4.000 tấn cá tồn kho, doanh nghiệp lao đao

Toàn tỉnh Quảng Bình hiện có 7 kho đông lạnh của nhiều doanh nghiệp (DN) dịch vụ hậu cần nghề cá tại cảng Sông Gianh (huyện Bố Trạch) và Nhật Lệ (TP Đồng Hới). Đây là những đầu mối thu mua hầu hết hải sản của ngư dân đánh bắt xa bờ, sau đó chế biến đưa ra thị trường trong và ngoài nước tiêu thụ.

Doanh nghiệp tự cứu

Các DN thu mua cá trên địa bàn Quảng Bình phản ánh tính đến thời điểm này, trong kho của họ còn gần 2.000 tấn cá, trong tổng số khoảng 4.000 tấn cá tồn đọng tại 4 tỉnh miền Trung.

Bà Trương Thị Mười, Phó giám đốc Công ty TNHH Đức Hiếu (TP Đồng Hới), đánh giá số cá tồn kho trên trị giá khoảng 100 tỷ đồng. “Các DN cố gắng lắm cũng chỉ tiêu thụ được 50%. Nếu xuất khẩu được cũng chỉ có một số loại như cá ngừ, cá thu, cá bạc má, cá nục… Những loại cá khác chẳng ai muốn mua” - bà Mười nói.

Trong lúc chờ lãnh đạo tỉnh Quảng Bình tìm kiếm giải pháp tháo gỡ, nhiều DN phải tự cứu bằng cách “bắt mối” với các DN Hàn Quốc chế biến chả cá xuất khẩu. Thế nhưng, mặt hàng này giá rất thấp, phải chịu lỗ vốn nhưng đó là cách duy nhất để xử lý số cá tồn đọng.

Tại huyện Bố Trạch, Giám đốc Công ty TNHH TMDV Chung Thảo, bà Nguyễn Ánh Hồng, cho biết trong kho của DN này còn tồn hơn 300 tấn cá.

“Cá tồn kho đều là cá sạch được chúng tôi thu mua từ các tàu đánh bắt xa khơi nhưng cũng không thể bán được. Tình trạng này kéo dài thì công ty sẽ phá sản. Chúng tôi muốn các cơ quan chức năng của tỉnh sớm vào cuộc để tháo gỡ vướng mắc giúp DN qua cơn bĩ cực này” - bà Hồng nói.

Cùng chung nỗi lo phá sản, ông Trần Văn Châu, chủ cơ sở kho đông lạnh và sản xuất nước đá Tám Thế (tỉnh Thừa Thiên - Huế), kể: Từ thời điểm cá biển chết, cơ sở của ông vay ngân hàng hơn 6 tỉ đồng với lãi suất 7%/năm để mua hải sản. Đến nay, cơ sở còn tồn 450 tấn cá.

“Bình quân mỗi tháng, cơ sở của tôi phải trả 37 triệu đồng tiền điện để bảo quản cá trong kho đông lạnh. Ngoài ra, tiền trả lãi cho khoản vay ngân hàng khá nặng. Cũng có một số thương lái đến hỏi mua cá nhưng sau khi biết cơ sở mua cá trong thời gian biển bị ô nhiễm thì bỏ đi” - ông Châu buồn bã.

Theo các chủ DN, lượng cá đang tồn kho của họ đều được Chi cục Thủy sản - Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Thừa Thiên - Huế cấp giấy chứng nhận an toàn vì đánh bắt xa bờ. Tuy nhiên, các thương lái đều không muốn mua vì e ngại cá bị nhiễm độc.

Lại tiếp tục... chờ

Trao đổi về vấn đề trên, ông Mai Văn Minh, Phó giám đốc Sở NN-PTNT kiêm Phó chủ tịch Hội đồng Đánh giá thiệt hại môi trường biển tỉnh Quảng Bình, cho rằng vấn đề xử lý lượng cá tồn đọng như thế nào phải chờ chủ trương của Bộ NN-PTNT và bộ này cũng đã kiến nghị với Chính phủ.

“DN hiện đang kêu ca về vấn đề này nhưng chúng tôi phải chờ phương án giải quyết từ bộ, sau đó lấy ý kiến thống nhất giữa 4 tỉnh mới xử lý được. Bộ NN-PTNT đã thống nhất bổ sung thêm DN kinh doanh hải sản có hàng tồn kho được hưởng đền bù trong số 500 triệu USD bồi thường của Formosa” - ông Minh khẳng định.

Theo ông Nguyễn Hữu Hoài, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, tâm lý người dân vẫn ngại ăn hải sản nên mới có việc tồn kho lượng cá lớn như vậy.

“Hiện chúng tôi đang thống kê thiệt hại để đền bù cho ngư dân và cả những DN không bán được cá khi có tiền chi trả từ Formosa. Tỉnh đã làm hết sức, giờ chỉ mong các bộ sớm có kết luận và công bố cá đã ăn được chưa mới có thể giải quyết khó khăn cho ngư dân và DN” - ông Hoài đề nghị.

Ông Hoài cho biết Quảng Bình là tỉnh đầu tiên hỗ trợ các đại lý thu mua cá với tổng số tiền gần 26 tỷ đồng để giúp họ bù đắp phần nào thiệt hại.