Zidane được nhiều CĐV gọi là "chân mệnh thiên tử" với những thành công trên ghế huấn luyện. Nhưng tại Real Madrid, "thiên tử" rồi cũng sẽ có lúc ... nhường ngôi.
Chức vô địch Champions League thứ ba liên tiếp của Real Madrid đáng lẽ ra phải là một chiến tích kỳ vĩ khiến sự hưng phấn, và không khí tiệc tùng của những Madridista kéo dài cả tháng. Nhưng "niềm vui ngắn chẳng tày gang" và chẳng quá nếu nói đây là chức vô địch kém vui nhất trong những chiếc cúp Champions League của "Kền kền trắng" ba năm qua.
Ngay trên sân Olimpiyskiy (Kiev), hai siêu sao Cristiano Ronaldo và Gareth Bale đã bóng gió về chuyện ra đi trong các bài phỏng vấn nhanh trên truyền hình vào thời điểm mà đội trưởng Sergio Ramos thậm chí còn chưa kịp nâng cúp.
Những tuyên bố về tương lai của hai ngôi sao kể trên khiến màn ăn mừng của Real Madrid trở nên kém vui đi ít nhiều, tới mức Chủ tịch Florentino Perez phải lên tiếng nhắc nhở: "Tại Real Madrid, không cá nhân nào được quyền lớn hơn câu lạc bộ".
Khi các tờ báo còn đang mải đồn đoán về tương lai của Ronaldo và Bale, thì một tin động trời được công bố. Zinedine Zidane - vị huấn luyện viên đã đưa Real Madrid tới vinh quang tột đỉnh ở đấu trường châu Âu - bất ngờ tuyên bố từ chức dù còn hợp đồng tới tận năm 2020.
Đây là lần thứ hai Zizou tuyên bố từ chia tay Real Madrid. Năm 2006, Zidane khi ấy là cầu thủ, đã khẳng định mùa giải 2005/06 là mua cuối cùng anh khoác áo Real Madrid dù vẫn còn một năm hợp đồng. Nhưng lời chia tay năm 2018 để lại nhiều nuối tiếc cho những người hâm mộ câu lạc bộ Hoàng gia hơn lời chia tay năm 2006.
Nếu như hơn một thập niên trước, Zidane ở 34 tuổi và đã bước vào đại lộ hoàng hôn của sự nghiệp, thì giờ đây Zidane với vai trò huấn luyện viên lại mới chỉ bước vào nghề chưa đầy ba năm. Trong hai năm rưỡi và 149 trận đấu dẫn dắt Real Madrid, Zizou đã giành tổng cộng 9 danh hiệu, đồng nghĩa với việc trung bình cứ 17 trận dưới tay Zidane, Real Madrid lại giành một chiếc cúp.
Thành tích kỳ vĩ trên thậm chí còn ấn tượng hơn nếu biết trước khi trở thành huấn luyện viên Real Madrid vào tháng 1/2016, toàn bộ kinh nghiệm cầm quân của Zidane gói gọn trong 18 tháng nắm đội B Castilla.
Nếu vào thời điểm Zidane được bổ nhiệm các đây hai năm, ai đó nói rằng "Zidane sẽ giúp Real Madrid giành 3 chức vô địch Champions League liên tiếp", người đó sẽ bị cho là thuộc về thế giới giấc mơ trong phim Inception của đạo diễn Christopher Nolan. Chỉ tại thế giới trong mơ mà con người có thể thoải mái biến trí tưởng tượng thành hiện thực thì một điều khó tin như vậy mới có thể xảy ra.
Thế nhưng điều không tưởng đó giờ đây đã được lịch sử ghi nhận. Trước Zidane, chưa từng có huấn luyện viên làm được điều kỳ vĩ trên. Sau Zidane là một khoảng trống mênh mông, với sức ép khủng khiếp cho bất kỳ huấn luyện viên kế nhiệm nào.
Có lẽ vì ý thức được điều này, nên ngay từ tháng hai, Zidane đã chia sẻ trong buổi họp báo trước trận gặp Real Betis: "Công việc huấn luyện là cực kỳ mệt mỏi. Đặc biệt là ở một câu lạc bộ tầm cỡ như Real Madrid. Làm huấn luyện viên ở Real Madrid đòi hỏi ở bạn nhiều hơn ở những nơi khác".
