Nhân dịp kỷ niệm 40 năm hình thành và phát triển nhà xuất bản (NXB) Trẻ (1981-2021), ông Lê Hoàng - Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam (phụ trách phía Nam), nguyên Giám đốc NXB Trẻ (giai đoạn 1990-2003) - gửi gắm “5 giá trị cốt lõi mang tính nền tảng” nhằm góp phần phát triển NXB Trẻ tiếp tục vươn lên bền vững và mạnh mẽ hơn nữa.
 |
| Ông Lê Hoàng (bên phải) tham quan triển lãm “40 năm Hành trình sách trẻ” diễn ra tại Đường sách TP.HCM, từ ngày 20/3 đến 4/4. Ảnh: Lê Đức Trung. |
Đội ngũ tăng gấp đôi, lợi nhuận tăng hàng chục lần
- Giai đoạn 1990-2000, NXB Trẻ đã có nhiều đột phá, đi đầu trong hoạt động xuất bản. Là giám đốc nhà xuất bản trong giai đoạn ấy, ông có thể nói thêm về bối cảnh của bước chuyển mình?
- Tôi nhớ vào năm 1990 là thời điểm NXB Trẻ từ cơ chế bao cấp bước sang cơ chế thị trường, giai đoạn chuyển mình này thật nhiều khó khăn bởi hàng hoá tồn đọng, vốn cạn kiệt, các đơn vị phát hành Nhà nước tan rã, thị trường tiêu thụ sách truyền thống gần như "thất thủ".
NXB phải cho làm sách liên kết với tư nhân để tạo công ăn việc làm cho người lao động. Nhưng người lao động có thu nhập thấp, đến nỗi có lúc quá khó, cơ quan phải cho người lao động tự đi tìm việc khác.
- Trong những năm ấy, NXB Trẻ đã có những thay đổi gì để phát triển?
- Chúng tôi không chịu bó tay trước tình hình khó khăn đó, ban giám đốc đẩy mạnh kế hoạch sách tự làm (gọi là sách kế hoạch A). Cả đội ngũ lao vào công tác khai thác đề tài, tìm kiếm nguồn bản thảo trong và ngoài nước, tự xuất bản và phát hành sách của mình.
Tiến hành xuất bản theo kế hoạch A là khởi đầu cho sự phát triển bền vững và tốc độ tăng trưởng vô cùng mạnh mẽ trong suốt 40 năm qua, tạo cho NXB Trẻ có những bước bứt phá trở thành nhà xuất bản hàng đầu của Việt Nam.
Chính nhờ làm kế hoạch A mà đội ngũ trở nên vô cùng tích cực, năng động, đi đầu trong việc giao dịch tác quyền với nước ngoài, mua được tác quyền những bộ sách nổi tiếng thế giới như Lucky Luke, Walt Disney, bộ Harry Potter, Rich Dad Poor Dad (Dạy con làm giàu)... Trong nước, NXB mua tác quyền trọn đời của nhà văn Sơn Nam, Trần Kim Trắc...
Chúng tôi cũng tổ chức được hai cuộc vận động sáng tác "Văn học thiếu nhi vì tương lai đất nước", " Văn học Tuổi 20", góp phần ươm mầm những tài năng văn học thành danh hiện nay như Nguyễn Ngọc Tư, Nguyễn Ngọc Thuần, Phan Việt...
- Ngoài xuất bản sách, NXB Trẻ quan tâm như thế nào tới công tác phát hành?
- Việc tự thân tổ chức mở rộng thị trường tiêu thụ sách cũng rất năng động, không chỉ có kênh phát hành sách văn hóa, mà còn mở thêm kênh phát hành sách thiết bị trường học, phát hành báo chí, phát hành vào thẳng thư viện.
NXB Trẻ cũng là đơn vị đầu tiên và duy nhất cho đến nay mở văn phòng đại diện ở Hà Nội để tổ chức giao dịch bản quyền và tiêu thụ sách trực tiếp cho các tỉnh phía Bắc.
Hơn 10 năm đó, NXB Trẻ thật sự có những bước bứt phá ngoạn mục. Cụ thể, nếu đội ngũ chỉ tăng gấp đôi, doanh thu và lợi nhuận tăng so với trước hàng chục lần!
 |
| Các đầu sách mới nhất trong chương trình "Tháng ba sách Trẻ 2021" của NXB Trẻ. Ảnh: NXB Trẻ. |
5 giá trị cốt lõi tạo nên một nhà xuất bản bền vững
- Điều mà ông tâm đắc nhất về hoạt động và thành tựu của NXB Trẻ trong 40 năm hoạt động?
- Đội ngũ làm việc tại NXB Trẻ đã trải qua nhiều thế hệ, thể hiện tinh thần năng động, sáng tạo, tạo cho NXB Trẻ luôn là một trong các nhà xuất bản tiên phong trong hoạt động xuất bản của nước nhà.
40 năm qua, NXB Trẻ đã cho ra đời nhiều tủ sách, mảng sách với 40.000 đầu sách đa dạng về đề tài, phong phú về nội dung, mang đến điều tốt đẹp của sự khai mở, nuôi dưỡng những giá trị tích cực tri thức, tâm hồn... phục vụ cho bạn đọc trẻ, thanh thiếu nhi.
Xuất bản phẩm của NXB Trẻ được bạn đọc tín nhiệm và đón nhận nồng nhiệt bởi chất lượng nội dung cao và hình thức đẹp.
- Hướng đến tương lai, ông có những gửi gắm và kỳ vọng gì đối với NXB Trẻ?
- Tôi muốn chia sẻ cùng các đồng nghiệp các giá trị cốt lõi mang tính nền tảng mà bản thân chiêm nghiệm được trong quá trình làm việc hơn 10 năm tại NXB Trẻ. Tôi nghĩ rằng 5 giá trị này đã góp phần quan trọng làm nên sự thành công của NXB Trẻ.
Đó là tính chính nghiệp và tính chính danh phải có của một NXB; là sự trân trọng đội ngũ và sự quý trọng đối tác; sự tôn trọng quy luật vận hành của thị trường, nhu cầu chính đáng của bạn đọc; khâu điều hành, quản lý có tính chuyên nghiệp và cuối cùng đó là cái tâm trong sáng trong đội ngũ.
Những giá trị đích thực này được chia sẻ và làm giàu thêm sẽ góp phần cho sự phát triển, vươn lên bền vững và mạnh mẽ hơn trong lĩnh vực xuất bản.
