn chiến thắng 1-0 trước UAE ở vòng loại thứ hai World Cup 2022 với siêu phẩm của Nguyễn Tiến Linh. 3 điểm này giúp tuyển Việt Nam có tâm lý thoải mái hơn trong cuộc chiến giành vé vào vòng loại thứ ba.
Và hơn hết, đó là tấm huy chương vàng SEA Games bóng đá nam đầu tiên trong lịch sử trên đất Philippines. Thầy trò HLV Park trải qua những khoảnh khắc khó khăn như bị Thái Lan dẫn trước 2-0 ở vòng bảng nhưng cũng vượt qua và gỡ hòa 2-2. Sau đó, U23 Việt Nam cuốn phăng mọi đối thủ trên đường giành huy chương.
Hỗn độn
Sau 3 năm đầu “no nê” với thành tích ấn tượng, HLV Park và đội tuyển cũng như U23 Việt Nam có những bước chệch choạc. Dịch Covid-19 kéo dài khiến cả nền bóng đá bị ảnh hưởng. Giải đấu bị tạm hoãn và hủy bỏ khiến các cầu thủ không có trạng thái tâm lý lẫn thể chất tốt nhất. Bên cạnh đó, việc tập trung dài hạn khiến tuyển Việt Nam cũng bị căng cứng.
Dù vậy, tuyển Việt Nam vẫn có những ngày thi đấu vòng loại thứ hai đáng nhớ trên đất UAE. Thầy trò HLV Park thắng thuyết phục Indonesia 4-0, vượt qua Malaysia 2-1 đầy kịch tính và chỉ để thua sát nút 2-3 trước đội chủ nhà. Qua đó, tuyển Việt Nam có lần đầu vào vòng loại cuối World Cup trong lịch sử.
Khi phải chạm mặt những “ngọn núi” như Nhật Bản, Saudi Arabia, Australia, tuyển Việt Nam đã bộc lộ nhiều sai lầm, hạn chế về mặt chuyên môn. Vì thế, chúng ta nhận trận thua đáng tiếc như thất bại 2-3 trước Oman dù Nguyễn Tiến Linh mở tỷ số sớm hay trận thua Trung Quốc 2-3 với bàn quyết định được ghi ở phút 90+5.
Trong phần lớn vòng loại thứ ba World Cup 2022, HLV Park không còn được đánh giá cao. Ông bị cho là bảo thủ, không chịu thay đổi, dẫn đến những thất bại liên tiếp của tuyển Việt Nam. Tuy nhiên, chiến lược gia người Hàn Quốc đã kịp thời lấy lại niềm tin bằng chiến thắng 3-1 trước Trung Quốc và trận hòa 1-1 trước Nhật Bản.
Tuyển Việt Nam trở thành đội Đông Nam Á đầu tiên giành được chiến thắng ở vòng loại thứ ba World Cup và cũng có thành tích tốt nhất.
Sau đó, HLV Park Hang-seo lại tất bật với U23 Việt Nam, chuẩn bị cho kỳ SEA Games 31 trên sân nhà. Ông cũng gặp rất nhiều áp lực khi lứa cầu thủ này không được đánh giá cao như dàn hảo thủ mà chiến lược gia này có tại SEA Games 30.
Tuy nhiên, HLV Park vẫn lèo lái con thuyền U23 Việt Nam đến thành công. Cú tạt bóng như đặt của Phan Tuấn Tài và pha lắc đầu không thể cản phá của Nhâm Mạnh Dũng giúp sân Mỹ Đình như mở hội một lần nữa. HLV Park là người đầu tiên giúp Việt Nam giành huy chương vàng bóng đá nam SEA Games và cũng là người đầu tiên bảo vệ thành công ngôi vị này cho bóng đá Việt Nam.
Mọi thứ sẽ hoàn hảo hơn nếu tuyển Việt Nam giành chức vô địch AFF Cup 2022 như món quà chia tay với HLV Park. Các học trò của ông cũng có chặng đường vào chung kết được coi là hoàn hảo khi giữ sạch lưới, ghi đến 14 bàn thắng.
Tuy nhiên, khi đã bị đối phương “bắt bài”, tuyển Việt Nam gần như bất lực trước người Thái. Thầy trò HLV Park chấp nhận rời giải với tấm huy chương bạc.
HLV Park nói lời xin lỗi vì không thể giúp Việt Nam vô địch. Nhưng chúng ta cũng cần phải cảm ơn ông thầy người Hàn Quốc khi đã nâng tầm bóng đá Việt Nam. Sarayuth Chaikamdee, huyền thoại của Thái Lan hay HLV Alexandre Polking cũng đã thừa nhận điều này. Với những đối thủ, ông nhận được sự tôn trọng tuyệt đối.
Kết quả ở kỳ AFF Cup 2022 như một màn sương mù nhưng nó cũng không thể che phủ được những vinh quang mà HLV Park đã gặt hái. Với 2 huy chương vàng SEA Games, 1 chức vô địch AFF Cup, top 4 ASIAD, top 8 Asian Cup, vòng loại thứ 3 World Cup, HLV Park xứng đáng được tôn vinh là chiến lược gia thành công nhất lịch sử bóng đá Việt Nam.