Ngày Zidane xuất hiện lần đầu trên cương vị huấn luyện viên trưởng Real Madrid, ông đi cùng cả gia đình và mặc một bộ suit màu xanh nước biển bên ngoài áo sơ-mi trắng. Những tông màu đại diện cho "hy vọng", thứ mà Zizou cam kết sẽ mang tới cho các cổ động viên, bên cạnh lời hứa "đem tới cho các cầu thủ sự tự tin và mang về cho câu lạc bộ những danh hiệu".
Hơn hai năm sau, ông xuất hiện bên cạnh Chủ tịch Perez tại buổi họp báo bất thường để công bố quyết định chia tay. Zidane của ngày hôm nay mặc bộ suit màu xanh navy bên ngoài áo đen, gương mặt đã nhuốm màu mệt mỏi dù vẫn tươi cười khi trả lời phỏng vấn.
Ông chia sẻ một cách điềm tĩnh: "Tôi cho rằng đã tới thời điểm để ra đi. Tôi cũng nghĩ rằng các học tro cần một sự thay đổi. Họ mới là những người trực tiếp chiến đấu trên sân. Đó là điều không hề dễ dàng bởi đây là một câu lạc bộ có yêu cầu rất cao, với lịch sử vĩ đại và luôn đòi hỏi hơn ở mọi cầu thủ. Rồi cũng tới lúc bạn dừng lại và thầm hỏi: 'Mình còn có thể đòi hỏi gì hơn ở các học trò nữa đây?'. Tôi muốn giành chiến thắng và khi tôi không còn có thể thấy được rõ con đường chiến thắng, việc thay đổi là lựa chọn thích hợp nhất".
Ngồi bên cạnh Zidane, vị chủ tịch nổi tiếng thực dụng Florentino Perez giữ vẻ mặt trầm ngâm. Zidane gắn liền với những mốc son chói lọi của ông trên cương vị chủ tịch câu lạc bộ mà ông yêu từ khi còn là một cậu nhóc. Trong nhiệm kỳ đầu làm chủ tịch Real Madrid, ông trùm địa ốc này đã phá kỷ lục chuyển nhượng thế giới để đưa về Zidane và được đền đáp với cú volley lịch sử vào lưới Bayer Leverkusen trong trận chung kết Champions League 2002.
 |
Khi lần thứ hai được bầu vào vị trí đứng đầu Real Madrid, Perez đã nhắm Zidane vào ghế huấn luyện viên tương lai của đội bóng khi cơ cấu cho Zizou trải qua nhiều vị trí: từ cố vấn chủ tịch, giám đốc thể thao, trợ lý huấn luyện viên cho tới huấn luyện viên đội B Castilla.
Tuy nhiên, việc đưa Zizou lên nắm quyền thay Benitez vẫn được xem như một canh bạc. Cây viết John Carlin của tờ El Pais bình luận: "Nếu tên anh ấy không phải Zinedine Zidane thì không đời nào Real Madrid - hoặc bất kỳ đội hạng Nhất Tây Ban Nha nào khác - dám bổ nhiệm anh ấy vào vị trí huấn luyện viên trưởng. Anh ấy được chọn chỉ vì cái tên, bởi sự nghiệp lẫy lừng khi còn là cầu thủ".
Nếu xem việc bổ nhiệm Zidane như việc vơ hết tiền trong túi để mua xổ số thì những gì Perez và Real Madrid nhận lại được chính là giải jackpot. Hai năm rưỡi của Zidane trên ghế huấn luyện viên trưởng Los Blancos là quãng thời gian những danh hiệu trong nước của đại kình địch Barcelona bị lu mờ trước ánh hào quang châu Âu của Real Madrid.
Chính Zidane đã khiến Perez trải qua "cơn đau đầu dễ chịu" khi phòng trưng bày của Real Madrid lâm vào cảnh không còn chỗ để bày cúp. Có thể tin được khi Perez nói "Tôi muốn giữ anh ấy cạnh tôi mãi mãi", ấy là những lời nói chân tình.
Nhưng Zidane đã quá hiểu môi trường khắc nghiệt của sân Bernabeu. Không kể tới những huấn luyện viên phải ra đi không kèn không trống sau một mùa giải trắng tay như Manuel Pellegrini hay Jose Mourinho, ngay cả những công thần cũng có thể bị Perez sa thải bất cứ lúc nào.
