Hai quan chức quốc phòng Mỹ nói với báo Navy Times rằng, các tàu khu trục Stethem, Spruance và Momsen đã tuần tra gần các đảo nhân tạo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà Trung Quốc đang bồi lấp phi pháp, cũng như quanh bãi cạn Scarborough của Philippines mà Trung Quốc chiếm quyền kiểm soát.
Một nguồn tin nói các tàu duy trì khoảng cách với những thực thể này từ 14 đến 20 hải lý. Bởi nếu tàu đi vào vùng 12 hải lý quanh các bãi đá thì đây là một hoạt động khẳng định tự do hàng hải, và cần được sự cho phép từ cấp cao hơn. Vùng ngoài khoảng cách này được xem là vùng biển quốc tế và tàu Mỹ được tự do hoạt động.
Tàu khu trục Spruance của Hải quân Mỹ. Ảnh: US Navy |
Người phát ngôn của Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ Clint Ramsden nhấn mạnh: "Các chuyến tuần tra của những tàu khu trục như Spruance, Momsen và Stethem, cũng như của các tàu sân bay trước đó là USS Ronald Reagan, là một phần trong chính sách hiện diện thường xuyên của Mỹ ở Tây Thái Bình Dương".
Tuy nhiên, ông Ramsden từ chối bình luận về "các chiến thuật, địa điểm tuần tra cụ thể hoặc những hoạt động sắp tới do tình hình an ninh khu vực". Người phát ngôn nhấn mạnh "mọi cuộc tuần tra đều tuân thủ luật pháp quốc tế, phù hợp với sự hiện diện của Hạm đội Thái Bình Dương ở phía tây khu vực".
Các bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà Trung Quốc bồi lấp trái phép. Ảnh: WSJ |
Giới quan sát nhận định, việc tàu chiến Mỹ liên tục tuần tra quanh các đảo nhân tạo gửi đi một thông điệp đến Trung Quốc và các đồng minh của Mỹ trong khu vực.
Hành động này cũng là quyết định phô diễn sức mạnh có chủ đích trước khi Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) đưa ra phán quyết đối với vụ kiện Biển Đông do Philippines khởi xướng.
Phán quyết của PCA nếu có lợi cho Philippines cũng đồng nghĩa với việc khiến Trung Quốc mất mặt trên trường quốc tế và có thể tạo cho Mỹ nhiều lý do để hỗ trợ đồng minh Philippines.
Washington cũng lo ngại Bắc Kinh có thể phản ứng mạnh trước phán quyết của PCA bằng việc tuyên bố thành lập Vùng Nhận diện Phòng không (ADIZ) ở Biển Đông, cũng như tăng cường bồi lấp và xây dựng trái phép trên các đảo nhân tạo.