Thời còn làm cầu thủ, Zidane đã trực tiếp chứng kiến cảnh người thầy Del Bosque không được gia hạn hợp đồng chỉ một ngày sau khi ông đưa Real Madrid tới chức vô địch La Liga thứ 29 trong lịch sử.
Đến khi làm huấn luyện viên đội B Castilla, Zizou lại phải tạm biệt Carlo Ancelotti sau khi Real Madrid không giành được danh hiệu nào vào cuối mùa. Mới chỉ mùa giải trước đó, Carlo Ancelotti còn được xưng tụng như một người hùng vì đã giúp Los Blancos chạm vào giấc mơ La Décima mà họ chờ đợi mòn mỏi hơn một thập kỷ. Trong hành trình lịch sử của mùa giải 2013-2014, Zidane chính là trợ lý huấn luyện viên của Ancelotti và học được nhiều về nghệ thuật dụng nhân từ người thầy gốc Italy.
Xuyên suốt sự nghiệp cầu thủ hiển hách cho tới những ngày cắp cặp đi học nghề huấn luyện, Zidane đã có may mắn được làm việc cùng nhiều siêu huấn luyện viên và "học mót" từ những điểm mạnh của họ. Người thầy Aime Jacquet của Zidane tại đội tuyển Pháp từng nhận định: "Zidane có thể đúc kết những thứ phù hợp với cậu ấy từ mọi chiến lược gia mà cậu ấy từng gặp".
Nhận xét ấy có thể được rút ra từ chính những nét tương đồng của Zidane với Aime Jacquet. Cựu hậu vệ Frank Leboeuf từng nhận xét như sau về Jacquet trên tờ Daily Mail: "Tôi có thể gọi ông ấy là Chúa. Ông ấy đưa ra mọi quyết định và biết chính xác những gì cần làm. Ngay sau khi lên nắm đội tuyển quốc gia, ông ấy đã cố gắng tạo ra bầu không khí như một câu lạc bộ chứ không phải kiểu gọi người này lên tuyển rồi lại cho về. Jacquet tạo ra một tập thể muốn ở cạnh nhau, muốn chơi bóng cùng nhau. Chúng tôi hiểu mình là một khối thống nhất gồm 23 người và ai cũng giỏi như nhau cả".
"Trong trận chung kết World Cup 1998, Jacquet đã dặn dò chúng tôi hãy cố dứt điểm thành công từ những pha phạt góc bởi họ (đội tuyển Brazil) không giỏi trong các tình huống cố định. Kết quả là chúng tôi đã ghi liền hai bàn nhờ những pha không chiến. Jacquet biết chính xác cách để giành chiến thắng!".
Khi đọc lại những lời bộc bạch của Leboeuf về Jacquet và nhìn lại suốt quãng thời gian vị huấn luyện viên sinh năm 1941 dẫn dắt đội tuyển Pháp, có thể thấy sự tương đồng nhất định giữa Jacquet với Zidane.
Jacquet lên nắm một đội tuyển với nhiều sự hoài nghi, đặc biệt là sau khi ông quyết định gạt bỏ những tên tuổi như Eric Cantona hay David Ginola để đặt niềm tin vào một lứa cầu thủ mới.
Trước khi World Cup 1998 diễn ra, Jacquet bị chỉ trích dữ dội và thậm chí còn bị tờ L'Équipe khẳng định "không phải là người phù hợp để đưa tuyển Pháp với vinh quang". Zidane chỉ được xem là liệu pháp "chữa cháy" sau khi Perez thất bại với lựa chọn Rafael Benitez và liên tục bị hoài nghi về tài năng, kể cả khi đã có những thành công nhất định.
Jacquet có những ngôi sao tấn công, nhưng nền tảng của thành công lại bắt đầu từ phòng ngự với đội trưởng Didier Deschamps chơi thấp nhất hàng tiền vệ, làm điểm tựa cho Youri Djorkaeff và chính Zidane ở phía trên. Trong trường hợp Zidane, việc đặt niềm tin vào tiền vệ phòng ngự Casemiro thay vì James Rodriguez đã mở ra vương triều thành công bậc nhất lịch sử Real Madrid.
Dưới tay Aime Jacquet, một tập thể đa sắc tộc gồm cả các cầu thủ có xuất thân từ châu Mỹ, châu Phi đã nhìn chung về một hướng, qua đó hàn gắn một xã hội Pháp bị chia rẽ sâu sắc. Tờ Le Monde đã phải ca tụng đội tuyển là "biểu tượng cho sự đa dạng và thống nhất của đất nước" sau chiến thắng tại World Cup 1998.
Người học trò Zidane của ông cũng làm được điều tương tự ở cấp câu lạc bộ khi thu phục được những học trò siêu sao như Cristiano Ronaldo, Sergio Ramos hay Marcelo... để tạo ra một tập thể bách chiến bách thắng trên đấu trường châu Âu.
Giống như cách Leboeuf mô tả Jacquet, nhiều học trò lẫn những nhà quan sát đã bày tỏ sự kính phục đối với khả năng "đắc nhân tâm" của Zizou. Paco Pavon - người nổi tiếng khi đứng cạnh Zidane trong chính sách 'Zidanes y Pavones' - chia sẻ trên tờ Bleacher Report: "Khi còn là cầu thủ, Zidane luôn có mối quan hệ rất tốt với các đồng đội và tôi tin rằng điều tương tự cũng diễn ra khi anh ấy làm huấn luyện viên. Chìa khóa chiến thắng của Zizou là cách anh ấy quản lý phòng thay đồ và kỹ năng thuyết phục các cầu thủ".
Trên tờ Marca, Sergio Ramos từng khẳng định "Zidane là số một" khi được hỏi về tài năng của Zidane-huấn-luyện-viên. Chỉ ít giờ sau khi quyết định chia tay được Zidane công bố, siêu sao Cristiano Ronaldo vốn nổi tiếng với cái tôi cao vời vợi đăng tải tấm ảnh mình chụp cùng Zidane kèm theo thông điệp: "Tôi tự hào khi được làm học trò của quý ông này".
Vậy nên có gì ngạc nhiên không nếu như Zinedine Zidane chọn cách rời ghế huấn luyện viên Real Madrid ở đỉnh cao của thành công, giống cách Aime Jacquet chia tay tuyển Pháp sau chức vô địch World Cup 1998? Sau khi Jacquet rời ghế huấn luyện viên, ông vĩnh viễn được nhắc tới với tư cách huấn luyện viên đầu tiên và duy nhất trong lịch sử giúp đội tuyển Pháp lên ngôi vô địch thế giới.
Ở thời điểm này, Zidane đã được lưu danh sử sách với tư cách huấn luyện viên đầu tiên từng giành ba chức vô địch Champions League liên tiếp. Zidane đã đi vào lịch sử Real Madrid nói riêng và bóng đá nói chung với tư cách một huyền thoại ở cả tư cách cầu thủ lẫn huấn luyện viên.
Những kẻ hoài nghi có thể nói ra nói vào, nhưng những gì Zidane đạt được trên băng ghế huấn luyện là vĩnh cửu. Khi nhận xét về vận may - yếu tố được nhắc tới rất nhiều trong thành công của Zidane - ký giả Diego Torres của tờ El Pais cho biết: "Những may mắn không ngẫu nhiên mà đến. Zidane là một người đầy khí chất, thần thái và cả sự dũng cảm. Đó mới là những thứ tạo ra may mắn cho ông ấy".
 |
Vậy liệu Zidane-huấn-luyện-viên có... giỏi thực sự không? Liệu Zidane có gặt hái được thành công tương tự nếu một ngày nào đó ông tái xuất tại một đội bóng không có tiềm lực mạnh mẽ như Real Madrid? Lý do thực sự khiến Zidane rời bỏ Real Madrid là gì: ông đã mệt mỏi, khô cạn cảm hứng chinh phục hay nhìn thấy trước sự xuống dốc của một vương triều?... Rất nhiều câu hỏi mà có lẽ ngay cả Zidane cũng không thể trả lời trọn vẹn.
Nhưng đôi khi, một câu chuyện không thể quên là câu chuyện với cái kết bỏ lửng cùng vô vàn khả năng có thể xảy ra. Như cảnh cuối phim Inception, con quay totem đang đà xoay chợt lảo đảo, để rồi bộ phim kết thúc trước khi khán giả kịp biết mình đang chứng kiến thế giới thực hay mơ. Đoạn kết trên khiến những người hâm mộ điện ảnh không ngừng bàn tán về Inception, kể cả khi bộ phim đã ra đời được tám năm.
Hành trình của Zidane-huấn-luyện-viên tại Real Madrid cũng vậy: đẹp, khó tin tựa một giấc mơ và có một đoạn kết bỏ lửng nhiều dấu hỏi sẽ khiến người đời nhớ mãi.
